Acıbadem Ankara Hastanesi Cocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Zeynep Gul Hallacoğlu, antibiyotik direncinin gunumuzde toplum sağlığını etkileyen cok onemli bir tehdit olduğunu ve bu yuzden uzak olmayan bir gelecekte hastalıkları tedavi etmekte caresiz kalınacağını belirterek, cocuklarda akılcı antibiyotik kullanımı konusunda uyardı.
Cocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Zeynep Gul Hallacoğlu, ulkede antibiyotiklerin Ağrı kesicilerden sonra en sık kullanılan ve recete edilen ikinci ilac olduğuna dikkat cekerek, “Yapılan incelemelerde yazılan tum recetelerin yaklaşık yuzde 42 ’sinde antibiyotik bulunduğunu ve yazılan tum hastaların icinde yaklaşık yuzde 50 ’sini cocuk hastaların oluşturduğunu gostermektedir. Bu tur ilacların cocuklarda uygunsuz ve aşırı kullanımı iyileşmeye katkıda bulunmadığı gibi antibiyotik direncini de arttırmakta, ulke ve aile ekonomisine de olumsuz etki etmektedir” dedi.
Cocuklarda en sık ust solunum yolu (otit, tonsillit, farenjit ve sinuzit gibi) enfeksiyonları, ateş, alt solunum yolu enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları ve ishal nedeniyle antibiyotik kullanımına başlandığına dikkat ceken Dr. Hallacoğlu, şunları kaydetti:
“Sıklıkla geniş etkili penisilin grubu ilaclar ilk tercih edilen grup olmaktadır. Bu ilac kullanımının yuzde 20 ’si recetesiz gercekleşmektedir. Cocukların yaklaşık yuzde 50 ’si ilk bir yaş icinde antibiyotik kullanmaya başlamaktadır. Anemisi olan cocuklar daha sık antibiyotik kullanmakta ve bu durum bir kez daha aneminin onemini ve enfeksiyona yatkınlığı arttırdığını gostermektedir. Yapılan calışmalar gereğinden fazla antibiyotik kullanımına kalabalık poliklinikler nedeniyle muayene ve tetkik icin zaman olmaması, zaman yetersizliği nedeniyle hastayla bilgi alışverişinin az olması, eğitim, ilaca recetesiz ulaşabilme, ailenin doktor uzerindeki baskısı, doktorun kendini guvende hissetme duygusu gibi faktorlerin etki ettiğini gostermektedir.”
“Ayrıca antibiyotik direnci gelişimi uzerine ilacın yanlış hazırlanması, fazla ya da az dozda verilmesi, erken kesilmesi, kullanım aralıklarına uymama gibi faktorler etki yapmakta.
Kaynak: Milliyet
Antibiyotiklerin cocuklara 6 zararı
Gereksiz yere kullanılan antibiyotikler fayda sağlamadıkları gibi, cocuklarda cok ciddi sorunlar oluşturabiliyor. Orneğin; bobrek veya karaciğer yetmezliğine veya obeziteye yol acması gibi!
Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları/ Cocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Metehan Ozen, gelişiguzel antibiyotik kullanımının yol actığı ciddi sağlık sorunlarını şoyle sıralıyor:
1. Antibiyotik ilişkili ishal yapıyor
Antibiyotik ilişkili ishal, antibiyotik tedavisi sırasında oluşanpek cok yan etkinin arasında ilk sırada yer alıyor. İshal her ne kadar coğunlukla hafif bulgularla seyretse de, ciddi bir bakteriyel enfeksiyon sırasında antibiyotiği değiştirmek veya kesmek, cocuğu ciddi sıkıntıya sokabiliyor. Şiddetli ishaller ise sıvı-elektrolit bozukluğuna, kanamalı kolite ve kimi zaman da olume yol acabiliyor. Bu nedenle antibiyotiğin tetiklediği ishal durumlarında, enfeksiyonun cinsine ve şiddetine gore tedavinin yeniden duzenlenmesi icin Cocuk Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına başvurmak buyuk onem taşıyor.
