Mide bulantısı ve kusma bir hastalık ya da sorunun belirtileridir. Mide bulantısı ya da kusmaya neden olan asıl hastalığın belirlenmesi ve tedavi edilmesi gerekir.
Mide bulantısı ve kusma belirtilerinin kontrolu hem rahatlık, hem de sıvı kaybının onlenmesi acısından oldukca onemlidir. Sıvı kaybı, mide bulantısı ve kusmayı daha da kotuleştirebilir. Mide bulantısı ve kusmanın belirtilerinin onlenmesi icin ilac tedavileri mevcuttur.
Mide bulantısı ve kusma altta yatan başka bir hastalığın belirtileridir, hastalığın kendisi değil. Mide bulantısı midenin kendi kendini boşaltmak istemesi hissidir. Diğer yandan kusma ya da istifra midenin şiddetli bir bicimde boşalması anlamına gelir. "Oğurme" kavramı ise midede cıkarılacak hicbir şey yokken, yalnızca temiz salgıların istifra edildiği bir episoddur.
Kusma, midenin kendisini osopagusun (ağızla mideyi birbirine bağlayan boru, yemek borusu) alt kısmına doğru, icinde bulunan yiyecekleri ve salgıları cıkarmaya zorlayarak neredeyse alt ust olması durumudur.
Mide bulantısı ve kusmanın nedenleri
Mide bulantısı ve kusmanın bircok sebebi vardır. Bunlar arasında;
Akut gastrit (mide yangısı, mide astarının doğrudan iritasyonu ya da tahrişi) Beyinden gelen sinyallerin mide bulantısı ve kusmaya neden olduğu merkezi sebepler Mide sorunlarıyla ilgili olmayan diğer hastalıklar Bağırsakların mekanik obstruksiyonu bulunur. Akut gastrit, mide bulantısı ve kusma
Akut gastritin nedeni genellikle mide astarını tahriş eden bir şeydir. Bu tur durumlara ornek olarak şunlar verilebilir:
Enfeksiyonlar
Sık gorulen bir virus ya da farklı bir enfeksiyon turu olsun, mide yanmasına neden olan şeyler genellikle enfeksiyonlardır. Mide bulantısı ve kusmayla ilişkilendirilen krampsı ust karın ağrıları da enfeksiyonlara eşlik edebilmektedir. Bunun yanı sıra enfeksiyonlarla birlikte ateş ve uşume de gorulebilir. Norovirusler ve rotovirus de sık gorule viral enfeksiyonlar arasında sayılmaktadır. Helikobakter ailesinden (H. Pylori gibi) bakterinin neden olduğu enfeksiyon da bulaşıcı ajan olabilmektedir.
Mide gribi (mide uşutmesi)
Mide gribi (gastroenterit, mide-bağırsak iltihabı) viral bir enfeksiyona bağlı olarak kusma ve ishal aynı anda ortaya cıkar. Bu hastalık, belirtileri arasında ateş, uşume, kas ağrısı ve oksurme de bulunan gribal enfeksiyonla karıştırılmamalıdır.
Yiyecek zehirlenmesi
Yiyecek zehirlenmesi buyuk olcude kusmaya neden olabilir ve en sık gorulen nedeni Staphylococcus aureus adı verilen bir bakterinin saldığı bir toksindir. Yiyecek zehirlenmesinin belirtileri zehirli ya da iyi hazırlanmamış bir yiyeceğin tuketilmesinden birkac saat sonra ortaya cıkar. Yiyecek zehirlenmesinin diğer bakteriyel nedenleri arasında Salmonella, Kampilobakter, Şigella, Koli basili ve Listeriya sayılabilir.
Mideyi tahriş eden diğer nedenler
Alkol, sigara, aspirin ya da ibuprofen gibi steroit yapısında olmayan entienflamatuar ilaclar mide astarını tahriş edebilir ve mide bulantısı ve kusmaya neden olabilirler.
Mide ulseri
Mide ulseri, mide astarının hafif bir tahrişinden midenin koruyucu astarında oluşan ve ulser adı verilen bir sorunun oluşmasına kadar değişiklik gosterebilmektedir.
