Cocuk diş hekimliğiBebekler doğdukları anda aslında hemen hemen tum sut dişleri dişetlerinin altında hazırdır. Bebek 6 aylık olduğunda sut dişleri belli bir sırayla surmeye başlar. Bazı bebeklerin diş cıkarma zamanları daha erken ya da gec olabilir,bu normaldir. Bebeklerde ilk cıkan dişler alt on dişlerdir. Bunları takiben ust on dort diş ile birlikte alt on dişlerden ikisi daha surer. Bundan sonra dişler genellikle cenelerin her iki tarafında olmak uzere yavaş yavaş ağızda yerlerini alırlar. Bebek 36 aylık olduğunda ağzında 20 adet sut dişinin bulunması gerekir.
Cocukluk doneminde kazanılan ağız-diş sağlığı bilinci,toplum sağlığını etkileyen son derece onemli bir konudur. Gunumuzde tıbbın her alanında olduğu gibi diş hekimliğinde de koruyucu hekimlik onem kazanmıştır. Cocuklara uygulanan her turlu tedavi ve koruyucu diş hekimliği işlemlerinin yapıldığı bilim dalına pedodonti denir.
Pedodonti temelde 2 kısma ayrılır. Birincisi oluşmuş problemlerin tedavi edilmesi; ikincisi ise oluşabilecek problemlerin onceden onlenmesidir. Yani koruyucu ve tedavi edici hekimliği kapsamaktadır.
Tedaviyi kapsayan kısmı; rutin diş hekimliği hizmetidir. Koruyucu tedaviyi kapsayan kısmı ise daha cok dişlerin kaybedilmesine neden olacak problemleri engellemeye yoneliktir.
Bunlar nedir dersek; fissur ortuculer, flor uygulamaları, yer tutucu apareyler gibi sayılabilecek değişik tedavilerdir.
Daha bebeklik doneminde, dişler ağızda ilk gorulduğu andan itibaren diş temizliğine onem gosterilmeli,her beslenme sonrası nemli bir gazlı bez veya tulbent ile dişler silinmelidir. Diş fırcası kullanımına ise arka grup dişlerin surmesiyle başlanmalıdır. Kucuk cocukların fırcalama esnasında macunun buyuk bir kısmını yuttuğu bilinmektedir. Bu nedenle macun kullanımına 3 yaşından sonra başlanmalı, macunlar cocuklar icin uretilenlerden secilmelidir. Okul oncesi cocuklarda doğru teknikle fırcalatmak cok guc olduğundan bu donemde onemli olan ailenin kontrolunde fırcalama alışkanlığını kazandırmaktır.
Beslenmenin de cocuk diş sağlığı uzerindeki onemi buyuktur. Cocukların cok sevdiği renkli şekerlemeler, kolalı icecekler,cikolata gibi gıdalar dişleri curutmelerinin yanı sıra vucut sağlığını da olumsuz etkilemektedir. Bu tip gıdalar yerine protein,taze sebze ve meyvelerin ağırlıkta olduğu bir diet tercih edilmelidir.
COCUKLARDA KORUYUCU DİŞ HEKİMLİĞİ UYGULAMALARI :
· Sistemik veya topikal (yuzeyel) flor uygulamaları: Bu uygulamalarda hedeflenen henuz surmemiş ve mineralizasyonu devam eden dişlerin mine tabakasının guclendirilmesi ile curumenin onlenmesidir.
· Fissur ortuculer: Karma dişlenme doneminde (6-12 yaş arası) aileler ağızdaki sut ve daimi dişleri ayırt edemediklerinden herhangi bir diş kaybı olmaksızın suren arka bolgede konumlanmış ve derin fissurlere sahip olması nedeniyle kolay temizlenemeyen 6 yaş dişleri farkına bile varmadan ileri duzeyde curumektedir. Fissur ortucu uygulaması ile dişlerin derin fissurleri ortulmekte, boylece buralarda bakteri ve gıda birikimi azaltılmaktadır.
