Evizine bir cicek aldığınızı duşunun yada sevdiğiniz birinden hediye olarak gelen cicek...
Ciceğinizin omrunun kısa olmaması icin ve sağlıklı olması icin, evinizin hangi odasına ve nereye koyardınız?
Bilmiyor sunuz değil mi? Bende bilmiyordum, lakin az once oğrendim ve sizlerle paylaşmak istedim Melek'ler
Evinizin icerisinde her nokta bitki yetiştirmek, onları başarılı bir şekilde buyutmek icin uygun değildir. Secilen yerin bitkinin belirli temel ihtiyaclarını karşılaması gerekir, bitkinin yerleştirildiği yer bitkiler icin gerekli ışığı almalı yeterli nem ve uygun sıcaklık sağlanmalıdır. Işık, nem ve sıcaklık başarılı bitki yetiştirmenin uc onemli faktorudur. Bitkileri ev icerisinde koyacağınız yere karar verirken bu faktorleri daima dikkate almalısınız.
Daima hatırımızda tutacağımız noktalardan birisi de bitkiler pencereye cok yakın kondukları taktirde uzun sure direkt guneş ışığına maruz kalmalarıdır. Bitkilerin buyuk bir bolumu doğrudan guneş ışığını sevmezler. Bitkilerle ilgili diğer bir problem de bitkilerin pencerelerin cok yakınına konulduğunda ortaya cıkar. Ozellikle kışın dış ve ic sıcaklık arasındaki fark şaşırtıcı derecede buyuktur. Bitkinin bir tarafı odanın ılımlı havasından yararlanırken diğer tarafı camdan gecip gelen soğuk havanın etkisine maruz kalacaktır. Bitkilerin zarar gormesine neden olacak derecede uzun sure pencerelere dayanmasına dikkat edilmelidir.
Işık
Gunumuzde salon bitkileri coğunlukla seralarda yetiştirilir. Ancak bu konu sozu edilen bitkilerin gelişme alışkanlıklarının değişmesi olarak duşunulmemelidir. Bitkilerin doğal cevrelerinde ışığa gereksinimleri olduğu icin salon bitkilerine uygun miktarda ışık sağlanması gerekir. Bitkilerin gerektiği şekilde gelişme ve buyumeleri icin ışık cok onemli bir faktordur. Soz konusu bitkiler cok karanlık bir yere konulduğunda bitki sağlıklı goruntusunu kaybeder. Oysa pencere kenarına ya da yakınına konulduklarında sağlıklı geliştikleri gorulur. Acık renkli bir duvar karşısında bitkilerin daha iyi gelişmeleri ve koyu renkli bir duvar karşısında ise kotuleşmesinin nedeni de budur. Eğer cicekler karanlık bir yere konulmak zorunda kalırsa bu sorun yapay bir ışık kullanılarak cozumlenebilir. Yapay ışık uygulamada en iyi yontem florasan lambaların kullanılmasıdır. Bitkiler başka bir odadan yansıtılmış ışık sağlanan bir yere konuldukları zaman daha iyi gelişirler. Direkt ışık kaynağı almayan bir odada bile ozenli bir yonlendirme yapılabildiğinde bitkiler uygun bir gelişme sağlayabilecek yeterli yansıtılmış ışığı alabilirler.
Sıcaklık
Evlerde yetiştirilen salon bitkileri,seralardan gelmiş olsalar bile, bizim sahip olduğumuzdan daima ılık iklim kokenlidir. Afrika menekşeleri ve col kaktusleri gibi bitkiler fazla sıcaklık isterler ve dışarıya bahceye konulduklarında yaşamlarını surduremezler. Surekli ve sık sık değişikliklerin olduğu yerler onlara zararlı olacaktır. Hol radyatorlerinden sıcaklık ucup giderken on kapı her zaman soğuk hava akımlarına acıktır. Bu ceşit duzensiz sıcaklık değişiklikleri bitki icin zararlıdır. Yazın sıcaklık kışa gore 5-10°C daha fazla olmalıdır. 97-99. sayfalarda resimlerle acıklanan bitkiler icin ideal sıcaklıklar belirtilmiştir.
27-28°C (80°F)
Yuksek hava nen de salon bitkileri icin maksimum sıcaklık.
22-23°C (72°F)
Salon bitkilerinin buyuk coğunluğu icin maksimum sıcaklık.
15-16°C (60°F)
Tropikal salon bitkiler icin en duşuk sıcaklık.
12-13°C (45°F)
Bilinen salon bitkileri icin minimum sıcaklık.