Gastroozofageal reflu hastalığı (ozofajit reflusu)
Midedeki asitin yemek borusuna cıkması anlamına gelen bu hastalık da mide bulantısı ve kusmaya neden olabilmektedir.
Mide bulantısı ve kusmanın merkezi nedenleri
Baş ağrısı
Ozellikle migren sık sık mide bulantısı ve kusmayla ilişkilendirilmektedir.
İc kulak
Hareket hastalığı (taşıt tutması), labirentit (ic kulak iltihabı), Benign pozisyonel vertigo ya da Meniere hastalığı (baş donmesi), ic kulak sıvılarının mikrobiyotik oluşumlar ile aşırı miktarda artması veya aşırı miktarda azalması durumunda hastaya denge kaybı ve işitme gucluğu yaşattıran bir ceşit hastalıktır.
Artan intrakranyal (kafa ici) basınc
Kafatası icindeki basıncı arttıran herhangi bir hastalık ya da yaralanma kusmaya neden olabilmektedir. Basıncı arttıran nedenler en onemlileri:
Travmaya bağlı beyinde şişlik (beyin icinde kanamayla birlikte gorulur) Enfeksiyon (menenjit ya da ensafalit [beyin iltihabı]) İyi ya da kotu huylu tumorler Kan dolaşımındaki anormal elektrolit bileşmeler ve bununla ilgili olan su dengesizliği Beyin sarsıntıları
Kafa yaralanması yaşayan hastalarında beyin rahatsızlığı belirtilerinin gorulmesi icin her zaman beyinde belirlenebilen bir kanama ya da şişkinlik olmayabilir. Bu beyin rahatsızlığı belirtileri arasında baş ağrısı, mide bulantısı, kusma, gorme duyusunda değişiklikler, kafa karışıklığı/şaşkınlık, odaklanmada zorluk, uyumada zorluk ve diğer semptomlar sayılabilmektedir.
Zehirli stimulus (uyaran)
Belli koku ve sesler beyinde ortaya cıkan merkez aracılı mide bulantısı ve kusmaya neden olabilmektedir. Bu kırılan bir kemiğin acısı ya da bir olayı izlemenin duygusal şoku olsun, vazovagal (norokardiyojenik) olaylar onemli belirtilere neden olabilmektedir. Vazovagal episodda, vagus siniri (kalp atışı, nefes alma, kan basıncı gibi temel bazı vucut fonksiyonlarının kontrolunu sağlayan nirilerden biri olan onuncu kafa siniri ya da akciğer-mide siniri) aşırı derecede uyarılır ve bu da kalp atışlarının azalmasına ve kan damarlarının acılmasına neden olur. Bunun sonucu olarak beyne giden kan akışı yavaşlar ve senkopal (baygınlık) episodu olarak bilinen bayılmaya yol acar.
Hastalıkla bağlantılı mide bulantısı ve kusma
Diyabet (şeker hastalığı)
Şeker hastalığı olan insanlarda midenin duzgun bir şekilde boşaltım yapamadığı ve muhtemelen, hastalığın komplikasyonlarından biri olan genelleşmiş noropatiye (vucuttaki sinirlerin beyinle uygun sinyal alış verişinin olmaması) bağlı olan gastroparezi nedeniyle mide bulantısı gorulebilmektedir.
Ayrıca vucuttaki şeker ve insulin dengesi bozulduğundan şeker hastalarının kan şeker oranları duşuk (hipoglisemi) ya da yuksek (hiperglisemi) olduğunda da mide bulantısı ve kusma gorulebilmektedir.
Hastalıklar ya da rahatsızlıklar
Karın ici organlarıyla ilgili hastalıkların bircoğu mide bulantısı ve kusmaya neden olabilmektedir. Bu hastalıkların arasında hepatit, safra kesesi hastalığı, pankreas iltihabı, Crohn hastalığı, (bobrek taşı, bobrek yetmezliği ya da bobrek iltihabı gibi) bobrek hastalıkları gibi sindirim sistemi organları hastalıklar da sayılabilmektedir.
