ASTİGMATIN GOZLUKSUZ LAZERSİZ TEDAVİSİ
Dunyada miyop (Uzağı gorememe), hipermetrop (Yakını gorememe), astigmatizm (Yamuk gorme) ve Prespiyop (40 yaş sonrası yakını gorememe) konusunda uzun yıllardır (1920 den beri) farklı uygulamalar yapılmaktadır. Ulke olarak bu konuda biraz geciktik galiba.
Astigmat nedir? Astigmat goz on merceğinin (Kornea) veya goz icindeki lensin eğriliği veya yamukluğudur. En cok da korneanın eğriliğidir. Goruntu hem uzakta bulanık hem de yamuktur. Onemli baş ağrısı nedenidir. Gozlukle duzeltilse bile gormedeki netlik yeterli değildir.
Astigmat odaksızlık demektir. Goruntu retinada nokta şeklinde netleşir. Astigmatta duzlem şeklinde odaklanır. (Stigma: Nokta. Astigma: Noktasızlık.)
Recetelerde astigmat gostergesi: Recetedeki cly (Silindir) değer astigmatı gosterir. Axis ise eğriliğin eksenidir 0 ile180 derece arasındaki bir değerdir.
*Sph değeri gozun on arka capının kısa veya uzunluğuna gore, goruntuyu goren noktaya duşer. Goz kısa ise artı, uzun ise eksi değerdedir.
* Cyl değeri astigmatın miktarını, gucunu verir. Aks ise eğriliğin en fazla olduğu ekseni anlatır.
Astigmatın numarası: Eğriliğin miktarına gore duzenlenmiş numaralar soz konusudur. Bu iki goz ekseni arasındaki kırıcılık farkını ifade eder. Cyl kısmına yazılır. Genelde 5.00
numara’ dan fazlasında gorme artmadığı icin goz hekimi gozluk olarak vermez. Artı veya eksi değerler verilir. (Hipermetrop veya miyop astigmat gibi)
Astigmat tipleri
Bir goz recetesine baktığınız zaman sph cyl ve aks kısmını gorursunuz.
Basit astigmat: Sph kısmı boştur. Cyl de numara ve aks bolumunde eksen yonu vardır. Gozun on arka capı normal uzunluktadır, eğrilik goz on merceği veya goz icindeki lenstedir.
Kompoze astigmat: Hem sph hem de cyl kısmı doludur. Astigmat değerlerinin hepsi artı veya eksi olabilir. Goz on merceği ve lensteki eğriliğe ilaveten on arka cap kısa (Hipermetrop) veya uzundur. (Miyop)
Miks (Mixt) astigmat: Hasta hem yakını hem de uzağı gorememektedir. Recetede hem artı hem de eksi vardır. Aks kısmında aksın yonu yazılıdır. Goz kuresindeki yamukluk goz on merceği veya goz icindeki lens’te eksenlerde artı ve eksi olarak kırıcılık eşit değil farklıdır.
Astigmatın iki kaynağı: Kornea ve lens
Goz en merceği kornea en cok, goz icindeki lens astigmat oluşmasından sorumludur. Goz kuresinin yamulması bu iki saydam merceğin kırışmasına neden olur.
Korneal astigmat: Korneadaki duzensizlikten, oval oluştan, keratokonustan dolayı goz dibinde odaklanan sarı noktaya nokta şeklinde duşmesi gereken goruntu duzlem şeklinde birkac nokta halinde duşer.
Astigmatın ortaya cıkması: Goz kasları arasındaki dengesizlik, goz kapaklarının goz kuresine baskısı yamulma yaparak astigmata neden olur. Ozellikle ust ve alt verev kaslar sorun cıkarır.
Korneada incelme astigmatı başlatır: Kornea uzerine baskı yumuşak korneanın dikleşmesine ve incelmesine neden olur.
Goz kasları arasındaki dengenin bozulması goz kuresinin yamulmasına, kornea ve lenste kırışmaya neden olur. Onlem alınmazsa astigmat giderek artar.Kornea kalınsa astigmat oluşma riski azdır.
