Habir : Her şeyden haberdar olan, gizli hallerden haberdar olan
Cenab-ı Hak Buyuruyor:
Allah bilendir, hikmet sahibidir. (Enfal,71)
O, kullarının ustunde her turlu tasarrufa sahiptir. O, hukum ve hikmet sahibidir, herşeyden haberdardır. (Enam, 18)
Hic yaratan bilmez mi? O, en ince işleri gorup bilmektedir ve her şeyden haberdardır. (Mulk, 14)
Herşeyi O yaratmıştır. Yaratan yarattığını bilmez mi? Bir duygu duyan, bir şey duşunen, bir niyet eden, bir soz soyleyen, kasıtlı olarak bir iş yapan, onu yaparken ne kadar gizlemek istese kendinden gizleyemez, vicdanında onu o anda duyabilir. O halde onu ve butun goğuslerin hakikatini, butun mahlukatı yaratan yaratıcı daha once ve daha mukemmel şekilde bilir. O goğusler, o nefisler, o duşunceler, o kuvvetler, o fiiller ve o duygular bilgiyle, hep Allah'ın yaratmasıyladır.
O yaratmayınca kimsenin ne eli oynar ne dili, ne hissi yurur ne fikri, ne vicdanı kalır ne kendisi. Bakarsın bir an icinde el colak olmuş, dil tutulmuştur. Fikir durmuş, akıl boğulmuştur. Gonul kendinden gecmiş, ben boyle yaparım diyen nefis yerle bir olmuştur. Yaratıcının yeni bir yaratma ile imdadı yetişmezse hicbir yaratık onu kendine getiremez ve o yaratmayı işletemez. Cunku bir zerre, bir şuur, bir şey yaratmanın dayandığı teferruatı bilemez.
O, butun sebepler silsilesini kuşatan olgun bir ilim ve kudretin eseridir. Yaratıkların, yaratıcıdan bir şey gizlemesine imkÂn yoktur. Bir yaratık kendinde sonradan meydana gelen bilgiyi ve onun mÂnÂsını ondan once onu ve onda o bilgiyi butun hakikatiyle yaratan yaratıcının ilmine borcludur. Mahlûkta herhangi bir hadise meydana gelir de onu, yaratan Allah bilmez olur mu? O, latif ve habirdir.. (3)
Allah'ın bu ismi, O'na imanı olan kullarının yalandan, hilekarlıktan ve edeb dışı hallerden sakındırır.
O'na karşı gizliliğin mumkun olmadığını hatırlatır. Ayrıca da onu; bizzat dua ve ibadet etmek yerine, ihtiyaclarından doğrudan doğruya haberi olmaz zannıyla kendisine dileklerini sunmak icin vasıta ve aracılara başvurmak gibi cahilane davranışlara meyletmekten de alıkoyar.
O, kullarının butun ihtiyac ve hallerine, şuphesiz tamamen, her an ve vasıtasız olarak vakıftır.
Bir musluman ihlasla "Ya Habîr" diye bu mubarek ismin zikrine devam ederse onun tecellisine mazhar olur. Kotu ahlaktan kurtulur. Zihni acılır. (2)
Bu ismi bilmenin faydaları:
Kul, bildiklerine aldanıp buyuklenmemeli ve şeytanın oyununa gelmemelidir. Daima guzel ahlakla donanmalı, araştırmalı ve ilmin artırmaya calışmalıdır.
Butun amellerinde, sozlerinde ve gizli hallerinde Mevla'sından haya ederek O'na isyan etmekten kacınmalıdır.
Allah'ın sıfatlarını, hukumlerini, helal ve haramını oğrenmeli, kendisini O'na yaklaştıracak ve mertebesini yukseltecek şeylerle uğraşmalıdır. (1)
Kaynaklar:
1) EsmÂ-ul Husna, Karınca Yayınları, Nisan 2004
2) EsmÂ-ul Husna, Rauf Pehlivan, İstanbul Dağıtım A.Ş., 2002
3) Elmalı Tefsiri, Mulk Suresi, 14