Erkekler Neden Kısır Olur?​
Henuz birkac sene oncesine kadar ulkemizde bebek sahibi olamayan ciftlerde problemin kadında olduğunu duşunulurdu. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalara gore infertilite (kısırlık) vakalarının yaklaşık ucte biri erkek faktorune bağlı.
Erkek infertilitesi vakasında en sık gorulen nedenlerin başında Varikosel geliyor. Memorial Hastanesi Uroloji Bolumu Başkanı, Prof.Dr. Kemal Sarıca “Varikosel ve kısırlık ilişkisi” ile ilgili bilgi verdi.
Varikosel, skrotum adı verilen yumurtalık torbalarında ve yumurtalıkların etrafında oluşan genişlemiş varisli damarlardır. Bu rahatsızlık her iki testiste de gorulebilir. Ancak anatomik komşulukları dolayısı ile sol testiste gorulme oranı % 85, sağ testiste gorulme oranı ise % 15 civarındadır. Bir taraftaki varikosel genellikle diğer testisi de etkilemektedir.
Normal populasyonda erkeklerin %10- 20’sinde, infertil erkeklerin ise % 60’ın da varikosel vardır.
Varikosel sol tarafta daha sık gorulur. Her 6 erkekten 1’inde saptanan bu durum coğu zaman hicbir belirti vermez. Ancak bazen aşağıdaki belirtiler gorulebilir:
*Testislerde ağrı
*Testislerde kuculme
*Testislerde dolgunluk hissi
*İnfertilite (kısırlık)
*Gozle gorulebilen genişlemiş damarlar
*Ele gelen genişlemiş damarlar
Varikosel testislerdeki kanı boşaltan toplardamarların genişleyip varisleşmesidir. Varisleşmiş bu damarların iclerinde bulunan ve kan dolaşımının tek yone doğru olmasını sağlayan kapakcıklar işlevlerini kaybettikleri icin kirli kanın testislere doğru geri akmasına mani olamazlar. Bu durum testislerde ısı ve toksik madde artışına sonucta sonucta da sperm uretiminde aksaklıklara neden olabilmektedir.
VARİKOSEL NE ZAMAN TEDAVİ EDİLMELİDİR?
Hastada fizik muayene ile saptanan ele gelen varikosel varlığında, semen analizindeki parametrelerden herhangi birisinde duşukluk saptanması durumunda, eşinin tedavi edilmesi mumkun olmayan bir kısırlık nedeni yoksa ve hasta kısırlık şikayeti ile başvurmuş ise varikosel tedavi edilmelidir. Varikosel hastalığının tedavisi varisleşmiş damarların tumunun cerrahi olarak bağlanmasını iceren varikoselektomi ameliyatıdır.
Hastanın varikosel saptanan taraftaki yumurtalığında kuculme ve yumuşama başlaması da tedavi gerekliliğini gosterir. Yumurta torbasında ağrı şikayeti olan varikosel hastalarında cerrahi sonrası ağrıda % 55- 75 oranında duzelme olduğu gosterilmiştir.
Kısırlık toplumda cok sık rastlanan bir durum mudur?
İnfertilite oranı toplumda % 10-15 arasında gorulmekedir.
Erkek kısırlığının ameliyat ile duzeltilebilen başka nedenleri var mıdır?
Evet. Ozellikle sperm kanalının prostat icerisinden gectiği kısımda oluşan kist, taş-kireclenme ve darlıklarda tıkalı bolgenin cerrahi olarak ortadan kaldırılması ile kısırlık tedavisi uygun hastalarda mumkun olabilmektedir.
Diğer duzeylerdeki tıkanıklık bolgeri ise mikroskop altında bulunup cıkartılır geri kalan sağlam bolgeler birbirine yeniden ucuca getirilip dililerek meninin doğal yolla dışarı atılması sağlanır.
Varikosel ameliyatından sonra semen analizinde duzelme ne zaman başlar?
Ameliyattan 3 ay sonra sperm uretiminde duzelme gorulmeye başlar. Sperm tetkiki ameliyattan sonraki 3- 6. ayda yapılmalıdır. Sperm uretimindeki duzelme ameliyat olan hastaların % 75’ inde gorulur. Ameliyat sonrası en iyi semen parametrelerine operasyon sonrası 6-8’inci ayda ulaşıldığı gosterilmiştir.
Kısırlık şikayeti olan erkeklerin ne kadarında varikosel bulunmaktadır?
İnfertil (kısır) erkeklerin % 60’ında varikosel bulunur. Bu oran sağlıklı populasyonda %10-20’dir.
Kısırlık uzerinde etkisi olan hastalık dışı nedenler var mıdır ?
Evet vardır.
Sigara: Sperm sayı ve hareketliliğini duşurur ve spermin normal yapısını bozar.
Alkol: Aşırı alkol alımı sperm sayısını duşurur ve anormal sperm uretimine yol acar.
Testis ısısı: Erkeklerde testis ısısı vucut ısısından duşuktur. Testis ısısı artarsa sperm uretimi azalır. Yuksek ateş, sıcak cevrede; calışma, sauna ve dar pantolon giyme testis ısısını arttırabilir.
Aşırı kilo: Testis ısısının artmasına ve sperm sayısının azalmasına yol acar.
Aşırı egzersiz: Hormon uretimini azaltarak infertiliteye sebep olabilir.
İlaclar: Bazı tansiyon ve ulser ilacları sperm sayısını duşurebilir ve cinsel arzuyu azaltabilir.
KAYNAK: Ntvmsnbc