tırnak dibi iltihabı paronişya tırnak dibi ağrısı bebeklerde iltihabı
Tanım : Sıklıkla cocuklarda oluşur. Tırnak yatağı ile kutikul arasında oluşan bir infeksiyondur.
Klinik bulgular : Tırnak yeme alışkanlığı olanlar ve suda uzun sure maruziyet sonucu oluşabilir. İmmunkompromize hastalarda da oluşabilir.Yuzeyel, hassas bul, eritamatoz zeminde, distal falanksın anterior yağ dokusunda oluşur ve tırnak yatağına yayılabilir. Kabarcıklı distal daktilit ise ağrılı kabarcıklarla ekstremitelerin parmak yataklarında ağrılı kabarcıklarla karekterizedir.
Etiyoloji : Etken, sıklıkla S.pyogenes veya S.aureus. En sık stafilokoklardır. Oral anaeroblar, , bağışıklığı baskılanmış hastalarda ise Fusarium gibi funguslar etken olabilir
Tanı : Gram boyama: Sıvıda Gram pozitif zincir ya da kume yapan koklar gorulur.
Tedavi : İnsizyon ve drenaj. Sağlıklı bireylerde nadiren antimikrobiyal ajan gerekir. Etken S.pyogenes ise penisilin tercih edilir, S.aureus ise dicloxacillin , I.jenerasyon sefalosporinler, clindamycingibi antistafilokokkal ajan verilir.Penisiline allerjik olanlarda makrolidler kullanılabilir.
Dozlar : Penisilin : Oral penisilinV ; 25000-90.000U/kg/gun, dort dozda, 10 gun ,erişkinde; 250 mg , oral, 4 kez/gun veya benzathin penisilinG ;300 000-600.000U cocuk, 1200 000U erişkin olarak tek doz kas icine uygulanır.
Amoksisilin : 25-50mg/kg/gun, uc dozda, erişkin:1.5gr. iki-uc dozda
Ampicillin : 50-100mg/kg/gun, 4 dozda, erişkin: 2-4 gr/gun, 4 dozda
Oral 1.jenerasyon sefalosporinler : Cephadroxil oral; 30mg/kg/gun, iki doza bolunerek, erişkinde 2gr. iki doza bolunup, cefpodoxime; 10mg/kg/gun 2 dozda, erişkinde 800mg, iki doza bolunup, cefprozil; 15-30mg/kg/gun iki doza bolunup, erişkinde 1 gr/gun iki dozda, ceftibuten 9mg/kg/gun, bir doz, cephalexin ; 25-50mg/kg/gun 4 doza bolunerek, erişkinde gunluk doz 1-4 gr, cephradine; 25-50mg/kg/gun 2-4 dozda ,erişkinde 250mgx4 doz.
Erythromycin : Yenidoğanda doz: 2000gr.dan duşuk ağırlıklı bebekte;10mg/kg ağırlıklıda 12 saatte bir , 2000gr.dan buyukte; 10mg/kg, 8 saatte bir , 20-50mg/kg 2-4 dozda erişkinde 6 saatte bir 250-500mg olarak.
Azithromycin 5-12mg/kg gun tek doz, erişkin : 500mg/gun veya İlk gun 0.5 gr.daha sonra 250 mg/gun toplam 5 gun.maksimum doz; 600 mg.
Clarithromycin 7.5 mg/kg/gun iki dozda, erişkinde 1 gr/gun, iki dozda,. 10 gun verilir.
Dicloxacillin : 3.125-6.25 mg/kg-cloxacillin 12.5 mg/kg dorde bolunup, erişkinde 250mg oral 4 kez/gunde) veya sefalosporin: cephalexin, cephradine (25-50mg/kg) ikiye bolunup(erişkinde 250mg , oral, gunde 4 kez) veya , cefadroxil 30mg/kg /gun, iki dozda kullanılabilir.
Amoksisilin/clavulanic asit : 25-45 mg/kg/gun, 2-3 dozda(formulasyona gore), erişkin:1.5 gr./gun, uc dozda.
Clindamycin : 2000gr.dan duşuk yenidoğanda 5mg/kg, 12 saatte bir, 1 haftadan buyukse 5mg/kg 8 saatte bir, 2000gr.dan buyuk ve 1 haftadan kucuklerde 5mg/kg, 8 saatte bir, bir haftadan buyuklerde 5mg/kg 6 saatte bir , infantlarda; 15-25mg/kg/gun 3-4 doz oral, erişkinde 150mg-450mg, 4 kez gunde oral.
Trimethoprim/sulfamethoxazole : 8mg/kg/gun(trimethoprime gore), 2 dozda, erişkin; 160/800 mg.lıktan oral yolla gunde iki kez verilebilir.
Kaynak :
Turk İnfeksiyon Web Sitesi (TİNWEB)