soya filizi faydaları soya yağı faydaları sutu zayıflatırmı
Protein kalitesi: Butun canlılar, hem gelişmeyi surdurme hem de sağlıklı dokuların bakımını ve surekliliğini sağlamak icin proteine ihtiyac duyar. Sadece bitkiler ihtiyac duydukları proteini doğal elementleri kullanarak kendileri uretebilmektedir. Hayvanlar ve insanoğlu bu uretimi gercekleştiremediğinden hazır protein kaynakları bularak bunları kendi metabolizmaları icinde donuşturulmek yolu ile ihtiyaclarını karşılamak zorundadır.

Bu hazır protein kaynakları diğer hayvanlar ve bitkilerdir.
Batı dunyasında insan vucudunun gunluk ihtiyacını karşılayan proteinler geleneksel olarak et, tavuk, balık, yumurta, sut gibi hayvansal kaynaklarla, pirinc, mercimek gibi bitkilerden elde edilmektedir.


Bir insanın vucut ağırlığı acısından incelendiğinde, her kilo icin gunde en az 0.5 gram protein tuketmesi gerekmektedir. Protein tuketimi, tuketici icin herhangi bir sonuc yaratmaksızın uce katlanabilir, ancak kişilerin ihtiyacı yaş, enerji kullanımı, iklim ozellikleri gibi bircok nedene bağlı olarak değişebilir.

Bunun yanısıra, dikkate alınması gereken başka bir faktor de amino asitlerdir. Amino asitlerin kompozisyonu bir proteinin besin değerleri olarak uygunluğunu belirler. Amino asitler insan vucudu
tarafından uretilemediği icin ceşitli besin kaynaklarından elde edilmek zorundadır. O halde, bir proteinin kalitesini, icerdiği amino asitlerin kompozisyonu belirlemektedir. Soya fasulyesi amino asit kompozisyonu acısından, yukarıda sayılan diğer gıda maddelerinin yanı sıra et, sut ve yumurta ile karşılaştırılabilir.

Soya proteini, bu amino asitler icinde lysine acısından cok zengin olmakla birlikte yeteri kadar metionin ve sistein icermemektedir. Bu nedenle sadece soya proteinine bağlı bir diyet uzun vadede sorunlara yol acabilir. Bunun yanısıra, buğday unundaki protein soya proteinine gore tam ters yapıya sahiptir:turkeyarena.com Buğday ununda metionin ve sistein oranları yuksek, lysine oranı duşuktur. %90 buğday unu ile %10 soya unundan oluşan bir karışım insan vucudu icin gereken butun amino asitleri dengeli bir şekilde ihtiva eden mukemmel bir protein kaynağıdır.

Isoffovanlar: Soya fasulyesi, sterol kaynaklı bileşkenler (isoflovanlar) acısından (2-4 mg/gram) zengindir. Soyada en yoğun olarak bulunan iki madde "daidzein" ve "genistein" maddeleridir.

Bunlar doğal ostrojenden yaklaşık olarak 1000 kat daha az ostrojenik guce sahiptir ve bu ozellikleri ile bağlantılı olarak birkac fizyolojik etkisi bulunmaktadır. Et proteininin bir bolumunun soya proteini ile değiştirilmesi, ozellikle yuksek kolestrol seviyesine sahip kişilerde (240 mg/dl ve uzeri) kandaki kolestrol oranını duşurmektedir.


Kanda yuksek oranda bulunan kolestrol, kalp krizi ve felc durumu ile bağdaştırılmaktadır. Bu nedenle, kandaki kolestrolu ve daha da onemlisi seyrek yoğunluğa sahip lipid oranını (LDL) duşurmek insan sağlığı icin buyuk onem taşımaktadır. Amerikan Gıda ve İlac Dairesi (FDA), bu cercevede soyalı urunlerde "sağlıklı urun" ibaresinin kullanımına izin verilmesi uzerinde calışmalarını surdurmektedir. turkeyarena.com

Isoflovan ve soya proteinleri osteoporoz (yaşın ilerlemesiyle birlikte kemiklerde meydana gelen erime) riskini azaltmaktadır.
Kemik icinde yer alan kalsiyum surekli bir devinim halindedir, yani kemik matriksinden cıkıp yenilenmektedir. İlerleyen yaşla birlikte bu yenilenme yavaşlar ve etkinliğini yitirir. Bu da yaşlılarda genellikle kalca kırıkları ile sonuclanan kemik erimesine neden olur. Yaşlılarda da gorulen kalca kırığı vakalarına, et tuketiminin yoğun olduğu bolgelerde, soyanın temel protein kaynaklarından biri olarak kullanıldığı ulkelere gore cok daha sık rastlanmaktadır. Yapılan calışmalar, soya proteini tuketen gruplardaki deneklerin, beslenme duzenlerinde soyaya yer vermeyen kontrol grubuna gore kemik yoğunluğunun daha fazla (kemik erimesinin daha az) olduğunu gostermektedir.