Astigmat oluşmasında stresin onemi: Stres sonucu goz dış kaslarının aşırı kasılması ortadan sıkılan balon etkisi gibi gozun on arka capını uzatacak, korneayı dikleştirecek, konikleştirecek ve inceltecektir.
Astigmatta goz kaslarının etkisi: Goz kasları arasındaki dengenin bozulması kolaylıkla astigmat oluşturur. Goz kuresi yamulur, goz icindeki lenste ve goz on merceği korneada kırışma yani astigmat oluşur.
Gorme gayreti astigmat oluşturur: Gozun sph kısmını bebek gozunu kasarak veya buzerek telafi eder yani gormenin netleşmesini sağlar. Astigmattaki gormemezlik bu yolla giderilemez. Gorme gayreti goz kasları arasındaki denge bozukluğunu daha da coğaltarak astigmatta artışa neden olur.
Astigmatta goz kapağı ve yuzun gerginliği: Yuz ve goz kapaklarındaki gerginlik cok yumuşak olan korneaya baskı yapar ve kolaylıkla astigmat gelişir.
Astigmat miyop’ u ilerletir: Astigmatın neden olduğu az ve netsiz gorme, gorme gayreti nedeniyle gozu kasar, on arka capın uzamasına, korneanın dikleşmesine ve incelmesine neden olarak cocukluk doneminde miyop’ u ilerletir.
Astigmatın telafisi: Astigmatı olan hastalar gormeyi telefi etmek icin başını hareket ettirerek karşıyı veya yakını gormeye calışır. Gozu kasmak sph kısmını duzeltir, ama astigmatlı gozun gormesini sağlamaz.
-180 derecedeki bir astigmatta hasta hafif one bakarak gormeyi sağlayabilir.
-90 derecedeki astigmatta hafif sağa veya sola başını dondurur.
Astigmat baş ağrısı demektir: Gozlerdeki astigmat onemli bir baş ağrısı nedenidir. Astigmatlı yamuk gorur: Astigmatın miktarı arttıkca daha da belirginleşir. Yamuk gorme beyni rahatsız eder, gerer.
Astigmat yamuk gorme nedenidir: Beynin bu yamukluğa uyum gayreti gozu yorar.
Astigmat yorgunluk nedenidir: Hasta yorgunluk icin dÂhiliye doktorunu aşındırabilir.
Astigmat ışık yansıması demektir.
Astigmat gece araba kullanmada zorlanma demektir: Işık parıltıları, yansımalar gozu yorar, şoforluğu tehlikeye sokar.
Astigmat harfleri karıştırmak demektir: Birbirine yakın kelimeleri karıştırır, okuma hızını azaltır.
Astigmat başarısız okuma ve yazma demektir:
Astigmat bazı meslekler icin başarısızlık demektir: Mimar, cerrah, diş hekimi, şoforler, gun boyu bilgisayar başında olanlar astigmattan olumsuz etkilenir.
Astigmat nasıl gorur? Astigmatta goruntu silik, eğri buğru, yamuk, resim bir tarafa doğru yamuk gibidir. Numara yukseldikce eğrilikler artar ve ucuşmalar, dalgalanmalar ortaya cıkar.
Astigmat gozu tembelleştirir: Astigmat onemli goz tembelliği nedenidir. Goren noktaya goruntu silik duşer. Nokta şeklinde değil duzlem şeklinde odaklanır.
ASTİGMATI İYİ DEĞERLENDİRMELİ
Astigmatsız yaşam mutluluk demektir.
Astigmat omur boyu gozluk demektir.
Astigmat tedaviye inatcı goz tembelliği demektir
Astigmat şaşılık başlaması, şaşılıkta gozde tembelleşme ve tedavi direnc demektir, şaşılığın ameliyata kadar gitmesi demektir.