Başka bir hastalığın tipik olmayan bir belirtisi olarak mide bulantısı ve kusma
Bazı hastalıklar doğrudan mideyle ya da mide-bağırsak kanalıyla ilgili olmasa da mide bulantısı ve kusma belirtileri gosterebilirler.
Kalp krizi geciren hastalarda, kriz ozellikle vucudun ic ya da alt kısmını etkiliyorsa anjinin (boğaz yangısı) tipik olmayan bir belirtisi olarak mide bulantısı ve kusma gorulebilmektedir.
Pnomoni (akciğer iltihabı, zaturre) ve bronşit (solunum borucukları iltihabı) gibi akciğer enfeksiyonları hastalık ozellikle goğsu karından ayıran bolge olan diyaframın yakınındaysa mide bulantısı ve kusma belirtileriyle birlikte ortaya cıkabilmektedir.
Sepsis (kan zehirlenmesi), tum kan dolaşımına yayılan ve cok buyuk bir vucut enfeksiyonu olan sepsis de mide bulantısı ve kusmaya neden olabilmektedir.
Yeme bozuklukları
Bulimia (olağan dışı miktarlarda yemek tuketimi ve bilincli dışa atım yontemlerini iceren bir rahatsızlık) hastaları psikiyatrik rahatsızlıklarının bir parcası olarak bilincli bir şekilde kendilerini kustururlar.
İlaclar ve ilac tedavilerinin neden olduğu mide bulantısı ve kusma
İlac tedavilerinin yan etkileri
Bircok ilacın yan etkileri arasında mide rahatsızlıkları ve/veya mide bulantısı ve kusma bulunmaktadır. Kemoterapi icin kullanılan kanser ilacları genellikle cok kolay başa cıkılamayan mide bulantısı ve kusmalara neden olmaktadır. Stupefiyan (narkotik, uyuşturucu) ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaclar, steroidler ve antibiyotiklerin hepsinin yan etkileri olarak mide bulantısı ve kusma sıralanmaktadır.
Mide bulantısı, kusma ve bağırsak tıkanması
Karın ağrısı ve şişkinlik, mide bulantısı ve kusma, gaz ya da dışkı cıkaramama gibi semptomlar bağırsak tıkanması yani kabızlığın belirtileridir. Olası bircok nedenden dolayı ince bağırsak tıkanır ve icindekilerin kanaldan gecmesine izin vermez. Bağırsak tıkanmasının en sık gorulen nedenleri arasında adhezyon (tutunum) oluşan gecmiş ameliyatlar, fıtıklar, mide-bağırsak yolunun anormal bir şekilde bukulmesi (volvulus, bağırsak duğumlenmesi), tumorler ve iltihaplı bağırsak hastalığı sayılabilir.
Hamilelikte mide bulantısı ve kusma (sabah bulantısı)
Hamilelikte kusma kan dolaşımındaki hormon değişiklikleri nedeniyle ozellikle ilk uc aylık donemde yaygın bir şekilde gorulmektedir.
Bebeklerde kusma
Bebeklerin şiddetli bir şekilde kusması ve yalnızca yediklerini cıkarması arasında ayırım yapmak zor olabilir. Bebeğiniz siz onu besledikten cok kısa bir sure sonra yediklerini cıkarıyorsa bu herhangi bir hastalığın belirtisi olmayabilir.
Şiddetli kusma
İlk iki-uc ayda bebeğiniz siz onu besledikten sonra cok şiddetli bir bicimde kusuyorsa, bu pilor stenozun yani midenin ince bağırsaklara bağlandığı ilk kısım olan mide kapısındaki anormal darlık oluşmasının bir belirtisi olabilir. Teşhis genellikle aile gecmişi incelendikten sonra fiziksel muayeneyle yapılıp, ultrasonla teyit edilir. Tedavisi ameliyattır.
Acı/ağrıyla ilişkili mide bulantısı ve kusma
Bebeğiniz kontrol edilemeyecek bicimde ağlıyor ve dışkısında kan ya da kırmızılık varsa teşhis bir intususepsiyon (bağırsağın bir kısmının yakınındaki başka bir kısmı itmesi) olabilir. Bebeğinizin dışkısı henuz jole kıvamında olabilir, ancak dışkısında kırmızılık ya da kan olması kesinlikle normal değildir. Bu yuzden teselli edilemeyen bebekler icin derhal tıbbi yardıma başvurulması gerekmektedir.
