Farklı Bak Farklı Gor / Tuba İlze Gormezoğlu 03/04/2007 Dunya Gazetesi

Yolculuğa uslup belirleyerek başlayın

Hayatımız bir ilişkiler yumağı. Etrafımız ne kadar kalabalıklaşırsa yumağı
oluşturan iplerin karışma ve birbirine dolanma ihtimali de o kadar artıyor.
O nedenledir ki insanlar yaşadıkca ve yaşlandıkca ozel hayatlarında ,
arkadaşlıklarında ve dostluklarında cok daha secici oluyor ve ayıklamacı bir
tavır izliyorlar. Daha genc yaşlarda kalabalıktan hoşlanılırken, ilerleyen
yaşlarda yalın olan, az ama oz olan isteniyor.

İsteniyor ama hayatın mudahale edilemeyen alanları da soz konusu... Ve
isteseniz de istemeseniz de gerek iş yaşamınız gerekse ozel yaşamınız
kalabalıklaşmayı getiriyor beraberinde.

Ve insan her gecen gun kendisi ile cevresi ile ilişkileri yonetme becerisi
ile ilgili yeni yeni şeyler oğreniyor, yeni yeni şeyler buluyor. İnsanlarla
surekli iletişim icerisinde olmanız gereken işler yapsanız da, yuz yuze, goz
goze temas kurduğunuz calışmalarda bulunsanız da her insan ayrı bir uslup.
Once durmalı izlemeli, tespit etmeli ve adımlarınızı ona gore atmalı, ona
gore tepki vermelisiniz. Calışanınızla, cocuğunuzla, arkadaşınızla,
eşinizle, ailenizle, eşinizin ailesi ile muşterinizle kurduğunuz ilişkilerde
tek bir yol, tek bir yontem olabilmesi mumkun değil. Ve her bir olaya, her
soylenen soze "ben boyleyim" diyerek aynı tepkiyi vermek de akıl dışı.

Uslup belirleme, davranışın gozlemine dayanıyor. Davranış ise bir kişinin
yaptığı, gorulebilen ve duyulabilen şey. Duşunceler, hisler, tutumlar,
nedenler, inanclar, değerler gibi bircok icsel nitelik ise davranış
yuzeyinin altında yatıyor ve gozlenemiyor. Yani bir başka insanın ic
dunyasında neler olup bittiğini sadece kestirebiliyoruz.

"İş Hayatında İnsan Uslupları" isimli kitabın yazarları Robert Bolton ve
Dorothy Grover Bolton, davranışı gozlemek ile cıkarsamalar yapmak arasındaki
ayrımın cok acık ve basit gorunduğunu ancak insanların aradaki farkı
oğrendikten sonra bile, davranışları gozleyip anlatmaları istendiğinde,
coğunlukla kendi cıkarsamalarını dile getirdiklerini belirtiyorlar. Ve uslup
belirleyerek ilişkilerin daha iyi hale getirilebilmesi icin yardımcı
olabilecek hususları şoyle ifade ediyorlar:

- Bir kişinin uslubunu belirlemek soz konusu olduğunda, dikkatinizi sıkı
sıkıya davranış uzerinde -kişinin ne soylediği veya ne yaptığı uzerinde-
yoğunlaştırın.

- Davranışı gozlerken, gorduğunuz ve duyduğunuz şeylerde belirli anlamlar
gorme eğiliminizi bir yana bırakın. Zihninde cıkarsamalar bulunan sese kulak
asmayın. Bu aşamada herhangi bir hukum de vermeyin. Davranışa tepki
gosterdiğinizi (davranıştan hoşlandığınızı veya hoşlanmadığınızı) fark
edebilirsiniz. Ancak bu tepkiyi bir kenara bırakın ve sadece olabildiğince
spesifik olarak ve doğru bicimde kişinin yapmakta olduğunu gozleyin.

- Sonra, davranış hakkındaki bu bilgiyi bilgi bankanıza yerleştirin, boylece
elinizde gelecekte işleyeceğiniz temel veriler olacaktır.

Başarılı bir gozlemin anahtarlarından biri, bir başka kişinin davranışlarını
o davranışların ne anlama gelebileceği konusundaki cıkarsamalarınız araya
girmeksizin hatırlayabilmektir.

Uslubun bilinmesi, bir kişi hakkındaki bilgileri başlangıcı. İnsan uslupları
kavramak bize insanları daha iyi anlamak, onlarla daha iyi ilişki kurmak,
onlara daha iyi satış yapmak ve onlarla daha iyi calışmak konusunda cok
fazla yardımda bulunabiliyor. Bir insanın uslubu doğru olarak
belirlenebildiğinde, bu, o kişi hakkında şaşırtıcı derecede cok bilgi
edinmemizi sağlar.

Bolton'lar uslubun bir kimsenin hayatının yalnızca belirli yonleriyle
ilişkili olduğunun unutulmaması gerektiğini de belirtiyorlar ve şoyle
diyorlar: "Her birimiz, uslubumuzdan cok daha fazla niteliklere sahibiz. Bu
yuzden, bir kişinin uslubunu belirlemek, o kişiyi tanımanın yalnızca
başlangıcıdır. Uzun ve heyecan verici bir keşif ve takdir yolculuğu
olabilecek şeyin aşamalarından sadece biridir."