Uzayın en buyuk gizemlerinden birisi olan karanlık madde hakkında calışmalar hızla devam ederken bugun bilim dunyasından yeni bir haber geldi. Nature Astronomy dergisinde yayımlanan araştırmaya gore bilim insanları, Samanyolu Galaksisi ’nin icindeki uydu galaksi Sagittarius hakkındaki gizeme bir acıklama buldu.
Yeni keşif, gokbilimcilerin uzun suredir karanlık madde hakkındaki destekledikleri bir teorinin aksine bir kanıt sunan nitelikteydi. Peki neydi bu teori? Bu keşif, bilim dunyasına ne anlatıyor? Gelin, detaylara bakalım.
Once gizemin ne olduğunu anlatalım:
Galaksimizin merkezi, yukarıdaki gorselde bulunan mor bolumlerle temsil edilen bir cift gama radyasyon kabarcığı ortaya cıkarıyor. Bu fenomen, on yıl once keşfedilmiş olsa da kokeni halen gizemini koruyordu. Bu radyasyon kabarcıklarına ‘Fermi kabarcıkları ’ deniyordu.

Bu kabarcıkların Guney kısmındaki en parlak bolgelerinden biriyse ‘Fermi kozası ’ olarak adlandırılıyordu. Bu yapı, yukarıdaki gorselde yakınlaştırılmış olarak gorulebiliyor. Soz konusu yapının, bir zamanlar galaksimizde yaşanan bir supernova olayının sonucu olduğuna inanılıyordu.
İşte o yapı, aslında uydu galaksinin yaydığı radyasyonun bir sonucuydu: Bilim insanları, GAIA ve Fermi uzay teleskoplarından elde edilen verileri inceleyerek yukarıda bahsettiğimiz yapının kaynağını tespit etmeyi başardı. Soz Fermi kozasının kaynağının uydu galaksi Sagittarius ’tan kaynaklandığı acıklandı.
Peki Sagittarius ’un gama ışını radyasyonunun kaynağı ne? Sagittarius, gaz ya da yıldıza yer vermediğinden galaksiden cıkan gama ışını radyasyonunun birkac muhtemel sebebi olduğu duşunuluyordu. Bu nedenlerden biri olduğuna inanılan milisaniye pulsarları, yeni keşifle en buyuk acıklama olarak nitelendirilmeye başladı. Ote yandan bu kanıt, diğer teori olan radyasyonun karanlık maddeden kaynaklandığı teorisine de ters duşen bir kanıt oldu.
Milisaniye pulsarı nedir? Pulsarlar, icinde bulundukları gok yapılarının cekirdeği ve 'kalbi' olarak nitelendirilmekte ve kalp atışları gibi uzaya radyo dalgaları gonderen notron yıldızlarıdır. Milisaniye pulsarları ise yaklaşık 1-10 milisaniye aralığında donel periyotları olan pulsarlara verilen isimdir. Bu pulsarların kokeni hakkında ne fazla kabul goren teori, cok hızlı donen ikili sayı sistemine yakın cift yıldızlardan gelen maddelerin toplanması aracılığıyla hızlanmış notron yıldızları olmalarıdır.