Viral enfeksiyon
Bebeğinizde kusmayla birlikte ishal de varsa viral bir enfeksiyon soz konusu olabilir. Bunun dışında bebeğinizin kullandığınız bebek maması ceşidine karşı bir duyarlılığı soz konusu olabilir. Kusma episodları 24 saatten fazla surerse, bebekler ve cocuklar buyuk bir sıvı kaybı riski yaşarlar. Eğer sıvı kaybından şuphe ediyorsanız derhal tıbbi yardım almanız gerekir. Bebeklerde sıvı kaybı belirtileri arasında kuru ağız, koltuk altı ve kasıklarda terleme olmaması, cokmuş gozler, zayıf bir ağlama sesi ve kas elastikiyetinde azalma sayılabilir.
Mide bulantısı ve kusma icin evinizdeki careler
Mideyi dinlendirmek, ancak diğer yandan sıvı kaybı yaşamamak oldukca onemlidir. Hastalığın ilk 24 saatinde yalnızca sıvı tuketilmeli, daha sonrasında ise beslenme bicimi midenin rahatsız olmayacağı bir bicimde duzenlenmelidir.
Sıvı midenizi rahatlatacaktır. Temiz su, sporcu icecekleri, corbalar, buzlu şekerler, sulu meyveler midenizi daha hissetmenizi sağlayacak ve sıvı kaybı yaşamamanızı sağlayacaktır. Midenizin gerilmesi mide bulantısını daha da kotuleştireceğinden tek seferde aşırı sıvı almamanız sizin yararınıza olacaktır. Ayrıca kusma episodları esnasında sut ve sut urunlerinden uzak durmalısınız. Sutun sindirilmesini sağlayan enzim mide astarının hucrelerinde bulunur, bu yuzden kusma episodları esnasında mideniz sute oldukca duyarlı olacaktır. Ayrıca sut karın ağrısı, şişkinlik ve ishale neden olabilir. Kişi kendini daha iyi hissetmeye başladıkca alınan besinlere yenilerini ekleyebilirsiniz, ancak sağlık uzmanları hastaların daha cok muz, elma puresi, pilav ya da tost gibi daha tatsız ve kokusuz yiyeceklere yonelmelerini tavsiye etmektedirler.
Mide bulantısı ve kusma soz konusu olduğunda doktor ne zaman aranmalı?
Belirtiler 24 saatten fazla suruyorsa, teşhis belirsizse, aşırı sıvı kaybından şuphe ediliyorsa ya da hastayı daha da hassas duruma sokan bir hastalık soz konusuysa, tıbbi yardım derhal aranmalıdır. Ayrıca mide bulantısı ve kusma, ateş, ağrı, ağızdan kan gelmesi ya da dışkıda kan izlerinin bulunması gibi durumlarla birlikte goruluyorsa zaman kaybetmeden doktorunuzu aramanız gerekir.
Kusma ve Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?
Butun insanlar hasta olur, ama doktor muayenesi butun hastalıklar icin ilk başvurulacak nokta olmamaktadır. Mide bulantısı ve kusma cok sık karşılaşılan bir durum olduğu icin bu rahatsızlıklar listesinin ilk sıralarında gelmektedir. Sık sık yaşanılan mide bulantısı ve kusma gibi rahatsızlıkların tedavisi oldukca kolaydır. Bu makalede mide bulantısı ve kusma sorunlarını evde kendi kendinize tedavi etmeniz icin gereken bazı ipuclarını bulabilirsiniz.
Bol Bol Sıvı Tuketin
Sıvı tuketimine kucuk miktarlarla başlayın. Orneğin yetişkinler icin bir seferde 1 bardak su idealse, cocuklar icin bu daha az bir miktar olmalıdır.
Sadece corba, doğal meyve suyu, limonata, soda gibi temiz ve sağlıklı sıvılar tuketin.