· Yer tutucular: Curuk ya da travma gibi ceşitli sebeplerle erken kaybedilen sut dişlerinin yeri yer tutucular ile korunabilmektedir. Aksi halde ilerleyen yaşlarda daha buyuk problemlerle karşılaşılabilir. Sut dişi erken kaybedildiğinde alttaki daimi diş surene kadar iki durum gorulebilir:
1-Cekim bolgesinin iki yanındaki dişler eğrilebilir ya da donerek bu boşluğu kapatabilir. Bu da alttaki daimi dişin farklı yerden surmesine veya gomulu kalmasına sebep olabilir.
2-Cekim bolgesinin karşısındaki diş bu boşluğa doğru uzayabilir.
Yer tutucular cekim boşluğunun diğer dişler tarafından kapatılmasını onler ve daimi diş surene kadar bu boşluğu koruyarak ideal pozisyonda daimi dişin surmesini sağlar.
İleride oluşabilecek ortodontik problemleri onler. Capraşıklığı onlediği icin dişlerin ideal pozisyonda kalmasını sağlar ve guzel bir diş dizisinin yanı sıra, dişlerin kolayca fırcalanmasını ve ara yuzlerde diş curuğu oluşma riskini en aza indirger.
Yer tutucular; metal ya da plastikten yapılabilir. Erken kaybedilmiş sut dişi sayısı ve lokalizasyonuna gore sabit yer tutucular ve hareketli yer tutucular olarak iki şekilde hazırlanır. Diş hekimi tarafından ağızdan olcu alındıktan sonra teknisyen uygun yer tutucuyu laboratuar ortamında hazırlar. Daha sonra hazırlanan yer tutucu diş hekimi tarafından hasta ağzına uyumlanır. Hasta yer tutucuyu hekim kontrolunde kullanır ve sut dişi yerine surduğu zaman yer tutucu hekim tarafından cıkarılmalıdır.
Sabit yer tutucular tek diş eksikliğinde yapılırTakıldığı tarihten uc ay sonra kontrole gelinmesi gerekmektedir. Kullanım sırasında yer tutucuda oynama ve cıkma gibi bir sorun oluştuğunda hemen hekim haberdar edilmelidir.
Hareketli yer tutucular takıp cıkarılabilen apareylerdir. Birden fazla sut diş eksikliğinde yapılır. Yemek yerken cıkarılmalı,dişler fırcalanırken yer tutucu da fırcalanmalıdır. Gece yatarken cıkarılmalı ve su icerisinde saklanmalıdır. Yer tutucuda herhangi bir sorun olduğunda doktora başvurulmalı ,takıldıktan uc ay sonra kontrole gidilmelidir.
COCUKLARDA TEDAVİ EDİCİ DİŞ HEKİMLİĞİ UYGULAMALARI
· Dolgu :Curuk uzaklaştırılarak yerine fonksiyon gorebilecek ozel bir maddenin dişin şekline uygun olarak yerleştirilmesidir.
· Amputasyon:Sut dişlerinde yaygın olarak uygulanan bir tedavi yontemidir. Dişin curuk dokusunun sinire ulaştığı vakalarda, curukle birlikte curukten etkilenen damar sinir paketinin bir kısmının da uzaklaştırılmasıdır. Sinirin bir kısmı uzaklaştırıldığı icin diş canlı kalarak ağızdaki gorevine bir sure daha devam edebilmektedir.
· Kanal tedavisi: İleri derece curuk ve enfekte dişin curukten etkilenen damar ve sinir paketinin tamamının cıkartılarak uygun dolgu malzemesi ile doldurulmasıdır. Boylece diş cekilmekten kurtulur daimi diş surene kadar ağızda kalabilir.
Şunu hic birzaman unutmayınız: Cocuğunuzun ağzında curuk yoksa bile 6 ay da bir duzenli kontrollere getirerek hem koruyucu uygulamalarla curuk oluşumunu onleyebilir hem de erken teşhis ile ileride oluşabilecek daha buyuk sorunların onune gecebilirsiniz.
Cocuğunuzun sağlıklı buyumesi, guzel bir guluşe sahip olması ve daha da onemlisi diş hekimi korkusunu yenmesi sizlerin elindedir...

[h=2]Ankara Diş Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]