Yaygın bir hastalık olan "apandisit", karnın genellikle sağ alt kısmında bulunan ve apendiks denilen kor barsağin iltihaplanmasıdır. "Appendiks vermiformis uzun ince bir boru şeklinde ortalama 9 cm uzunluğunda kor barsaktır. 2- 25 cm arasında değişen uzunlukta olabilir. Cocuklarda yetiş­kinlerden daha uzundur. Normalde karnın sağ alt bolgesinde yer almakla birlikte farklı konumlarda bulunabilir. Vucuttaki işlevi tam olarak bilinmeyen apendiks, bademcik gibi lenfoid doku bakımından zengin bir organdır.
Apandisit % 90 oranda apendiks girişinin ya da lumeninin (apendiksin ic boşluğu) herhangi bir seviyede dışkı ile tıkanmasından kaynaklanır. Sık gorulen nedenlerden biri de apendiks duvarındaki lenf dokularının şişmesidir. Ayrıca nadiren barsak parazitlerinin tıkaması ile, travma ya da barsak lenf kanseri gibi durumlarda da apandisit oluşabilir.
Ceşitli nedenlerle apendiksin ici tıkandığı zaman, apendiks icinde salgılanan sıvı birikir, ic basınc artar ve aynı zamanda mikroplar coğalmaya başlar. Basıncın artması ile apendiks şişmeye başlar ve giderek apendiks duvarının kanlanması ve beslenmesi bozulur. Bu duruma Akut Apandisit denir. Daha sonra nekroz (curume) gelişir ve bir yerden apendiks delinir, icindeki mikropca zengin sıvı karın icine boşalır. Bu aşamaya ise Perfore Apandisit denir.
Apandisit her yaşta gorulmekle birlikte, en sık olarak genc erişkinlerde (20-30 yaş grubunda) ortaya cıkar, cocuklarda en sık 6-10 yaş grubunda gorulen apandisitin, 2 yaşından kucuklerde gorulme oranı % 2 civarındadır.
Karın ağrısı; apandisitin en onemli belirtisidir. Genellikle gobek cevresinde veya mide ustunde başlar. Surekli ve kunt bir ağrıya neden olur, azalma ve coğalma gosterebilir, ama hicbir zaman ağrı tamamen yok olmaz. Genellikle 4-12 saat sonra ağrı karın sağ alt bolgesine yerleşir. Bazı hastalarda ise ağrı karın sağ alt bolgesinde başlar ve orada kalır. Apendiksin değişik yerleşim şekilleri nedeniyle ağrı sırtta, sağ veya sol kasıkta, sağ bacakta, idrar yaparken idrar torbasının ust kısmında hissedilebilir.
İştahsızlık, hastaların % 90-95’inde ağrıdan daha once gorulen fakat onemsenmeyen bir bulgudur.
Bulantı ve kusma; onemli bir gostergedir. Hastaların yuzde 75'inde bulantı gorulur. Kusma her hastada (ozellikle de erken donemde Akut apandisitte) gozlenmeyebilir. Genellikle hasta yediklerini icerir tarzda kusar, perfore apandisitte safralı kusma da gorulur.
Bu belirtilerin yanında, kabızlık ya da ishal gibi tuvalet alışkanlığında değişiklik ve gaz cıkaramama gibi şikayetleri de olabilir.
Muayene bulguları apendiksin vucutta yerleştiği yere gore değişmektedir. Genellikle karın sağ alt bolgesine bastırmakla hassasiyet ve ağrıda artış saptanır. Perforasyon olup olmaması da bulguları etkiler, eğer perforasyon var ise tum karın hassastır ve hasta karnını kasarak muayeneye direnc gosterir. Vucut ısısı bazı kişilerde normal kalmakla birlikte bazılarında 38 derecenin uzerine cıkmaktadır. Hastanın hareket etmekle karın ağrısının artması tanı icin onemlidir.
Tedavisi Cerrahidir. Acık ya da laparoskopik (kapalı) yontem ile cerrahi tedavi uygulanır.
Gunumuzde apandisit ameliyatları en basit operasyonlardan biridir. Ancak tedavisi bu derece kolay olmasına rağmen karın ağrısı onemsenmeyen ve perforasyon gelişen apandisit olgularında zaman kaybı hayati tehlike yaratır. Zamanında ameliyat edilmediği durumlarda olumle sonuclanabilir. Genc erişkinlerde yuzde 15-25, cocuklarda yuzde 50-85 perforasyon riski vardır.
Apandisit zamanında doktora başvurulduğunda tedavisi basit, gec kalındığında olumle sonuclanabilen bir hastalıktır.
DİKKAT
* Karın ağrısı olan cocuğa, karın ağrısının nedeni belirlenmeden kendiniz AĞRI KESİCİ VERMEYİNİZ!
* Eğer cocuğunuz karın ağrısı ile başvurduğunda farklı bir tanı almışsa (İdrar yolu enfeksiyonu, gaz sancısı gibi), onerilen tedavi uygulanmasına rağmen şikayetleri azalmıyor ise tekrar doktora gitmelisiniz.
* Normal bir apandisit ameliyatı eğer erken teşhis konulursa yaklaşık toplam 30 dk-1 saat arası surmekte ve hasta 1 gun hastanede yatıp taburcu edilmektedir. Eğer apandisit patlamış ise, ameliyatla apandisit alınır, karın ici temizlenir ve karın icine dren (hortum) konulması gerekebilir ve bu durumda hasta yaklaşık 2-3 gun hastanede kalır.
* Erken teşhis ve doğru tedavi hayat kurtarıcıdır.
* Gunumuzde yuzde 100 apandisit tanısını koyduracak tetkik, laboratuvar ve goruntuleme yontemi yoktur. Bu nedenle hastanın şikayetleri, muayene bulguları ve kan tetkikleri bir arada değerlendirilip, ayakta cekilen karın grafisi ve bazen ultrasonografi ile değerlendirilerek teşhis konulur.
* Şupheli vakalar hastaneye yatırılır, ağrı kesici verilmeden muayene ve ateş olcumleri ile takip edilir.

[h=2]Ankara Cocuk Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]