Hayatta herkes en az bir kez, icinde bir boşluk duygusu hissetmiştir ancak genelde bu his gecici oluyor.
Depresyondayken veya cok uzgunken hissedilen boşluğun suresi ise birkac hafta hatta aylar surebiliyor. Elbette bu durum psikolojik bir temele dayanıyor. Gelin, detaylara gecelim.
Depresyon boyle hissetmenize neden oluyor cunku bu surecte duygularınız oldukca karmaşık bir hale gelebiliyor. Gorsel Kaynak: Psych Central Depresyon surecinde ceşitli semptomlar ortaya cıkıyor. Mesela birden uzulme veya kendini kotu hissetme gibi durumlar bu surecte cok fazla goruluyor. Zevk alınan şeyler birden anlamını yitirebiliyor. Depresyona girildiğinde beyin metabolizması bozuluyor ve stres hormonu yuksek derecede aktive oluyor. Bu hormonun aşırı salgılanması hem sinir hucrelerini hem de vucuttaki diğer organların calışmasını olumsuz etkiliyor. Psikologlara gore depresyondaki insanların yaşadıkları bu semptomlar, hissetikleri boşluk duygusunun kaynağı olabiliyor. Yani hormon seviyelerindeki değişim bu duygunun en onemli kaynağı. Psikolog Sherry Amatenstein, bu hissin kalıcı olması dahilinde kişinin başına ciddi sorunlar cıkarabileceğini soyluyor.
Yani kişi uzun suredir hiclik ve boşluk hissiyatı icindeyse bu tehlikeli olabilir. Bazı kişiler fiziksel ve psikolojik olarak kendilerinde bir sorun olmadığı halde surekli sorun varmış gibi hissedebiliyor. Bu kişilere hipokondriyazis yani hastalık hastası deniyor. Bu durumdan muzdarip coğu kişi psikolojik tedaviden gecirildiğinde iclerindeki boşluk duygusunu kapatmak icin boyle bir eğilimde oldukları ortaya cıkabiliyor. Bipolar veya borderline kişilik bozukluğu olan kişilerde de bu duygu sıkca goruluyor cunku bu bozukluklar da beyin kimyasallarının normalden farklı calışmasına neden oluyor. Boylece bu kişilerde aniden boşluğa duşme durumu yaygın bicimde gorulebiliyor.
Travma sonrası stres bozukluğu da bu duygunun bir diğer nedeni. Gorsel Kaynak: Relationship Rules Amatenstein, boşluğun sonsuz hafifliğine kapılan bireylerin, yaşadıkları travma sonrası icselleştirdikleri bir savunma mekanizması kaynaklı boyle duygular hissetmeye başlayabileceklerini fade ediyor. Cunku yaşanan uzucu ve tetikleyici bir travmatik olaydan sonra artık kişi, guclu duygularla baş edemeyecek kıvama gelip icine kapanarak hicbir şey hissetmemeye başlayabiliyor.
Bazen iş yerinde yaşanan problemler, romantik ilişkinin bitişi, can sıkıntısı, yorgunluk veya uyku problemleri de kişinin ‘ ’hicbir şey hissetmiyorum ’ ’ moduna gecmesine neden oluyor. Gorsel Kaynak: Healthline Genelde dinlenmek icin iyi bir uyku gerektiği soylenir. Ancak bazen cok calıştığınızda, ustune gunluk hayatın koşuşturmacası da eklenince yeterince uyku uyuyamak zor olabiliyor. Boylece uyku eksikliği yorgunluğa neden oluyor, yorgunluk ise boşluk hissini yaratıyor. Bu konuda Harvard Universitesinde yapılmış bir norogoruntuleme ve norokimya calışması ozelinde, iyi bir gece uykusunun hem zihinsel hem de duygusal dayanıklılığı artırmaya yardımcı olduğu, kronik uyku yoksunluğunun ise olumsuz duşunme ve duygusal cokuşler icin zemin hazırladığı soyleniyor.
Yapılan diğer araştırmalar, aşırı yorgunluğun, strese ve tukenmişlik sendromuna neden olduğunu ifade ediyor. Cunku kişi, kendisiyle psikolojik ve fizyolojik anlamda ilgilenmek yerine başka bir şeyle cok fazla vakit harcadığı icin yavaş yavaş boşlukta hissetmeye başlayabiliyor. Ozellikle başka birisinin sorumluluğunu alan kişilerin veya cocuklarıyla kendisiyle ilgilendiğinden daha fazla zaman geciren annelerin bu hissi daha sık yaşadığı goruluyor.
Gorsel Kaynak: Everyday Health Psikologlara gore, işinde patronlarından veya iş arkadaşlarından cok fazla mobbing goren, uzerine cok fazla gereksiz iş yuklenen kişiler de bir muddet sonra bu duyguyu yaşayabiliyor. Uzmanlar, bu kişilerin artık yeni bir iş aramaya başlaması ve hayatlarını değiştirmesi gerektiğini ifade ediyor.
Bazen ise problem kişinin kendisinde olabiliyor; mesela kişi, hayat amacı ve vizyonu olmayan biriyse sıklıkla boşluğa duşebiliyor. Psikolog Sherry Amatenstein, boyle hissetmemek icin bir kişinin bu hayatta kendisine neyin anlam kattığını bulması gerektiği soyluyor. Sevilen birinin kaybı, sevgiliden ayrılmak veya uzun suren bir evliliğin bitmesi de kişinin kendini uzgun ve yalnız hissetmesine yol acabiliyor. Bu durum da aslında duygusuzluğa ve hissizliğe sebebiyet veriyor.
Maalesef sınırları cok fazla ihlal edilen ve istismara maruz kalan kişiler de bu duygulara kapılabiliyor. Gorsel Kaynak: The Swaddle Bazı kişiler, bu tip uzucu deneyimler yaşadıktan sonra ceşitli bağımlılıklar geliştiriyor. Mesela aşırı alkol almak, seks yapmak ve uyuşturucu kullanmak bir muddet sonra kişinin duygularını etkileyebiliyor. Kişi, yaşadıklarını unutmak, aşırı duygu yoğunluğunu bastırmak icin bu yollara başvuruyor olsa da aslında bunlar oldukca sağlıksız başa cıkma yontemleridir. Ki tum bunlar kişiye uzun vadede hayatında bir şeyler eksikmiş duygusu yaratır ve kişi boşluğa duşebilir.
Bazen ise bu durumun sebebi sadece, daha once zevk alınan şeylere karşı artık hicbir şey hissetmemek. Gorsel Kaynak: Everyday Health Buna anhedoni deniyor. Anhedonisi olan kişiler, eskiden yaptıkları aktiviteleri artık tatmin edici bulmadığı icin bir anda bunlardan soğuyabiliyor. Boylece kişiler, eskiden kendileri icin anlam ifade eden şeyleri yapınca birden anlamsızlık hissine kapılabiliyor. Bu da genelde doyumsuz kişilerde olan bir durumdur. Peki siz bu konu hakkında ne duşunuyorsunuz? Depresyona girdiğiniz ve uzgun olduğunuz zamanlar hic oldu mu? Olduysa ne hissettiniz? Duşuncelerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: Veryl Well Mind, Choosing Therapy, Uplifers, Psikolog Saadet Elevli