1) Alerjik astım:
Alerjik astım, astım hastalarının yaklaşık %60’ını oluşturmaktadır. Astımın ortaya cıkmasına neden olan, polenler veya ev tozu akarı gibi alerjenlerdir. Bu hastaların genellikle ailelerinde astım, alerji (alerjik nezle, ilac alerjisi, besin alerjisi) veya egzama gibi hastalıklar vardır.
Hastalığın alerjik astım olduğu, alerji deri testleri ya da alerjene ozgu kan testleri ile tespit edilmektedir. Alerjik
astımda, astım tedavisinde bilinen ilacların yanında ozellikle cocuk ve genc hastalarda aşı tedavisi de yapılmaktadır.
Kişide alerjik astım varsa, muhtemelen alerjik rinit ya da saman nezlesi veya egzema da gozlenebilmektedir. Alerjik astımın genellikle ilkbahar ya da sonbahar başlarında kişileri etkilemektedir. Bu mevsimlerdeki alerjenler tetikleyici faktorlerdir.
2) Allerjik Olmayan Astım:
Alerjik olmayan astım: Hastalığın alerjik olmayan nedenle ortaya cıktığı bir turdur. Bu hastaların şikayetleri alerjik astım ile aynıdır; ancak alerji testinde herhangi bir alerjene karşı pozitiflik saptanmaz.
Bu hastalar da diğer astım hastaları gibi viral enfeksiyonlar, tutun dumanı, parfum kokusu, deodorantlar, boya, toz ve ceşitli kimyasalar gibi maddelere maruziyet halinde astım atağı gecirebilirler.
Alerjik olmayan astım, genellikle erişkin yaşta ortaya cıkmaktadır. Son yıllarda cocukluk cağında başlayan astım, yetişkin cağda başlayan astım, egzersiz ile tetiklenen astım, aspirin ile tetiklenen astım, gece astımı, mesleki astım gibi cok sayıda farklı astım turu tanımlanmıştır.
a) Aspirin ile tetiklenen astım:
Hastalarda nazal polip, burun akıntısı, hapşırma ve aspirin duyarlılık oykusu olabilir. Hastalar, aspirin aldıklarında, burun akıntısı ve hapşırma ile başlayan şikayetlerin peşinden hırıltılı solunum ve solunum gucluğu gelişebilir. Hastalığın tedavisinde aspirin kesilmesi ve ozellikle ağız yolu ile alınan ilaclar onerilmektedir.
Astımlı bir hastada aspirin veya diğer aynı turde ağrı kesicilerinin alımından sonraki ilk 2 saat icinde aniden bir astım atağı gelişebilir. Astım atağına baş ve boyunda kızarıklık, burun akıntısı veya tıkanıklığı da eşlik edebilir.
Tedavide en onemli nokta, astım tedavi prensiplerinin uygulanması ve hastanın duyarlı olduğu ilactan sakınması
sağlanarak olabilecek tehlikeli atakların onlenmesidir. Ağrı kesici ilac kullanımının zorunlu olduğu hastalarda dikkatli bir şekilde hekim gozetiminde verilebilir
Tipik oykusu olan cocuklara bu grup ilaclar verilmemelidir. Ust hava yolu hastalığı (nazal polipozis) olan
astımlı cocukların aileleri ağrı kesici ilaclardan uzak durmaları konusunda uyarılmalı, bunun yerine asetominofen – parasetamol gibi basit ağrı kesici ilaclar verilmelidir
b) Egzersiz ile tetiklenen astım:
Egzersiz ile ortaya cıkan hava yollarında daralma olarak tanımlanabilir. Herhangi bir fiziksel egzersiz veya spor ile hastalarda oksuruk, nefes darlığı ve goğuste sıkışma ortaya cıkabilir.
Hastalığın tanısı egzersiz oncesi ve sonrasında yapılan nefes olcumu ile kesinleştirilir. Tedavi amaclı olarak, egzersizden yaklaşık 15 dakika oncesinde kısa etkili inhaler (nefes acıcı ilaclar) kullanımı onerilmektedir.
Oksuruk ile seyreden astım:
Kronik oksuruğun (8 haftadan uzun sureli) ucte birinden astım sorumludur. Bu hastalarda tipik astım belirtileri olan nefes darlığı, hırıltılı solunum ve goğuste sıkışma hissi olmadan kuru oksuruk gorulmektedir.
Bu astım tipi, uyanık veya uykuda, yetişkin veya cocuk hastalarda gorulebilir. Hastalar, genellikle nefes yolu ile alınan (inhaler cihazlar) kortizon tedavisine
iyi yanıt vermektedir.
Mesleki astım:
Astıma neden olan etkenin hastanın calıştığı işyeri ortamında bulunması nedeniyle bu ad verilmiştir. Hastalar, genellikle işyerinden uzakta veya hafta sonu tatil gunlerinde şikayetlerinin azaldığını ifade ederler. Solunum yollarında tahriş edici ozellikte olan duman veya klor gibi allerjenler astıma sebep olabilir.
Solunan tahriş edici madde ile atak ortaya cıkmaktadır. İşyeri ortamındaki boya gibi kimyasallar, tabloya neden olabilmektedir. Hastanın bu tabloya neden olan allerjen maddenin bulunduğu ortamdan uzaklaştırılması esas tedavi yontemidir.
Nokturnal astım (Gece ortaya cıkan astım):
Gece astım genellikle 02:00 ve 04:00 arasında, gecenin ortasında kotuleşen astım şikayetleri anlamına gelir. Astım belirtileri gece kotuleşmeye neden olabilir. Tetikleyici faktorler olarak sinuzit, tozlar veya hayvan dışkısı gibi alerjenlerin neden olduğu burun akıntıları gozlenebilir. Vucut astıma karşı korunmak icin adrenalin ve kortizol uretir. Bu hormonların uretimi gece duşuk olduğu icin vucut savunmasız kalır ve gece astım kendini gosterebilir.
Hastalık şikayetleri genellikle geceleri ortaya cıkar. Astım hastalarının en az %75’inde haftada en az bir kez gece uykusunun derinliğini ve uzunluğunu bozan belirtiler gorulmektedir. Vucudun doğal ritmi ve bazı hormon duzeylerinin sabah erken saatlerde en duşuk veya yuksek olması esas nedendir.
Uyku kalitesini duşurebilir ve bu nedenle gun boyunca konsantrasyon uzerinde olumsuz etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Tedavisinde yatak odasında alerjik tetikleyicilerin uzaklaştırılması gibi onleyici tedbirler yanında sinus (burun) problemleri, geniz akıntısı gibi durumların tedavisi gerekir.

[h=2]İzmir Goğus Hastalıkları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]