İlk gunler bebeğe sarı giysiler giydirmeyin!


Yeni doğan bebeklerde sarılığa neden olan kandaki "bilirubin" maddesinin normalin ustune cıkması, beyinde kalıcı hasara neden olabiliyor. Turkiye’de yeni doğan bebeklerin yaklaşık yuzde 60’ında, her 10 bebeğin ise 6’sında yeni doğan sarılığı goruluyor.
Kecioren Eğitim Araştırma Hastanesi Cocuk Sağlığı Hastalıkları Uzmanı Dr. Fahrettin Erdoğan, AA muhabirine yaptığı acıklamada, yeni doğan sarılığının, sadece yeni doğan bebeklerde gorulen, kandaki "bilirubin" maddesinin artışına bağlı oluşan bir hastalık olduğunu soyledi.
Hastalığın, her zaman tehlikeli sınırlara yukselmediğini belirten Erdoğan, bilirubin maddesinin, "once goz akında sonra da ciltte birikmesiyle" goz ve cildin sarımsı bir renk aldığını kaydetti.

"ZİHİNSEL OZUR BIRAKABİLİR"
Erdoğan, zamanında doğan bebeklerde bir haftayı, erken doğan bebeklerde 2 haftayı aşmayan, belli duzeyleri gecmeyen ve bebek icin tehlikeli
olmayan "fizyolojik sarılık" ile tehlikeli olabilen yeni doğan sarılığının karıştırılmaması gerektiğini kaydetti. Bu iki sarılığın, ancak kandaki bilirubin duzeylerine bakılarak kesin olarak ayırt edilebileceğini belirten Erdoğan, "Bunun icin bilirubin olcumu yapılabilen bir merkeze başvurulması gerekir" dedi. Yeni doğanlarda, kanda bulunan bilirubin maddesinin fazla yapılması ve vucuttan atılımının ise yavaş olmasının, kanda yuksek oranda birikmeye neden olduğunu belirten Erdoğan, şunları kaydetti: "Kan grubu uyuşmazlığı, anne sutunun yeterli verilmemesi, kandaki mikroorganizmalara bağlı enfeksiyon gelişmesi gibi ceşitli faktorlerin de araya girmesiyle ’bilirubin’ maddesi kanda cok aşırı duzeylere cıkabilir ve bebek icin tehlikeli olabilir. Bu tur durumlarda ’bilirubin’ maddesi beyine oturabilir ve beyinde kalıcı hasar yapabilir, zihinsel ozur bırakabilir." Erdoğan, yeni doğan sarılığının, erişkinlerde ve cocuklarda gorulen, mikrobik ve karaciğeri tutan viruslerle oluşan iltihabi "mikrobik sarılıkla" da karıştırılmaması gerektiğine işaret ederek, "Yeni doğan sarılığı pek cok nedeni olan ve mikropla ilişkisi olmayan, sadece yeni doğana ozgu bir durum. Mikrobik sarılık ise tum yaş gruplarında gorulebilen karaciğer iltihaplanmasına bağlı bir durum" dedi.

"YENİ DOĞANLARIN YUZDE 60’INDA GORULUYOR"
Yeni doğan sarılığının gorulme sıklığının cok sık olduğuna dikkati ceken Erdoğan, Turkiye’de yeni doğan bebeklerin yaklaşık yuzde 60’ında, her 10 bebeğin ise 6’sında yeni doğan sarılığı gorulduğunu kaydetti.
Erdoğan, yeni doğan sarılığı gorulen bebeklerin bir kısmının hastanede tedavi altına alınması gerektiğini belirterek, yeni doğan servisinde yatan bebeklerin coğunluğunun riskli yeni doğan sarılığı nedeniyle tedavi gorduklerini soyledi.
Yeni doğan sarılığının gecici olduğunu ancak yuksek bilirubin duzeylerinde kalıcı zihinsel hasara neden olabileceği icin ihmal edilmemesi gerektiğinin altını cizen Erdoğan, annelerin bebeklerini iyi gozlemlemesi gerektiğini soyledi.
Erdoğan, yeni doğan sarılığı hastalığında, ilk olarak goz akındaki sarımsı rengin yuzden başlayarak govdeye, ayaklara ve ellere doğru yayıldığını belirterek, "Sarı renk ne kadar belirginleşirse, hastalık o derece ilerlemiş demektir. Bu, en kolay bebeğin yuzune ve gozune bakarak anlaşılır" dedi. Bu belirtiler gorulduğunde, bebeğin en kısa zamanda uzman doktora goturulmesi gerektiğini ifade eden Erdoğan, "Kan testlerinden sonra sarılığın duzeyi tespit edilir. Eğer, belirtiler ilk 24 saat icinde cıkmışsa, bu mutlaka patolojik hastalık belirtisidir ve
mutlaka doktor tarafından değerlendirilmelidir" uyarısında bulundu.
Erdoğan, sarılığın, zamanında doğan bebeklerde ilk 3-4 gun icinde, erken doğanlarda ise 5-6 gun icinde en yuksek seviyesine ulaştığını belirterek, erken taburcu olan bebeklerin 3 gunluk olduğunda mutlaka hastaneye getirilerek kontrol edilmesi gerektiğini kaydetti.

"İLAC TEDAVİSİ HENUZ YOK"
Yeni doğan sarılığında henuz deneme aşamasında olanlar haric belli bir ilac tedavisi olmadığını belirten Erdoğan, şunları soyledi:
"2 tip tedavi var. Eğer sarılık belli sınırlar icindeyse oncelikle ’Fototerapi’ denilen ışık tedavisi uygulanır. Bebek, gozleri korunarak belli dalga boyundaki ışık altına konulur. Boylece kanda biriken ve cilde gelen bilirubin maddesinin yıkımı sağlanır. Bu tedavinin suresi, hastalığın durumuna gore değişir ve bebek ortalama 3-4 gun kadar hastanede yatar.
bilirubin duzeyinin, ışık tedavisi sınırlarını aşması durumunda kan değişim tedavisi yapılır. Gobeğe yerleştirilen bir kateter yardımıyla, bebeğin kanı değiştirilerek kan bilirubin duzeyi duşurulur." Erdoğan, bebeğin en kısa sure icinde anne sutu alması ve sık sık emzirilmesi gerektiğinin de altını cizdi.

"SICAK HAVA BİLİRUBİN MİKTARINI ARTIRIYOR"
Sıcak havanın, bilirubin maddesini artırıcı etki yaptığına da işaret eden Erdoğan, bebeğin terlemeyle birlikte sıvı kaybettiğini ve bunun da kandaki bilirubin ve tuz miktarının artmasına neden olduğunu soyledi.

"İLK GUNLER SARI GİYDİRMEYİN"
Bebeklerin doğduğunda ustune sarı tulbent ortulmesi ve ilk gunler sarı renkte kıyafetler giydirilmesi ile sarılığın tedavi olacağı yonundeki inanışların yanlış olduğunu ifade eden Erdoğan, "Bunlar tamamen hurafe.
Bebeğinizi boyle giydirirseniz, sadece bebeğinizin sarardığının fark edilmesini de engellemiş olursunuz. Bu nedenle kesinlikle sarı giysiler giydirilmesini onermiyoruz" dedi.