Eğer mide bulantınız veya kusma gibi sorunlarınız varsa sut ve sut urunlerinden (coğu zaman sute hassasiyeti bulunanlar sorun yaşamadan yoğurt tuketebilmektedir) uzak durun. Cunku sut ve sut urunleri bulantı ve kusma rahatsızlıklarını daha kotu bir seviyeye taşır.
Cocuklarınızın sıvı tuketimlerini kontrol altında tutun. Onların kola, cay ve spor icecekleri gibi sıvı iceceklerden kacınmalarını sağlayın.
Yetişkinler zencefil, papatya cayı, doğal meyve suları gibi sağlıklı iceceklerle sıvı tuketimlerine mutlaka eklemelidir.
Mide bulantınız başladıktan sonra 24 saat icinde kusmadıysanız ve hala mide bulantınız devam ediyorsa sıvı diyetiyle birlikte katı yiyecek diyetine de başlayabilirsiniz. Muz, pirinc, şekersiz elma puresi, tost, makarna veya patates gibi sindirimi kolay olan ve midenizi yormayan gıda urunlerini diyetinize ekleyebilirsiniz.
Diyete başladınız ve mide bulantınız hafiflediyse, yulaf ezmesi ve yoğurt gibi yavaş sindirilen yumuşak gıdalarla diyetinizi destekleyin. Ancak mide bulantısı ve kusma tekrar ortaya cıkarsa sıvı iceceklerin bulunduğu diyete geri donun.
Yani kısacası mideniz aldığınız gıdalardan dolayı tepki veriyor olabilir. Bu yuzden midenizi en az 1-2 gun dinlendirirseniz sisteminiz normale donecektir. Ancak gıda zehirlenmesi de mide bulantısına ve kusmaya neden olabilmektedir. İshal ve karın ağrısı genellikle bu bulantıya eşlik eder. Eğer gıda zehirlenmesi yaşadığınızı duşunuyorsanız en kısa surede bir doktora gorunmelisiniz.
BULANTI ve KUSMADA BİTKİSEL TEDAVİ YONTEMLERİ
-Soğuk bal şerbeti icirilir.
-1 kg bal, 1 kg uzum pekmezi, 50 gr nane, 50 gr kakule, 50 gr karanfil, 50 gr tarcın, dovulup macun yapılır. Ac karnına 1 yemek kaşığı yenilir.-Hasta dinlenmeye, istirahata alınarak bir bardak soğuk su yudum, yudum icirilir.
- Orta boy bir havlu soğuk suya batırılarak boynuna sarılır.
- Bir bardağın icinde 5 gram tuz eritilir, bunun ucte ikisi icilir.
-Şekeri az limonata icirilir.
-1 bardak kaynatılmış suya bir tutam ıhlamur atılarak 5 dakika bekletilir ve suyu icilir.
-Asabi, sert kusmalar da; 15 gram adacayı bir litre suda haşlanarak cay gibi icilir.
-4 bardak suya bir tutam nane ve bir limonun kabuğu konarak 10 dakika kaynatılır. Daha sonra ılık olarak birer cay bardağı icilir.
-Ebegumeci: 1 bardak kaynar suya, 5-6 gr bitki konur, 10 dk bekletilir, Gunde 2-3 bardak icilir.
-Adacayı:a)1bardak kaynar suya, 2-10 gr ufalanmış bitki konur, 10 dk bekletilir, gunde 2-3 bardak icilir.
b)Adacayı toz haline getirilir, gunde 3 defa 0.5-3 gr icilir.
-Nane: Kusmaya karşı en iyi doğal cozumlerden biri nanedir.
a)1 bardak kaynar suya, 8-10 gr kuru nane konur, 10 dk bekletilir, gunde 2 bardak sabah ve akşam icilir (bilhassa asabi mide bulantılarında).
b) 1 cezve suda 3 cay kaşığı nane ve yarım limon kaynatılır, suzulerek icilir.
c)Nane esansından gunde 2-10 damla şekerle alınır.
d)Nane yaprakları toz haline getirilir, gunde 3 defa 1-4 gr icilir.
