Aşırı et tuketimi sadece mideniz, tansiyon ve kolesterolunuz icin değil, bobrekleriniz icin de zararlı. Fazla tuketilen kırmızı et bobrek taşı oluşumuna zemin hazırlamaktadır.Taşa karşı domates ve ıspanağın da olculu tuketilmesi gerekiyor.
Antik cağdan beri varlığı bilinen taş hastalığının toplumda gorulme sıkılığı yuzde 10-15’tir. Ulkemiz ise taş hastalığının sık rastlanıldığı bolgelerden biridir. Ozellikle kuru ve sıcak havanın hakim olduğu, su tuketiminin az, protein ve tuz tuketiminin fazla olduğu bolgelerimizde sıklığı daha da artmaktadır. Modern tıbbın primer amacının toplumu hastalıklardan korumak olduğunu duşunursek, taş hastalığı icin onlenebilir risk faktorleri olan beslenme alışkanlığı, yaşam tarzı ve sıvı alımının duzenlenmesi bir sağlık politikası olmalıdır. Bu yuzden 'doğum sancısı'ndan bile şiddetli ağrı duyduklarını ifade eden hastalar, gelecekte taş oluşumunu engellemek icin beslenme duzenlerini gozden gecirmelidirler.
Fazla kilolardan kurtulun: Hastalar, ideal kilolarına ulaşmak icin duşuk kalorili diyetlerle kilo verme konusunda cesaretlendirilmelidir.
Bol bol su icin: Hastalara, gunluk idrar miktarı 2 litre olacak şekilde su icme konusunda ısrar edilmelidir. Yatmadan once 500 ml su icilmesi onerilmelidir. Suyun yerini almamak kaydıyla diğer sıvılar tuketilebilir.
Protein tuketiminde aşırıya kacmayın: Hayvansal protein alımı sınırlandırılmalıdır. Hayvansal proteinleri fazla tuketenlerin idrarlarında kalsiyum, oksalat ve urat gibi maddelerin miktarı artarken taş oluşumu icin koruyucu bir madde olan sitratın miktarı azalıyor. Et, balık, tavuk, yumurta, sut ve sut urunlerinden alınan protein 50-60mg/gun' u aşmamalıdır. Aşırı tuzlu peynirlerden uzak durulmalıdır.
Tuzluğu sofranızdan kaldırın: Fazla tuzlu beslenenlerde de idrarla kalsiyum atılımı artıyor. Kalsiyum idrarla atılırken idrar yollarında cokup bobrek taşlarına neden olabiliyor. Bu nedenenle taş hastalığına yatkınlığı olan hastalarda tuz tuketimini mutlaka azaltılmalı, aşırı tuzlu besinlerden kacınılmalı, yemeklerin icinde bulunan makul orandaki tuzla yetinilmelidir.
Kalsiyumu kısıtlamanıza gerek yok: Taşların buyuk kısmı kalsiyum iceriyor olsa da diyetteki kalsiyum alımının kısıtlanması oksalatın bağırsaklardan daha fazla emilimine yol acarak taş oluşum riskini artıyor. Bu nedenle yemekler sırasında sut, peynir ve yoğurt gibi kalsiyumdan zengin besinlerin makul miktarlarda tuketimi taş oluşum riskini azaltıyor.
Oksalattan zengin besinleri olculu tuketin: Taşların buyuk bir coğunluğu aynı zamanda oksalat iceriyor. Ispanak gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler, bamya, cilek, domates, armut, kuruyemiş, cay, kahve ve cikolata gibi bircok yiyeceğin icinde bol miktarda bulunan oksalat maddesi ayrıca vucut icinde de uretiliyor. Bu tur yiyeceklerin makul miktarlarda tuketilmesinde fayda var.
Gunde 2 bardak limonata icin: İdrarda sitrat maddesi taş oluşumuna karşı koruyucu etkiye sahiptir. Limonata sitrattan zengin icecek olduğu icin bu iceceği duzenli olarak tuketmenizde yarar var.
DİKKAT BELİRTİ VERMEYEBİLİR!
Taşlar hic belirti vermeyebileceği gibi cok kıvrandırıcı ağrılara da sebep olabilir Bobrekten cıkıp kanala duşmuş olan taşlar şiddetli bobrek ağrısı yapabilmektedir. Bobrekte sessiz duran taşlar ise zamanla buyuk boyutlara ulaşıp bobreğe zarar verebilmektedir.Klinik belirtiler daha cok yaşa bağlı olma eğilimindedir. Yetişkinlerde boğur ağrısı ve idrarda kanama gorulurken, kucuk cocuklarda kusma ve huzursuzluk ile karşımıza cıkabilmektedir.
Gunumuzde ultrasonografinin yaygın olarak kullanılmasıyla birlikte taşların bir kısmı rastlantısal olarak saptanmaktadır. Diğer yandan ağrı, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları ve idrarda kanama şikayetleri hastaları hekime getiren unsurlardır. Bu yakınmalar ile başvuran hastalara Direkt uriner sistem grafisi, ultrasonografi, IVP ve uriner sistem tomografisi incelemelerinden biri ya da birkacı yapılarak teşhis konulabilmektedir
Bobrek pelvisindeki taşlar mutlaka tedavi edilmelidir. Aksi takdirde bobrekte fonksiyon kaybına ve enfeksiyona sebep olabilirler. Bobrek icindeki kaliks adı verilen ceplerde bulunan sessiz taşlar ise takip edilebilir. Kaliks taşları bulundukları yerde buyur ya da uretere duşerse ağrı,kanama ve enfeksiyona sebep olabilirler. Bu tur taşlar tedavi edilmelidir.
Taşların tedavisi boyutuna ve bulundukları yere gore değişmektedir. 5 mm ye kadar olan taşlar medikal tedavi ve bol sıvı alımı ile kendiliğinden duşebilmektedir. Taşın boyutu buyudukce mudahalesiz duşurme olasılığı azalır.
ESWL (Vucut Dışından Şok Dalgaları ile Taş Kırma): Bobrek taşlarının tedavisinde sıkca kullanılan bir yontemdir. Şok dalgaları ile taş kırılarak taş parcalarının idrar yoluyla atılması beklenir. Bu surec haftalarca surebilir ve ağrılı olabilir. Bazı durumlarda kırılan taşlar tıkanıklığa sebep olabilir. Ek tedavi gereksinimi olabilir.
PCNL ( Perkutan Nefrolitotripsi ): Bobrek taşları buyuk olduğunda veya ESWL ile kırılamadığında uygulanan bir yontemdir. Bel bolgesinden 1cm lik bir insizyon ile bobreğe endoskopik yoldan girilerek taş bir butun halinde ya da ceşitli enerji kaynakları ile kırılarak aynı yoldan dışarı alınır.
URS (Ureteroskopi): Ureter kanalı icerisindeki taşlar duşemzse ya da kırılamazsa idrar yolundan ureteroskop ile girilerek holmium lazer ya da başka enerji kaynakları ile kırılabilirler. Fleksible (Kıvrılabilen) ureteroskoplar ile bobrek icindeki taşlar bile endoskopik olarak tedavi edilebilmektedir (R.I.R.S)





[h=2]İstanbul Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]