5-10°C(36°F-42°F)
Dayanıklı salon bitkileri icin kış sıcaklığı.
Nem
Bitkiler yetişme ve gelişmeleri icin gereken besin maddelerini kokleri vasıtasıyla emdikleri suyla birlikte alırlar. Saksıdaki toprak nispeten. Steril musluk suyu ile sulanırsa kompostta bulunan besin elementlerini alabilir. Bir sure sonra toprak fakirleşir veya besin maddeleri suzulur gider. Bu nedenle bitkilere duzenli aralıklarla, bitki bakım rehberinde belirtildiği gibi haftada bir ya da 15 gunde bir, suya ilave edilmiş bitki besini formunda ekstra besin maddesi verilmesi gerekir. Yarayışlı bitki besin maddelerinin ceşitli tipleri vardır. Bunlarla birlikte daima kullanılma onerileri goz onunde tutulmalıdır. Cok sayıda besin elementlerini icerdiği icin yağmur suyu musluk suyundan daha yararlıdır. Bu nedenle, eğer mumkunse, yağmur suyunun bitkilere puskurtulmesi en iyi yoldur. Bu yalnızca bitkilere yararlı olmakla kalmaz, aynı zamanda kirecsiz olduğu icin yapraklar uzerinde cirkinliğe neden olan beyaz lekeleri de azaltır. Puskurtmeden kaynaklanan bu lekeler hoş değildir, ancak sıvı, sprey formunda kullanılabilen yaprak parlatıcıları "Life Shine" ile kolayca uzaklaştırılabilirler. Eğer sıvı for-mundaysa,madde az miktarda suda cozulur ve bu solusyonla yapraklar silinir. Boylelikle yapraklar guzel ve sağlıklı bir parlaklık kazanırlar.
Puskurtme ozellikle, kışın ısıtma sistemleri nedeniyle kurulaşan atmosferde daha buyuk onem taşır.
Bitkiler, yaprakları arasında iyi bir şekilde dağıtılmış buhar veya suya ihtiyac duyarlar. Fazla su zarara neden olabilir. Ancak bitki spreyleriyle hafif bir yağmurlama kesinlikle herhangi bir zarar meydana getirmez.
Uygun Su miktarı
Yeterince "nemli tutulması gerekir" sozu bitkinin su ihtiyacı konusunda bir acıklık getirmemektedir. Bitkilerin su ihtiyacının ne zaman ve ne kadar olacağını bilebilmek icin tecrube gerekmektedir. Burada parmak uclarınız zamanla tecrube kazanacak ve ıslak (suyun topraktan sızması), orta nemli ve kuru (parmağın nem hissetmemesi) arasındaki farkı hissedecektir. Bu basit yontemi uyguladığınız surece gunden gune fark eden toprak neminin derecesini olcer hale gelebilirsiniz. Aynı zamanda saksının dibi ve altındaki tabağı da sık sık kontrol edilmelidir. Saksının drenajı iyi yapılmalı su dipte birikmemelidir.
Uygun Su ceşidi
Pek cok yerde musluk suyu iyi bir sulama suyu olamaz. İcindeki kirecten ileri gelen sertlik fazla olursa Acelya, Ortanca, Orkide gibi kirece duyarlı bitkiler bundan zarar gorurler. Musluk suyunun sertliği, basit yumuşatıcılarla duşurulebilir. Yumuşak su, yağmur suyundan, buzdolabı defrost suyundan veya bazı su kaynaklarından sağlanabilir. Sudan ileri gelen zararlı maddeler saksı toprağının yuzunde toplanır. Her yıl saksı toprağının ust katmanını atıp, saksı değiştirmek bitki icin oldukca faydalıdır.
Suya batırarak sulama
Suya batırma sadece yazın ve iyi drenajlı saksılardaki geniş, calı tipli bitkilerde uygulanan bir metodudur. Uygun bir kabı veya mutfak lavabosunun ılık su ile doldurulup bitkinin icine daldırılmasıdır. Bu şekilde sulamada saksıdan kirli havanın atıldığını gosteren pek cok hava kabarcığının cıktığı gozlenir. Yaklaşık 10 dakika sonra bitki sudan cıkarılarak saksıdan hic su suzulmeyinceye kadar yarım saat kurutulur. Sonra pencere kenarına yerleştirilir. Taze hava su suzuldukce koklere doğru nufus ederek, kokleri uyaracaktır.Bu istemin yazın haftada bir yapılması bitkinin sağlıklı gelişebilmesi acısından cok buyuk onem taşır.
