Cocuğunuzda demir eksikliği olduğu nasıl anlaşılır?Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi (kansızlığı)
Kan hucreleri icin cok onemli ve gerekli bir element olan demirin eksikliğine bağlı gelişen kansızlığa demir eksikliği anemisi denir. Demir eksikliği her yaş grubunda gorulmekle birlikte ozellikle 6-24 aylık bebeklerde ve ergenlik cağında aneminin en onemli nedenidir. Ulkemizde demir eksikliği anemisi okul oncesi donemde her 3 cocuktan birinde gorulmektedir. Genellikle annede cok ağır demir eksikliği olmadıkca bebekte yeterli demir deposu bulunmakta, bu nedenle hayatın ilk 6 ayında demir eksikliği gorulmemektedir. Altıncı aydan sonra demir eksikliği anemisi; hızlı buyume, alınan besinlerde demirin yetersiz bulunması ve aşırı miktarda inek sutu ile beslenme (gunde 500 ml den fazla) nedeniyle gorulmeye başlar.
Demir neden onemli?
Demir, yaşam icin cok onemli bir elementtir. Oksijen taşınması, yaşam icin onemli olan proteinlerin sentezlenmesi, hucre solunumu, pek cok enzimin yapı ve işlevinde gorev alır. Eksikliğinde sadece anemi değil, sinir sistemi gibi diğer sistemlerin işlevlerinde de bozukluklar ortaya cıkar.
Demir eksikliği neden ortaya cıkar?
Besinlerle alınan demirin %10'u ancak bağırsaktan emilmektedir.
-Besinlerle alınan demir miktarında azalma olması,
-Demirin bazı hastalıklarda bağırsaktan emiliminin bozulması,
-Vucuttan kan kayıplarının olması(adet goren kızlarda),
-Vucutta bazı durumlarda(hızlı buyume donemi gibi) demir ihtiyacının artması nedeniyle demir eksikliği gorulur.
Demir eksikliği yada demir eksikiği anemisi nasıl anlaşılır?
Cocuğunuzda demir eksikliği ya da anemisi olabileceğini gosteren belirtiler şunlardır:
-Halsizlik, yorgunluk
-Cabuk yorulma
-Baş ağrısı, baş donmesi
-Carpıntı
-Deri renginde solukluk
-Tad alma duyusunda azalma
-Tırnaklarda kırılma ve cizgilenme
-Ağız koşelerinde yara
-Sinirlilik
-İştahsızlık
-Derslerde dikkati toplayamama
-Okul başarısında duşme
-Anlama ve algılama gucluğu, zeka duzeyinde azalma
-Sık enfeksiyon gecirme
-Halk arasında uvunma denen, ağlarken morarıp kalma (katılma nobeti)
-Buyume-gelişmelerinde duraklama
-Azımsanmayacak derecede gorulen; besin değeri olmayan toprak, kağıt, tuz, kirec gibi maddeleri yemek de demir eksikliğinin bir belirtisidir.
Demir eksikliği anemisinin tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi olarak ağızdan alınacak damla veya şurup şeklinde demir iceren ilaclar verilir. İlacların tercihen cocuk ac iken verilmesi onerilir. Sut ve sut iceren gıdalarla birlikte verilmemelidir, verilmişse de en az yarım saat sonra ilac verilmedir. C vitamini iceren icecek ve yiyecekler demir emilimini artırır. Beraber alınması faydalı olacaktır. Demir tedavisinin dozu ve suresi konusunda hekim onerisine uyulmalıdır, cunku dozu ve suresi hastadan hastaya değişiklik gostermektedir.
Cocuğum demir ilacını icmiyor, ne yapmalıyım?
Demir iceren ilacların tadı genelde pek hoş sayılmaz ve coğu zaman cocuklar tarafından reddedilmektedir. Bu durumda ilacı portakal suyuna karıştırıp hem tadı nedeniyle icilmesini sağlar, hem de icerdiği C vitamini nedeniyle demir emilimini arttırmış oluruz.
Demir tedavisi sırasında ne gibi yan etkiler gorulur?
Demir tedavisi sırasında dişlerde boyanma gorulebilir. Bazen karın ağrısına neden olabilir, karın ağrısı varsa ilac akşamları verilebilir. Bazı hastalarda midede yanma şikayetine neden olabilir. Boyle durumlarda ilac tok karna alınarak bu problemle baş edilebilir. Zaman zaman ishal, kabızlık ve dışkı renginde siyahlaşma yada koyulaşma gorulebilir.
Cocuğumu demir eksikliğinden nasıl koruyabilirim?
Cocuğunuz eğer zamanında doğmuşsa 4.ayda, erken doğmuşsa (prematur bebek ise) 1.aydan sonra cocuk hekiminiz tarafından koruyucu demir tedavisi başlanacaktır. Bunun yanında ek gıdaya gecildikten sonra demir yonunden zengin gıdalar verilmelidir. İnek sutune 12.aydan sonra başlanması ve gunde 500 ml'nin ustune cıkılmaması da dikkat edilmesi gereken bir diğer husustur.
Demir yonunden zengin gıdalar nelerdir?
Yumurta sarısı, kırmızı et, karaciğer, uzum pekmezi, mercimek, nohut, fındık, fıstık, susam gibi gıdalarda bol miktarda demir elementi bulunmaktadır.

[h=2]Batman Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]