e)Nane limon kaynatılır. Bunun icin; bir limonun suyu sıkılıp icine bir yemek kaşığı kadar nane ekleyerek (limon suyuna bir bardak olacak kadar su eklenebilir) kaynatılır. Kaynadıktan hemen sonra suzup biraz bal ilave edilerek icilir.
f) 1 cay bardağı sıcak suya 1 kahve kaşığı ufalanmış nane konur. 5 dakika sonra suzulur. Ilık olarak gunde 3-5 cay bardağı icilir. Bunun icerisine 1 dilim limonda atılırsa daha iyi olur. Nane fazla koyulmamalı aksi halde bulantıyı arttırır.g) Bulantı ve kusma gibi durumlarda cocuğa nane ve lavanta koklatmak rahatlamasını sağlar.
-Nane suyu: Ac karnına birer bardak nane suyu icilir. Nane suyundan gunde 20-80 gr alınır. Nane suyunu limon ve biraz zencefil suyuyla karıştırarak tuketilir. Karışımı tatlandırmak icin bal kullanılır. -Nane cayı ya da nane yağının dumanı ice cekilir.Nane cayını akşam yemeğinden sonra tuketilirse sindirim sisteminizi rahatlatır. Limon ve su tuketerek de mide bulantısının onune gecilebilinir.
-Kekik, papatya, ekinezya, nane ve kekik cayları bulantıya iyi gelir. Adı gecen bitkilerin yağlarını ici sıcak su dolu bir leğene damlatıp cocukların ayakları bu su ile yıkanır. Bu uygulama enfeksiyon nedeniyle ortaya cıkan bulantı ve kusmayı tedavi eder.
a)1 bardak kaynar suya, 2-3 gr kekik konur, 10 dk bekletilir, gunde 3 bardak icilir.
b)Kekik toz halinde gunde 3 defa 1-4 gr icilir. Kekik suyuna limon sıkılıp icilir.
c)1 cay bardağı kaynatılmış suya 2cay kaşığı kekik konup karıştırılarak icilir.
-Zencefil:
a)1 bardak kaynar suya, 1 cay kaşığı toz zencefil konur, 10 dk bekletilir, gunde 3 bardak icilir.
b)Toz zencefilden gunde 3 defa yarım, 1 cay kaşığı icilir.
c)Zencefil kokleri kaynatılır, gunde 3-4 bardak icilir.
d)Zencefil (zingiber offuinale), Romen papatyası (Anthenus nobilis) ya da yalancı ısırgan (Ballota nigra) demleyerek mide bulantısı azaltılır. Bir cay kaşığı kurutulmuş bitki bir fincan kaynar suyun icinde beş dakika demlenir.
Uyarı! Hamileler, yalancı ısırgan kullanmamalıdır.
Yemek sonrası mideyi hafifletmek icin: Zencefil kokunu ince dilimler halinde kesilir, 10-15 dakika kaynatılır, iyice demlenmesi icin 15 dakika oda sıcaklığında bekletip ve suyu balla karıştırarak icilir.
Bir tatlı kaşığı zencefili, bir bardak klorsuz su ile beş dakika kaynatıp ve demlenmesi icin biraz bekledikten sonra, bal ile tatlandırılarak icilir. 50 gram zencefil, 40 gram karanfil toz haline getirilir yada toz halinde aktarlardan temin edilir. Daha sonra yemeklerden once bal ile tatlandırarak bir cay kaşığı yenilir. Yemeklerden once bir fincan turunc suyu icmek, bulantı ve kusmaların onune gececektir.
-Zencefil ve fesleğen cayı: Kucuk bir kaba bir miktar ezilmiş zencefil ve bir kac fesleğen yaprağı konur. Bu karışıma 2-3 bardak su ekleyip ve duşuk ateşte kaynatılır. Ateşten alınıp 5-10 dakika bekledikten sonra 1 tatlı kaşığı bal katılır. Zencefil fesleğen cayından yarım bardak icmek mide bulantısını gecirecektir.
-Cocuğa bir parca taze zencefil ciğnetilir. Taze zencefil ozellikle de yolcuklarda kusan cocuklar icin oldukca etkilidir.