Astigmat baş ağrısı, yorgunluk, kafada dolgunluk, derste başarısızlık ve isteksizlik, işten eve yorgunluk getirmek demektir…
ASTİGMATA NEDEN OLMAK
Astigmat lens ve goz on merceği korneanın kırışıklığıdır. Netsiz gormeye neden olur. Gozluk de tam net gormeyi sağlamaz. Doğuştan astigmat azdır. Astigmat oluşmasında goz doktorunun katkısı coktur. Goz doktorunun tanı ve tedavideki hataları da astigmata neden olabilir.
Gozun hassas dengeleri: Gozde mm.ler mikronlar onemlidir. Gozun on arka capının 1 mm uzaması 3.00 derece miyop yapar. Goz kuresindeki cok hafif yamulma korneayı kırıştırarak astigmata neden olur. Kucuk, mikro baskılarla bozukluk giderek coğalır.
Olay nerede oluşur? Goz on merceği kornea en cok, goz icindeki lens cok az olarak astigmattan sorumludur.
Korneanın incelmesi
Gozun yamulması: Goz kuresi goz dışındaki 6 kas kasılarak yamulur, kornea ve lensin kırışmasına neden olur.
Kornea sağlığı astigmatta onemli: Korneanın yuzlerce hastalığı var. Goz kuruluğu, keratokonus, bahar nezlesi,
Gozyaşını onemsemelisiniz. Kuru goz korneanın duzenini bozar, hastalıklara direncini azaltır. Ozellikle alerji ve kirpik dibi iltihapları gozde kurumaya neden olur.
Keratokonusu atlamak: Otorefraktometre olcumu ile gozluk veren doktor keratokonusu atlar. Her hastada mutlaka skiyaskopik muayene yapılmalıdır. Astigmatın erken donemde yakalanması ilerlemenin durdurulması icin onemlidir. Maalesef skiyaskopi yapan goz hekimi sayısı cok azdır.
Gozu rahatlatmak: Rahatsız goz gerilir, goz dışındaki kaslar kasılır. Doktor gozu rahatlatmalı, gerginlikleri damla ve egzersizle gidermelidir. (Palming…)
Yanlış gozluk ile astigmata neden olmak: Yanlış gozluk gozu gerer ve astigmata neden olur. Beyi yanlış gozluğe de uyum sağlar ama…
Beynin yanlış numaraya gore gozu şekillendirir: Sarı noktaya goruntunun net duşmemesi beyinden goze bazı uyarımlar gonderilmesine neden olur. Burada gozun beyazı skleranın ve goz kaslarının sertleşmediği bebek ve cocukluk yaşları icin gecerlidir.
Gozu gorme gayretine sokmak: Gozluk kullanılmaması, kullanılan gozluğunuz yetersiz olması sonucu goz gorme gayretine girer ve kasılır. Kasılma goz kuresinin yamulmasına ve dolayısı ile astigmata neden olur.
Hatalı lens: Kontakt lens mutlaka goz doktoru kontrolunde kullanılmalıdır. Goz doktorlarının kontakt lens deneyimi maalesef az. Dar lens ve cok bol lens korneada surtunme ve korneanın carpılmasına neden olur. Su oranı yuksek lens goz yaşını sunger gibi emer ve goz yaşı yetersizliği nedenidir.
Bahar nezlesinde yetersiz tedavi: Bahar nezlesi 9-20 yaş arasında etkili olur. Korneada astigmat yonunden onemli hasarlar oluşturur. Bunlardan en tehlikelisi keratokonustur ve %30 olasılıkla ortaya cıkar.
Gozluk icin lazer: Gozluğu atmak icin lazer yaptırmak goz on merceği korneanın duzenini bozar. Hatalı ve başarısız lazer uygulamaları miyop astigmata neden olur.
Doktor onlem almalı:
Kornea kalınlığı onemli: On mercek kornea 1 mm.nin yarısı kalınlıktadır. Kornea kalın olursa goz kuresi yamulsa da astigmat oluşmaz. 580 uzeri kalınlığı anlatmaktayız.