Tatiller
Tatile cıktığınızda evdeki bitkilerinizin bakımı nasıl olacaktır? Coğu kişinin karşılaştığı bir sorundur. Cicekleri bırakıp iyi olmalarını beklemek yeterli değildir. Bircok bitki yazın bahceye cıkarılabilir. Saksı kenarı toprağın altında kalacak bicimde toprağa sokulur. Boylece saksıdaki toprağın kuruması onlenir. Bitkilerinizi evde bırakmak zorunda iseniz, bitkilere birkac hafta yetecek besinleri ve suyu sağlayacak bircok buluştan yararlanabilirsiniz. Bir ceşit bitki kabı olan ve su absorbe eden kopukten yapılmış bir buluş aynı zamanda besin maddesi de icermektedir.
Eski usulde ise bitkiler banyo kenarına konur ve emici yun iplikler vasıtasıyla her bitkiye yavaş fakat duzenli su sağlanır. Benzer bir sistem, buyukce bir kova ya da kase ile herhangi bir yere kurulabilir. Bununla birlikte evde bulunulmadığı zamanlar bitkilerin doğrudan guneş ışığı alan fazla ısıtılmış bir odada bulundurulmaması gerektiği akıldan cıkarılmamalıdır.
Oneriler
Cakıl Uzerinde Cicek Soğanı: Kasım-Aralık aylarında cicek acan Narcissus ve Hyacintus soğanları Eylul ayı sonunda cakıl taşları ile hazırlanan dikim yerine yerleştirilir. Bu bir cam kase olursa bitkinin koklenmesini izlemek mumkundur.
Yapraklar da kirec lekeleri: Buna cok miktarda kirecli su puskurtulmesi neden olur. Ancak bu lekeler sprey ya da sıvı şekilde bulunan yaprak parlatıcıları ile giderilebilir.
Yapraklanın temizliği: Sus bitkilerinin yaprakları uzerinde zamanla tpz tabakaları oluşur. Bu tozlar yaprak gozeneklerinin kapanmasına dolayısıyla solunuma engel oldukları icin bitkinin yaşam fonksiyonlarında aksamalar meydana gelir. Bu gibi sorunları ortadan kaldırmak icin yaprakların bir sunger yardımıyla oda ısısında olan kirecsiz su ile temizlenmeleri gerekir.
Sabun ve Alkol: 24 gr sabun, 1 İt su ve 10 cc alkol karıştırılarak bir eriyik elde edilir. Bu karışım evde kolayca hazırlanan etkili bir ilactır. Bitkilerin oz sularını emerek yaprak kıvrılması ve şekil bozukluğuna yol acan yaprak bitlerine karşı kullanılabilir.
Yer değişikliği: Bitkilerin sıkca yer değiştirmesi son derece sakıncalıdır. Bitkileri yerleştirirken uzun sure kalabileceği yer duşunulmelidir. Yaprakların ve tomurcukların dokulmesi gibi sakıncalar yaratabilir.
Sulama: Soğuk su bitkilerde yaprak lekeleri, doku, kok curukleri gibi zararlar yapabilir. Sulama genellikle oda sıcaklığında kirecsiz su ile yapılmalıdır.
Kirli saksılar: Bitki hastalık etmenlerinin uygun gelişme yerleridir. Saksı ister plastik, ister toprak olsun boşaltıldığı zaman iyice temizlenmelidir. İcinde soda bulunan sıcak su ile fırcalanmalı ve durulanmalıdır.
Tırmanan bitkileri nasıl desteklemeli: Bazı tırmanıcı bitkiler duvar ustunde sağlam bir penceye sahiptirler. Bazı turlerin tırmanabilmesi icin yardım gereklidir. Bu yardım, duvara vida monte edilip surgunlerin ince teller yardımıyla bunlara tutturulması suretiyle olabilir. Duvara tel gerebilir, ağac direkler koyabilirsiniz. Ancak yapılan duzenlemede bitkinin yeterli ışık alması gerektiği unutulmamalıdır.
Başka destek ceşitleri: Bazı kucuk bitkiler, saksıya demir cember monte edilip bununla desteklenirler. Stephanotis, Ho-ya carnosa gibi ince surgun veren bitkiler icin demir cember son derece uygundur. Fakat Philo-dendron, daha buyuk bir destek ister. Bu tur bitkilerin desteklenmesinde; uzeri yosun veya sunger kaplı plastik bir boru kullanılabilir. Yosunlar, boruya naylon ipler ile bağlanmalı, zaman zaman da ıslatılmalıdır. Boylece bitkinin hava kokleri yosunlar arasına girip desteğe tutunacaklardır.