- Zencefilin kokleri kaynatılır ve gunde 3-4 bardak icilir.
- 1 bardak kaynar suya, 1 cay kaşığı toz zencefil koyup, 10 dakika bekleyip icilir.
-Ihlamur: 4 bardak kaynak suya 1 corba kaşığı ıhlamur konur. 10 dakika bekletildikten sonra 1 su bardağı icilir.
Ihlamur haşlanır gunde birkac cay bardağı icilir. Ihlamur cayı hazırlanıp icine 2-3 damla limon sıkılarak icilir.
-Anason Tohumu:a)1 bardak kaynar suya, 2-4 gr anason tohumu konur, 10 dk bekletilir, gunde 2-3 bardak icilir.
b)Anason toz haline getirilir, gunde 1-2 defa 0.5-1 gr icilir. -250 mlt su (yaklaşık 1,5 su bardağı) kaynatılır; 2 cay kaşığı anason tohumu , 2 cay kaşığı kimyon tohumu, 1 cay kaşığı nane yaprağı suyun icerisine konulur ve bir-iki taşım tekrardan beraber kaynatıldıktan sonra 10 dk demlenmeye bırakılarak suzulur. Gunde 2-3 corba kaşığı cocuğa ac karnına icirilebilinir. Bebeklerde gun icerisinde 4-5 defa 2-3 damla icirilebilinir. Bu karışım mide bulantısı icinde kullanılabilinir.
-1 bardak kaynar suya, 2-4 gram anason tohumu koyup, 10 dakika bekleyip icilir.
- Karanfil ve anason kaynatılır, birer bardak icilir.
-Limon ve portakal: Sıcak suya bir kac damla limon sıkmak ve icmek mide bulantısına iyi gelir. Arac veya deniz tutmasına karşı limon koklanır. Bir dilim portakal biraz tuzlanarak yenirse mide bulantısı azalacaktır.
-Karanfil ve tarcın: 2-3 bardak suya bir kac karanfil ve bir tutan tarcın atarak yavaş yavaş kaynatılır. Ateşten aldıktan sonra 5-10 dakika bekletip yudumlayarak icilir, kusmaya iyi gelecektir.
-Kimyon ve turk kahvesi: Bir corba kaşığı bal, bir tutam turk kahvesi ve kimyonla karıştırarak yavaş yavaş yenir. Kusmayı durdurmak icin bir tutam kimyon ve turk kahvesini bir bardak sıcak sutle katıştırarak icilir.
-Kişniş: Bir kac tane kişniş tohumu kısık ateşte kaynatılır. Ateşten aldıktan sonra suzulur ve yavaş yavaş icilir. Kişniş tohumu yoksa kişniş yaprakları da aynı işi gorecektir. Kişniş ve demirhindikaynatılır, birer bardak icilir.
-Elma suyu ve zencefil: Ceyrek bardak elma suyu ve bir cay kaşığı zencefil tozuyla blenderde buzla karıştırarak yavaş yavaş icilir. Kusma hissini gecirmek icin bu karışımı dondurarak daha sonra dondurma gibi de tuketilebilinir.
-1 bardak kaynar suya, 1-6 gram acı pelin bitkisi konur, 10 dakika bekletip balla tatlandırılır.
Pelin otu toz haline getirilir ve gunde 1-2 gram icilir. Pelin yağı da kullanılabilir.
-Bir bardak boğurtlen ya da papatya cayı hazırlanır ve soğumaya bırakılır. Hazırlanan cay cocuğa yudum yudum icirilir. Papatya ve boğurtlen cayları cocuğun bağışıklık sistemini harekete gecirir ve sindirim sistemini rahatlatır.
-Aşırı yağlı yiyeceklerin neden olduğu bulantı ve kusma vakaları icin ruzgÂrgulu bitkisi kullanılabilir.
-Kusma ile rahatlamayan ve bir saati aşkın suredir karın ağrısı ceken cocuklar icin bıldırcın otu kullanılabilir.
-Başa alınan bir darbe sonucunda ortaya cıkan bulantı ve kusma vakalarında dağ okuzgozu (arnika) kullanılabilir.