2. Bağışıklık sistemine zarar veriyor
Son yıllardaki calışmalar; antibiyotiklerin insan florasını değiştirdiğini, faydalı mikropları oldurduğunu ve en onemli korunma silahımız olan mukozal bağışıklığımızı zayıflattığını net olarak ortaya koyuyor. Ozellikle influenza benzeri gribal etkenlere karşı bağışıklık sistemi zayıf duşuyor ve normalde 3-5 gun arası surecek olan enfeksiyonlar uzadıkları gibi, daha ağır seyrediyor. Bu yuzden, sık antibiyotik kullanan cocuklar,mukozalenfeksiyon denilen sinuzit, orta kulak iltihabı,zaturre, farenjit ve ishale daha sık yakalanıyor.
3. Obeziteye neden oluyor
İnsanlık tarihinin super buluşu olan antibiyotikler, modern insanın en ciddi problemlerinden biri olan obezitenin tetikleyici faktoru oluyor.Gunumuzde disbiyozis, yani flora bozukluğunun en onemli hastalıkların temeli olduğu artık daha net biliniyor. Bağırsak floramız kişinin sindirimi icin gerekli olan kompleks karbonhidratların ve Diyet fiberlerin parcalanmasını, bazı onemli vitaminlerin ve uzun zincirli yağ asitlerinin uretimini ustlenerek, metabolik fonksiyonlarımızı duzenliyor. Antibiyotiklerin yol actığı flora bozukluğu da gunumuzun en yaygın sağlık sorunlarından biri olan obeziteye yol acıyor. Yapılan bir calışma; 2 yaş altında geniş etkili antibiyotik kullanan cocukların yuzde 20 gibi yuksek bir oranının, henuz 5 yaşındayken obeziteye yakalandıklarını ortaya koydu. Bu calışmadan sonra yapılan geniş bir araştırma sonucunda da; ABD ’de daha sık antibiyotik kullanılan eyaletlerde obezite, kalp hastalıkları, diyabet ve bunlara bağlı olum oranının daha sık gorulduğubelirlendi.
4. Alerjiyi tetikliyor
Son yılların en cok konuşulan sağlık sorunlarından biri olan alerjik hastalıkların gorulme oranıgunumuzde hızla artıyor. Bu artışın en onemli sebeplerinden biri olan flora bozukluğu ve mukozal bağışıklığın azalması, gunumuzde en sık antibiyotiklerin yanlış kullanılması sonucu oluşuyor. Flora bozukluğunun ozellikle kucuk yaşlarda artan antibiyotik kullanımına bağlıolduğu artık daha net olarak biliniyor. Alerjik hastalıkların gunumuzde hızla artmasının bir diğer sebebi de “Hijyen teorisi” olarak ozetleniyor: Daha temiz, steril, az mikroplu yaşama ve yeme tutkumuz, floramızın oluşmasını ve dolayısıyla bağışıklık sisteminin sağlıklı gelişmesinive guclenmesini onluyor. Bunun sonucunda da alerjik reaksiyonlar artıyor.
5. Bobrek yetmezliğine yol acıyor
Akut bobrek yetmezliğinin en az beşte biri, kullanılan ilaclar nedeniyle oluyor. Her ne kadar ilac kullanımının bırakılmasıyla bobrek yetmezliği coğunlukla duzelse de, hastanede yatış ve pek cok mudahale gerekiyor. Bu ilaclar arasında antibiyotikler ise ilk sırada yer alıyor. Ayrıca, sık antibiyotik kullanan cocuklarda, ileri yaşlarda bobrek hastalıklarının daha yuksek oranda gorulduğu biliniyor.
Cocuk Eğitimi Cocuk Bakımı Cocuk Sağlığı Bebek ve Cocukla İlgili Her Turlu Bilgi İcin Tıklayınız
Cocuk Buyuturken Forum Sayfası İcin Tıklayınız
6. Karaciğer fonksiyonlarını bozuyor
Yaklaşık 900 civarı ilac ve bitkisel karışım, karaciğer toksisitesinesebep oluyor ve olumcul seyreden karaciğer yetmezliğinin yuzde 20-40 ’ı gibi yuksek bir oranını oluşturuyor. Karaciğer nakli gerektiren hastalıkların da onemli bir kısmı ilac kullanımına bağlı gelişiyor. Antibiyotik kullanımı nedeniyle karaciğer toksisitesi sık goruluyor. Coğunlukla bu yan etki hafif belirtilerle seyrediyor ve ilaca ara verilmesiyle kendiliğinden duzeliyor. Ancak, cocuğun antibiyotik kullanımını gerektiren ağır enfeksiyonu olması durumunda yeni tedavinin belirlenmesi son derece buyuk onem taşıyor.