Aşırı terleme (hiperhidroz)Neden eller bazı insanlarda daha fazla terler?
Birincil (primer) hiperhidroz gibi nedeni belli olmayan durumlarda eller, koltuk altı, yuz ve ayaklar terleyebildiği gibi, ikincil (sekonder) hiperhidroz denilen başka bir hastalığa bağlı terleme de gorulebilir. Bu hastalıklar;
· Hipertiroidizm (tiroid bezinin fazla calışması)
· Enfeksiyon
· Malign hastalık
· Otoimmun hastalıklar
· Şişmanlık
· Menapoz
· Diabet
· Psikiyatrik hastalıklar olabilir
B.) Tedavi Secenekleri
Torasik sempatektomi (terlemeye neden olan sempatik sinirlerin cıkarılması işlemi) 1940 yıllarından beri bircok hastalık durumu icin kullanılmıştır. Bunlar sadece hiperhidroz (aşırı terleme) ile sınırlı değildir; Refleks sempatik distrofi, ust ekstremite iskemisi, Reynaud hastalığı, ve pankreatik ağrı icin splanknisektomi vb.
*En sık ve en yuz guldurucu sonucların alındığı durum “hiperhidroz”dur.
1.) Cerrahi dışı tedavi secenekleri:
a. Botulinum enjeksiyonu; *Genellikle 6-7 ayda bir enjeksiyonları tekrar etmek gerekir! (TURKDERM, 2006, 40 (1); S. 17-19)
b. Liposuction (ozellikle “koltuk altı terlemesi” icin)
c. İontoforez; (duşuk voltaj elektrik uygulaması – ozellikle “el terlemesi” icin) Bazı hastalar her hafta, bazıları da en gec ayda bir defa uygulamaya ihtiyac duymaktadırlar. Yan etki olarak bazen avuc iclerinde soyulma, işlem sırasında batma-şok hissi bazen cok rahatsız edici olmaktadır. Etkisi coğu zaman gecici olmaktadır.
d. Kremler, Losyonlar; Aluminyum klor iceren topikal-bolgesel ajanlar. Etkileri gecici ve klinikte başarılı oldukları pek soylenemez.
e. Oral ajanlar (antidepresanlar, antipsikotikler); bu ilaclar bazen kendileri de aşırı terlemeye neden olabilmektedir! Hiperhidroz tedavisinde başarılı oldukları soylenemez.
f. Diğer ilaclar; beta-blokerler (Propranolol) ve kolinerjikler hiperhidroz tedavisinde bir miktar başarıları olabilir, ancak bu etki genellikle kısadır ve coğu hasta bu ilacları uzun sure kullanmamaktadır!
2.) Cerrahi Tedavi Secenekleri
a.) Endoskopik Torakal Sempatektomi (ETS); 1.) Ablasyon (yakarak), 2.) Endoskopik makas ile sinir zincirinin bolunmesi, 3.) Klips uygulanarak sempatik sinir iletisinin bolunmesi tarzında gercekleştirilebilinir
TERMİNOLOJİ:
Torakoskopi—torakoskop ile yapılan video ve diğer yardımcı işlemleri iceren bir girişim
VATS—Video yardımlı torakoskopik cerrahi; goğus kafesi icini gosteren video kamerayı ifade eder.
Sempatektomi—sempatik sinir zincirinin yakıldığı ya da bolunduğu işlem
Sempatikotomi—herhangi bir parcası cıkarılmadan sempatik sinir zincirinin bolunmesi işlemi
Ablasyon—sempatik sinir zinciri elektrokoter ya da lazer kullanılarak yakılarak harap edilir
T2 sempatektomi—T2 sempatik sinir duğumunun 2. ve 3. kaburga arasında bolunmesi
Tek akciğer ventilasyonu—cift lumenli (kanal) havayolu ya da bronş blokajı kullanılarak akciğerlerin tek tek havalandırılması işlemi
b.) Cerrahi Teknik
i. Klips – ETS işleminin basamakları:
ETS icin “cilt kesi yerleri” (1 cm.lik iki adet cilt kesisi) yapilir,
Endoskop ile bakarak “sempatik sinir zincirin” yeri tespi edilir,
Sempatik sinir zincirinin omurganın kenarında “anatomik konumu” belirlenir,
”Klipslerin” konacağı yerler belirlenerek uygun seviyelerden ve yeterli miktarda klips sempatik zincir uygulanir-yerlestirirlir (ETS)
ii. Klips kullanılmaksızın sempatik zincirin “ablasyon ve bolunerek” yapıldığı ETS ameliyati
Aşırı terlemenin olduğu bolgeye gore “Kesi Seviyeleri”:
Yuz terlemesi veya blushing – 2. ve 3. kaburgalar arasında T2 sempatik sinir duğumlerinin bolunmesi gerekir.
El terlemesi – T2-T3 sempatik sinir duğumleri cıkarılır veya sadece T3 izole edilir
Koltuk altı terlemesi – T3-T4 sempatik sinir duğumleri izole edilir; son yayınlar T4'un de bolunmesi gereğini vurgulamaktadır.
Kronik pankreas ağrısı – T4'den T10 seviyesine kadar sempatik sinir duğumlerinin cıkarılması gerekir.
C.) Tedavi Başarı oranları
Hastanede kalma suresi: Ortalama “1 gun”dur (0.5 – 3 gun); coğunlukla hasta aynı gun de” taburcu” olabilmektedir.
Cerrahi işlemin hemen tum terleme olgularında icin oldukca başarılı sonucları vardır:
Yuz terlemesi veya blushing – %95 - %99
El terlemesi – %90 - %95
Koltuk altı terlemesi – %90
Ayak terlemesi – %50
D.) Cerrahi Tedavi Komplikasyonları
a. Kompensatuvar terleme - (dengeleyici terleme)
b. Gustatuvar terleme - Ozellikle acı ve baharatlı yemekler ve soğan, sarmısaklı yemekler sonrası yuzde gorulen kızarma ve terleme durumu.
c. Horner sendromu – Nadiren goz kapağında duşme; bu durum genellikle sorunsuz 1-3 ay icerisinde duzelmektedir.
d. Nadir yan etkiler (hemen hepsi ameliyat sonrası kısa surede kaybolmaktadır): Parestezi (his kaybı); Pnomotoraks (goğus boşluğunda hava bulunması); Şilotoraks (goğus boşluğunda sorun yaratmayan lenf sıvısının toplanması); Ameliyatyerinde ağrı.
e. Bradikardi (kalp hızının minimal azalması).
f. Ameliyat cok az hastada gerektiğinde tekrar edilebilmektedir (redo-sempatektomi).
E.) Yararlı kaynaklar
a. T. Walles et al. / Interactive CardioVascular and Thoracic Surgery 8 (2009) 54–57
b. Ann Thorac Surg 2008;85:S764 –7
c. Ann Thorac Surg 2008;85:1747–52
d. Ann Thorac Surg 2007;84:1025-1027
e. Ann Thorac Surg 2006;81:1043-1047
f. Ann Thorac Surg 2006;81:1863-1866
g. Ann Thorac Surg 2006;81:1048 –55
h. Ann Thorac Surg 2005;80:467-470
I. Ann Thorac Surg 2004;78:427–31
j. Ann Thorac Surg 2004;77:410–4
k. Operative Techniques in Thoracic and Cardiovascular Surgery, Vol 9, No 2 (Summer), 2004: pp 177-183
l. Ann Thorac Surg 2000;70:240 –2



[h=2]İstanbul Goğus Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]