Ayrıca, soya proteininin menapoz donemindeki kadınlar uzerinde de olumlu etkileri olduğu gozlenmiştir. Her gun ceşitli soya urunlerinden en az 30 gram soya proteini alan deneklerin, menapozda sık olarak
gorulen ateş basması gibi şikayetlerinde kayda değer bir azalma gorulmuştur. Bu kadınlarda soya proteini tuketmeyen kontrol grubundaki deneklere gore, goğus kanserine yakalanma risklerinin de daha duşuk olduğu gozlenmiştir.

Goğus kanserinin yanısıra, diğer kanser ceşitleri de incelenmiştir. Bu cercevede yapılan deneyler, isotlovanların test tupu icinde kanser hucrelerinin buyumesini engellediğini gostermiştir. Epidemiolojik araştırmalar, duzenli olarak soya proteini tuketen toplumlarda prostat ve mide kanserine, protein ihtiyacının buyuk bir kısmını hayvansal urunlerden karşılayan toplumlara oranla daha seyrek rastlandığını gostermektedir.
Batı ulkelerinde soya sutu ve yan urunlerinin (tofu, tempeh vb.) tuketimi gittikce artmaktadır. Soya filizi de ozellikle salataların vazgecilmez bir parcası haline gelmiştir. Gunumuzde lesitin duzenli olarak kullanılmaktadır.
Tam değerli amino asitler bakımından cok zengin olan ve tum dunyada cok ceşitli şekillerde diyette, ve sağlıklı beslenmede yaygın olarak kullanılan soya fasulyesi dunyada 47 ulkede uretilmekte, bu ulkeler arasında Latin Amerika ulkeleri ve Cin cok onemli bir yer tutmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri, dunyada en fazla soya ureten ulkedir.

Soya proteini cok kaliteli olduğundan hem cocuklar hem yetişkinler icin cok gereklidir. Aynı zamanda inek sutune karşı allerjisi olanlar icin de onemli bir protein kaynağıdır. Soya proteini kolayca sindirilebilir. Kolestrol icermemektedir.turkeyarena.com Bu yuzden diyette de soya urunleri kullanılabilir.

Soya yağı, bitkisel kokenli bir yağ olması nedeniyle kolestrol icermez. Bilindiği gibi yalnız hayvani kokenli yağlar kolestrol icerir. Bunun icin ozellikle, diyette ve dengeli beslenmede soyanın yeri cok onemlidir. Ayrıca soya yağı linoleic ve linolenic isimli iki adet cok onemli yağ asidini icerir. Bu yağ asitlerinin gıdalarla mutlaka alınması gerekmektedir. Cok miktarda doymuş yağ iceren gıdaları tuketen kimselerde, kandaki LDL (duşuk dansiteli lipoprotein) -ki buna kotu huylu protein de denir- seviyesi artacağından kalp hastalığı riski artmaktadır.

Doymamış yağ asidi yuksek olan soya yağı ile beslenme durumunda ise, kotu huylu protein (LDL) oranının azalmasına yardımcı olunacaktır. Soya lifi kandaki kolestrol seviyesinin azalmasında kan şekerinin duşmesine yardımcı olmaktadır. Araştırmalar soya lifi (fiber) kullanan kimselerde kolon kanserine yakalanma riskinin azalmakta olduğunu tespit etmektedir. Soya fasulyesi aynı zamanda zengin bir vitamin ve mineral madde kaynağıdır. Kalsiyum, demir, cinko, fosfor, magnezyum ve B vitaminleri en fazla bulunan vitamin ve mineral maddelerdir.
Bu nedenle sağlıklı bir yaşam ve dengeli beslenme icin soya ve soyadan yapılan urunlerin kullanılması onerilmektedir.


Soya hakkında yapılan calışmalar, sahip olduğu ozellikler bakımından bu gıdanın kalbi koruduğunu ortaya cıkarmıştır.

* Araştırmacılar soyada kalp hastalığını direkt olarak onleyen bileşimleri ayırmışlardır.
* Soya bazlı bir beslenme, hayvansal gıdalara oranla daha az yağ icerdiğinden kalbi korumaktadır.
* Kimi besinler, kandaki kolestrolu artırırken diğerleri kolestrol seviyesini duşurmektedir. Farklı soya ceşitlerinin kan lipid seviyeleri uzerindeki etkisi insanlar ve hayvanlar uzerinde yapılan araştırmalarla gozlenmiştir. Araştırmalar, soyanın kolestrol seviyesi duşuşunde onemli bir yere sahip olduğunu gostermiştir.
* Araştırmalardan birinde, uc ay boyunca duşuk yağ ve duşuk kolestrol diyeti uygulanan, yuksek kolestrol hastalarının diyetlerindeki hayvansal proteinler, soya proteinleri ile değiştirilmiştir. 3 hafta sonra bu hastaların kolestrolunde ortalama %21'lik bir duşuş olmuştur.
* Benzer bir deney de, yuksek kolestrollu hastalarda soya proteini ile birlikte hergun 500 mg.'lık kolestrol de verilmiştir. Buna rağmen kolestrol seviyelerinde azalma gorulmuştur. Dolayısıyla diyete kolestrolun eklenmesi, soyanın kolestrol seviyesini duşurmesine engel olmamıştır.
Soya proteini yoğurt, meyve salatası, corba ve sos gibi yiyeceklere birkac cay kaşığı olcusunde eklenebilir. Soya proteini meyve suyu ile karıştırılıp icilebilir.