Kornea ince ise koni gibi one doğru uzar. Yani dikleşir. Bu goz dışındaki 6 kasın baskısı ile ortaya cıkar.
Doktor uyanık olmalı: Ailede astigmat varsa mutlaka kornea kalınlığı olculmelidir. Kornea kalınlığı 580 mikron civarındadır. 500 mikron civarındaki kornea kalınlığı astigmata ve miyopta ilerlemeye adaydır. (Pakimetri) Ailede miyop varsa goz kuresinin on arka capı olculerek miyop cıkma ve ilerlemesi yonunden izlenmelidir. (Biometri)
Astigmatik saat: .
*Gun ışığında muayene yapın.
*Gozleri net gorebileceğiniz mesafeden tek tek kontrol ediniz.
*Hangi eksende goruş net değilse o eksende astigmatik eğrilik vardır. Recete verilirken gozluk 90 derece zıttı olarak verilir.
Hangisi daha koyu? Bu 4 daireden birinin daha koyu gorulmesi sizde astigmat olduğunu gosterir. Koyu olan dairenin ekseni astigmatın da eksenidir. Gozlukle duzeltmek icin 90 derece zıttı verilir. Hem uzakta hem de yakından olcum yapılmalıdır.
ASTİGMATI ONEMSEYİN
Mukemmel gorme ve yaşam boyu mutluluk icin astigmat bebeklik ve cocukluk doneminde mutlaka duzeltilmelidir.
En onemlisi ilerleyecek mi? Bebek ve cocuktaki miyop astigmat (-) ortaya cıkacak veya ilerleyecek miyop’ u akla getirmelidir. Derdiniz sadece astigmat değil, ortaya cıkacak ve ilerleyecek miyop olmalıdır. Miyop’un cıkması onlenebilir veya daha az ilerlemesi sağlanabilir. Ozellikle ailede miyop varsa dikkatli davranmak gerekir.
Astigmat bebekte şaşılık nedenidir: Bebekte şaşılığın oluşmasında, şaşılığın artmasında, şaşılığın duzelmesinin gecikmesinde, gozde tembellik oluşmasında, tembelliğin duzelmemesinde astigmat onemlidir.
*Hipermetrop yakını gormemezliktir, astigmat uzakta gormemezliğe neden olur.
*Bebek artı gozluklerde sph kısmındaki numarayı gorme gayreti ile telafi ederek gormeyi sağlayabilir.
*Bebek gozluğun astigmat kısmını gayret etse de telafi edemez, yani gormeyi sağlayamaz. Gormeyen goz kayar.
*Bebekte astigmatın fazla olduğu taraf daha az gorur ve daha tembeldir.
*Bebekte astigmatın fazla olduğu taraf kayar veya daha fazla kayar.
ASTİGMATTA GOZ EGZERSİZLERİ
. Bebekte ve cocukta astigmat kolay duzelir: 3-4 yaş altın donemdir. 7 yaşından once mutlaka uygulanmalıdır. Şaşılık ve goz tembelliğinin hızlı ve etkili tedavisi, gozun tekrar kaymaması ve tembelleşmemesi icin bu şarttır.
Goz uzerinde astigmata neden olan tum baskılar egzersizle giderilmelidir.
Egzersiz uygulamaları:
*Stres onemli bir goz gerilmesi nedenidir. Gozler egzersizle relaks (Gevşemiş) durumda tutulmalıdır.
*Kapağın baskısı azaltılmalıdır.
*Goz fonksiyonlarının işler durumunu sağlanmalıdır.
*Goz ve cevre dokuları gevşetilmelidir.
*Goz kaslarının elastikiyetinin sağlanması gerekmektedir.
*Kaslar arası denge kurulmalıdır. Denge bozukluğu onemli astigmat nedenidir.
*Astigmatın eksenine gore ozel uygulamalar gerekmektedir.

DR. SELİM HUSREVOĞLU gormegelistirme.com
.

[h=2]İstanbul Goz Doktoru uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]