Spor sonrasında kimileri mide bulantısı kimileri ise halsizlik yaşayabiliyor. Cunku egzersiz yapıldığında kaslara, kalbe, beyne ve akciğerlere giden kan akışı yoğunlaşır. Yani belirli bir tempoda hareket halindeyken vucudumuzdaki kan pompalanma hızı, otonom sinir sisteminin (kalp hızı, kan basıncı ve sindirim gibi istemsiz yapılan tum vucut tepkilerini duzenleyen sistem) sempatik kısmını (vucudun stresli anlarında devreye girer) tetiklediği icin savaş ve kac mekanizması devreye girer.
Bu sistem devreye girdiğinde ise egzersiz sonrasında mideye ve bağırsağa giden kan damarları %80 oranda daralabilir. Bunun olmasının nedeni de vucutta sınırlı sayıda kan olması ve bazı dokuların oksijen ihtiyacının ancak diğer dokulara giden kan miktarı azaltıldığında sağlanabilmesidir. Boylece vucudun harcadığı efor kaynaklı kan akışı dengelerinde yaşanan bu değişim sonucunda kişinin bitap duşmesi kacınılmaz olur. Peki ya sonra?
Aslında spordan sonra vucudun oksijene ihtiyac duymayan bolgelerindeki kan akışının azalması bu durumun en onemli nedeni. Gorsel: Shape Misal spordan once bir yemek yemiş olun. Yemek yediğinizde mideniz genişler ve yemeğin sindirilmesi icin gerekli enzim ve asitler devreye girer. Mide kasları bu esnada yani sindirim esnasında daha aktiftir. Boylece diğer gastrointestinal (sindirim sistemi yolu) dokulara oksijen ve kan akışı sağlanmasına vucut daha fazla ihtiyac duymaya başlar. Boylece siz spordayken vucudunuz bir yandan gastorintestinal yapılara da kan akışı sağlamak durumunda kalır.
Gorsel: Sparta Science Vucudun farklı dokuları aynı anda oksijen talep ettiğinde bu, ic organlarınızda ciddi bir catışma yaratır. Cunku bunun anlamı; vucut bir yandan yemeği sindirmeye calışırken bir yandan kaslara, kalbe, akciğere ve beyne kan pompalamaya calışıyor demektir. Bu durum bağışıklık sisteminizi de eş zamanlı olarak tetikleyeceği icin egzersiz yaparken veya egzersizden sonra mideniz bulanabilir.
Sporda yaptığınız hareketler de vucudun alarm vermesine yol acabilir. Gorsel: Shape Mesela mide ve karın bolgesindeki diğer organları sıkıştıracak egzersizler yaparsanız mide bulantısını daha yoğun yaşayabilirsiniz. Ozellikle squat gibi comelme odaklı yapılan hareketlerde bu durum sıkca yaşanır. Cunku bu hareketleri yaparken vucutta kalp atışı hızlanır ve oksijen ihtiyacı artar. Bu sayede her nefes alıp verdiğinizde vucudunuz akciğerlerinize daha buyuk hacimlerde hava cekmiş olur.
Gorsel: Cosmopolitan Bu durum da diyaframın karın bolgesine daha fazla baskı yapmasını sağlar ve her nefes alışınızda o bolgedeki kaslar devreye girer. Hal boyle oldu mu ac bile olsanız kusacak gibi hissetmeniz kacınılmaz olabilir. Bu alanda yapılan calışmalar, zor egzersizlere dayanıklı olan kişilerin dahi bir sure sonra kan akışları ve oksijenleri azalacağı icin mide zarlarının zarar gorebileceğini soyluyor. Hatta işi ileriye taşıyıp vucudunun kaldırabileceğinden daha fazla spor yapmaya devam edenlerde mide kanamaları ve ulser gibi problemler bile gorulebilir.
Bir diğer mesele: Spor yaparken vucudunuzun dehidrasyona yani susuzluğa maruz kalmış olması olabilir. Gorsel: Drink Clear Fast Kişi, egzersiz yaparken terleyip nefes alıp verdikce sıvı kaybeder. Ozellikle kendinizi haddinden fazla yoruyorsanız ve egzersiz esnasında sık sık az az olmak uzere su icmiyorsanız susuz kalmanız muhtemeldir. ''Susuz kaldığımı nasıl anlarım?'' diyenlere: Kas ağrılarınız varsa başınız donuyorsa ve ağrıdan zonkluyorsa hoş geldin dehidrasyon bebek moduna girip gereken onlemleri almaya hazırlanabilirsiniz.
Peki bu problemleri yaşamamak icin nelere dikkat edilmeli? Gorsel: TIME Oncelikle her antrenman cıkışı aşırı yoruluyorsanız yaptığınız antrenmanın temposunda sıkıntı var demektir. Spordan sonra halsizleştiğinizde vucudunuz, bunyenize uygun tempoda egzersizler yapmanız gerektiğinin sinyalini size veriyor gibi duşunun ve egzersiz programınızı revize edin. Bu alanda yapılan calışmalara gore spor yapmaya cok yakın bir vakitte yemek yemeniz de iyi olmaz. Hele ki bu alanda uzmanlar kişiler, sindirimi uzun suren yağlı ve ağır yiyeceklerden kesinlikle uzak durmanız gerektiğini soyluyor.
Spor yapmadan onceki beslenme biciminizde sebze, muz, fıstık ezmeli sandvic, protein bar ve yoğurt tarzı yiyecekleri tercih edebilirsiniz. Genelde beslenme saatleriniz spordan 2 saat once ve 2 saat sonra şeklinde olursa bu vucudunuza daha iyi gelir. Ayrıca spora başlarken ve bitirirken yapılan ısınma-soğuma hareketlerini doğru yapmaya dikkat etmek de spor sonrası halsizliğini onleyebilir. Sizde de spordan sonra ustunuzden dozer gecmiş gibi bir yorgunluk oluyor mu? Deneyimlerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: Healthline, Science Alert