-Sarı kantaron, ahlat (yabanarmudu), hayıt, nergis, oğul otu, karabaş otu, melisa yaprağı, biberiye, limon ciceği, mentollu nane, erik ciceği. Otlar ayrı ayrı veya bir kısmı kaynatılarak suyu icilir.
-50 gram melisa bir bardak suda haşlanıp icirilir.
-Karanfil, tarcın ve kakule gibi ısıtıcı baharatlar sindirime yardımcı olur. Bu baharatlardan bir veya birkacı mide bulandığında cay yapmak icin kullanılabilinir. Mide ulseri varsa bu tedavi uygulanmaz.
Kakule, nane, karanfil, tarcın; ayrı ayrı dovulup toz halinde yutulur veya balla karıştırılıp ayrı ayrı veya beraber yenir, kaynatılarak su ile tek tek veya beraber icilir.
-1 cay bardağı kaynamış suyun icine 1 tatlı kaşığı merzenguş katılıp icilir.
- Merzenguş otu iki bardak suda kaynatılıp icirilir.
-Kızılcık şurubu: Sulandırarak verilebilir.
-Sumak: 1 cay kaşığı sumak;1 cay bardağı kaynar suda 15 dakika bekletilir. Suzuldukten sonra tatlandırılarak verilir.
-Nar şurubu(ekşisi):1/8 oranında sulandırılarak gunde 3 kere verilir.
-Birer bardak nane usaresi, erik usaresi, ayva usaresi, limon suyu icilir. Birer tattı kaşığı gunluk yutulur. Birer tane ayva yenilir. Şaplı maden suları icilir. Demirhindi şurubu icilir. Erdel koku kaynatılarak icilir.
-1,5 gr sumak, 1,5gr kimyon toz haline getirildikten sonra su ile yutulur.
-Kuzu kulağı koku: 1 bardak kaynar suya, 10 gr ince kıyılmış kok konur, 10 dk bekletilip icilir. Kuzu kulağı kokleri kaynatılır, şurup yapılıp icilir.
Demir hindi: 1 kilo kaynar suya, 20 gr demir hindi konur, soğuyunca suzulur, şekerle tatlandırılır, gunde birkac bardak icilir.
-Bulantıyı kesmek icin 1 bardak su ile şerbet yapılır. İcerisine 1 cay kaşığı karbonat bir miktar limon tuzu konulup eritilir. Gazoz haline getirilir. Bulantı kesilinceye kadar yudum yudum icilir.
-Ekşi nar veya ekşi nar pekmezi yenir.
-Limon kabuğuyla beraber yenir.
-Tatlı elma kabuğuyla yenir.
-Okaliptus kaynatılıp icilir.
-Bach cicek terapileri cok uzun suren kusma olaylarında ve stres gibi etkenlerden dolayı ortaya cıkan bulantılar icin oldukca uygundur. Cicek terapileri bulantısı olan cocuğun hissettiği paniği ve korku duygusunu da gecirir.
-Duygusal calkantılar sonucunda ortaya cıkan ve panik hissi ile daha da artan bulantı ve kusmalar papatya ve mine bitkileri ile tedavi edilebilir.
-Seyreltici bir yağ ile seyreltilen papatya veya lavanta yağını kullanarak yapılan masajlar bulantıyı giderir. Bu yağlarla ozellikle de gobek bolgesine yapılan masajlar oldukca etkilidir.
Lavanta yağından gunde 3 defa, kesme şeker uzerine 3,5 damla damlatıp alınır.
-Antiseptik ozellikleri olan kekik ve cay ağacı yağlarından alınan birer damla, bir mendile damlatıp cocuğun mendili koklaması sağlanır. Cocuğun kendisini daha iyi hissettiği gorulecektir. Cocuğun banyo kuvetine damlatılan bir damla lavanta yağının rahatlatıcı bir etkisi vardır.
Not: Yukarıda onerilen cozumlerden hepsini değil yalnızca istenilen veya hoşa gidenler uygulanabilir. Uygulamak icin secilen cozumun her hangi bir etkisi olmazsa değiştirip başka bir cozum denenir.
Alıntıdır..