Dunyada ve ulkemizde Hepatit B virus enfeksiyonu onemli bir sağlık sorunudur. Gelişmekte olan ulkelerde ozellikle Doğu Asya ve Batı Afrika’da hastalık bulguları olmadan taşıyıcı oranı oldukca yuksektir. Ulkemizde taşıyıcılık oranının yuksek olduğu ulkelerden biridir. Bolgesel farklılıklar vardır.
Hepatit B enfeksiyonu nasıl bulaşır ?
Hepatit B enfeksiyonu kişiden kişiye kan, kan urunleri ve vucut sıvıları
-)uel temas) ile bulaşabileceği gibi doğumda anneden bebeğine bulaşabilmektedir. Hastalığın ve taşıyıcılığın yaygın olduğu ulkelerde en onemli geciş yolu doğum sırasında anneden bebeğe geciştir. Gelişmiş batı ulkelerinde en onemli bulaşma yolu ise damar icine ilac kullanımı ve cinsel temastır.
Hepatit B enfeksiyonu riski yuksek olan gruplar kimlerdir ?
Oncelikle sağlıkla uğraşan doktor, diş hekimi, hemşireler, sağlık personeli risk altındadırlar.
Hemodiyaliz hastaları risk altındadırlar
Damar icine ilac kullananlar, eş cinseller onlem almazlarsa risk altındadırlar.
Hastalığın kısa donemli sonucları sonucları nelerdir ?
Hepatit B virusu akut ve kronik hepatite neden olur. Enfeksiyon gelişen yenidoğanların %90’nında, cocukların %50’sinde hastalık kronikleşme eğilimindedir. Erişkinlerin %5-10’ununda hepatit B virus enfeksiyonu kronikleşir.
Akut hepatit hafif seyredebileceği gibi karaciğer yetmezliği sonucu olumle sonuclanabilir. Enfeksiyonu akut geciren bazı hastalarda iştahsızlık, bulantı, kusma, ateş, karın ağrısı ve sarılık gibi şikayetler gorulur.
Ağır seyreden, karaciğer yetmezliği gelişen hastalarda karaciğer nakli hayatı kurtarabilir. Yine hastalığı akut geciren erişkinlerin %5-10’unda kronikleşme izlenebilir.
Hastalığın uzun donemli sonucları nelerdir ?
Hepatit B virusunu alan kişilerin hepsi hastalığın klinik ve laboratuvar bulgularını gostermezler. Bazıları virusu vucutlarında sadece taşırlar. Bu hastaların bir kısmında karaciğer biyopsisi yapıldığında hepatit bulgularını saptamak mumkundur.
Kronik hepatitli kişilerin bazılarında da klinik bulgu yoktur veya karaciğer biyopsisinde cok az hastalık bulgusu vardır. Bu hastaların bir kısmında zamanla siroz ve karaciğer karsinomu gibi ciddi ve olume neden olan hastalıklar gelişir.
Hepatit B virus enfeksiyonu tanısı nasıl konulur ?
Hepatit B enfeksiyonu tanısı bazı serolojik testlerle yapılır. Virusun alınmasından haftalar sonra serumda yapılan ozel testler pozitifleşir. Bu testlerin pozitifleşmesine paralel karaciğer enzimleri kanda yukselir.
Hepatit B virus enfeksiyonundan korunmak mumkun mu ?
Hepatit B virus enfeksiyonu aşı ile korunabilen bir hastalıktır. Tum zamanında doğan bebekler hepatit B virus enfeksiyonuna karşı aşılanmalıdır. İlk doz doğumda yapılır. İkinci doz 1-4 ay, 3.doz 6-18 ay arası yapılabilir. Şu anda onerilen aşı şeması 0, 1, 6 ay şeklindedir.
Anneden bebeğe enfeksiyon nasıl gecer ?
Her gebe kadının hepatit B virus enfeksiyonu acısından kontrol edilmesi, doğacak bebeğin belki de omur boyu taşıyacağı bir hastalığa karşı tedbir alınmasını sağlayacaktır. Hastalığın plasenta aracılığla bebeğe bulaşması son derece nadir bir durumdur. Geciş doğum anında annenin sekresyonları ve kanının bebeğe bulaşmasıyla olmaktadır.
Bebeği enfeksiyondan korumak icin neler yapılmalıdır ?
Hepatit B taşıyıcısı veya kronik enfeksiyonu olan anneden doğan bebekler, doğumdan sonra hemen iyice yıkanmalıdır. Eğer kan orneği alınması gerekliyse bebek yıkandıktan sonra alınmalı ve K vitamini yapılmalıdır. Doğumu takip eden ilk 12 saat icinde hepatit B hiperimmunglobulin (HBIG) 0.5 ml bebeğin uyluk kası icine yapılmalıdır. Yapılmasında gecikme olursa ilk 48 saat icinde mutlaka uygulanmalıdır.
Hepatit B taşıyıcısı veya kronik enfeksiyonu olan anneden doğan bebeklere HBIG ile birlikte aşı yapılmasıyla koruyuculuk %90-95 duzeyine ulaşır. Onerilen aşı takvimi; 0, 1, 6. aylardır.
Premature bebekler de aşılanmalı mı ?
Taşıyıcı olmayan anneden doğan 2000 gramın altındaki bebeklerin aşısı bebek 2000 grama ulaşıncaya kadar beklenebilir.
Şayet anne Hepatit B taşıyıcısı ise bebek premature bile olsa ilk 12 saat icinde HBIG ve aşı yapılmalı. Bebek bir aylık olunca 0, 1, 6 ay takvimi uygulanmalıdır.