Epilepsi (sara), cocukluk cağının en sık gorulen sinirsel bozukluğudur. Genelde tum toplumlarda %1-2 gorulurken cocuklarda bu gorulme oranı yaklaşık 2-3 katıdır.
Epilepsi ne demektir. Epilepsi, beynimizde bazı noronların anormal derecede faaliyet gostermesi sonucu ortaya cıkan aşırı elektrik akımının yarattığı belirtilerin meydana getirdiği tabloya denir, tıp dilinde ise nobet (konvulsiyon) olarak adlandırılır. Epilepsisi olan hastalar, nobet donemleri dışında normaldirler, ama nobet esnasında nobetin tipine gore değişik belirtiler gosterirler. Bu belirtiler şuur kaybı veya şuurda bulanma, bununla birlikte vucutta, kollarda tek veya iki taraflı kasılma, titreme, ayakta ise yere duşme, dilini ısırma, altına kacırma şeklinde olabilir. Bazı nobetler ise duygusal durum ve psikolojik değişikliklerle seyreder, bunlarda ani davranış değişiklikleri, ruyada gibi olma hali gibi durumlar gorulebilir.
Nobet esnasında beyin aktivitesini kaydeden bir EEG (beyin elektrosu ) cekilebilir ise bu duruma yol acan anormal beyin elektrik aktivitesi, yani sinir hucrelerinin aşırı elektrik deşarjları gorulebilir. Nobet gectikten sonra hastalar genellikle normaldir. Gundelik yaşamlarına devam edebilirler. Bu donemlerde cekilecek EEG her zaman anormal bulgu vermeyebilir.
Nobetlerin sıklığı epilepsinin tipine, gorulduğu yaşa, neden olan anormalliklere ve EEG bozukluğunun şiddetine gore değişkendir. Bazı hastalar yıllarca tek veya nadir, yılda 1-2 nobet gecirirken, bazı hastalarda bu sayı daha fazladır. Bazen epilepsi tedaviye direncli olur, hastalar, bircok ilac almalarına rağmen devamlı, bazen gunde onlarca nobet gecirebilirler.
Ardı ardına gelen nobetler “Status” dediğimiz sıklıkla hayati tehlike de iceren bir duruma yol acabilirler ve norolojik acil durum kabul edilirler.
Epilepsinin tedavisi vardır, bu tedavinin % 99’unu ilac tedavileri oluşturur. İlac tedavisine başlamadan once hastanın konunun uzmanınca (cocuksa cocuk noroloğu, erişkinse bir norologca) değerlendirilerek, gerekirse beyin goruntuleme (Beyin MR), beyin elektrosu (EEG) gibi tetkikleri yapılarak ayırıcı tanısının yapılması ve ona gore tedavi başlanması gerekir.
Epilepsi tedavisi uzun sureli bir surectir. Genellikle en az 2-3 yıl sursede, omur boyu ilac kullanması gereken hastalarda vardır. Hastaların onemli bir kısmı 5-10 senelik ilac kullanımı ile nobetleri tamamen durup iyileşmiş kabul edilir. Epilepsi ilac tedavisinde ilacı kesmek icin en az 2-3 yıllık nobetsiz bir donem, EEG’lerinde duzelme beklenir . Bunlar olmadan, ozellikle aniden ve bazen de kendi başına ilac kesilmelerinde nobet tekrarlayabilir, hatta hasta status tablosuna da girebilir.
Cocukluk cağı nobetlerinin onemi, cocukların buyume - gelişme doneminde olması ve eğitim cağında olmalarıdır. Yeterince veya duzgun tedavi edilmeyen epileptik cocuklarda oğrenme guclukleri, okul başarısızlığı gorulebilir.
Cocukluk cağı epilepsilerinin tedavisi daha ozelliklidir. Ozellikle secilecek ilaclar, bu ilacların nobet tipine, cocuğun yaşı ve kilosuna uygun olması cok onemlidir. İlacların yan etkileri, bu donemde yapılacak aşılar, sık gorulen ateşli hastalıklar ve bunlarla birlikte kullanılacak diğer ilaclarla etkileşimleri, alerji durumları hep goz onune alınması gereken diğer konulardır. Bunun yanısıra cocuklarda ilac seciminde, kullanımı kolay, mumkunse şurup veya solusyon şeklinde ilacların secilmesi tedavinin başarı şansını arttıracaktır.
Cocukluk doneminde EEG: Cocukluk donemi epilepsilerinin teşhis ve tedavi takiplerinde EEG incelemesi altın standart kabul edilir. Bebekler ve kucuk cocuklarda bu tetkik, cocuğun tetkik suresince hareket ediyor olması nedeni ile mecburen doğal veya bazı EEG’yi etkilemeyen ilaclarla kolaylaştırılmış uyku halinde yapılır. Genellikle 6 yaşından buyuk cocuklarda rutin EEG cekimi uyanık yapılıp ozel durumlarda ve gerekirse kısa veya uzun sureli uyku EEG’leri cekilir. Ozellikle cocuk EEG’sinin, noroloji / cocuk norolojisi alanında uzman ve EEG konusunda deneyimli birisi tarafından değerlendirilmesi gerekir.

[h=2]İstanbul Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]