Normal erişkin insanların en az %45’i zaman zaman horlamaktadır. %25’i surekli olarak horlamaktadır. Horlama problemi en sık şişman erkeklerde gorulur ve yaşla birlikte her gecen gun artar.

A.B.D. de 300 den fazla firma horlamaya karşı cihaz geliştirmiştir. Bazı modeller pijama arkasına tenis topu yapıştırmak gibi eski bir modelin modifikasyonlarıdır (Sırt ustu yatarken horlama daha cok artar.). Cene ve boyun askıları, boyunluklar ve ağız icine yerleştirilen cihazlar hicbir yarar sağlamamıştır. Horlama sesi ile calışıp hastayı uyandıran elektronik cihazlar bulunmuştur. Butun bunlar hastanın horlamadan uyuma alıştırmaları olarak duşunulmuştur. Ancak maalesef horlama kişinin kontrolunde olmayan bir problem olup tum bu cihazlar hastayı sadece uyutmamaya yoneliktir.

HORLAMANIN NEDENİ NEDİR?

Ağız ve burun arkasındaki hava yolunda darlık olduğunda ortaya cıkan gurultu biciminde ki sese horlama denir. Dilin arkası ve yumuşak damak ve kucuk dilin olduğu kısmın genizle birleştiği bolge kendiliğinden daralabilen bir bolgedir. Bunlar birbirleri ustune geldiğinde solunumla birlikte titreşmekte ve horlama ortaya cıkmaktadır. Horlayan biri aşağıdaki problemlerden en az birine sahiptir.

Dil ve boğaz kasları gerginliği azalmıştır. Gevşek kaslar sırt ustu yatınca dilin boğaz arkasına doğru kaymasına engel olamaz. Bu olay alkol yada ilac alarak gevşemiş birinin uykusunda kas kontrolunun kaybolması ile ortaya cıkar. Bazı insanlarda uykunun derin fazında gevşemeye bağlı olarak yine horlama gorulebilmektedir.

Boğazdaki dokuların aşırı buyuk olması. Buyuk bademcik ve geniz eti cocuklarda en sık rastlanan horlama nedenidir. Şişman insanlarda kalın boyun dokusu sebep olarak gosterilir. Kist ve tumorlerde nadir olarak bu yolla horlama yapabilmektedir.

Yumuşak damak ve kucuk dilin aşırı sarkık ve uzun olması boğaza doğru hava yolunu daraltır. Hava yoluna sarktığı icin bir valv gibi horlamaya neden olur.

Burun tıkanıklığı olan kişi havayı almak icin genizde aşırı vakum yaratır. Bu vakum boğazda kollabe olabilen dokuları hava yoluna doğru ceker. Boylelikle burun acık iken horlamayan kişide horlama gorulmeye başlar. Bu durum neden bazı insanların sadece allerjik donemlerde veya grip, sinuzit olduğu zamanlarda horladığını izah etmektedir. Burun deformasyonları bu tip burun tıkanıklığı nedenleri olarak bilinir. Deviasyon burun orta bolmesinin yan taraflara taşması olarak tanımlanır. Burun ici deformasyonları icinde en sık rastlanılanıdır.

HORLAMA CİDDİ BİR SORUN MUDUR?

Sosyal olarak evet! Bu aile yaşamında ciddi bir şekilde tehdit eder. Horlayan kişi alay konusu olur. Ailenin diğer bireyleri icin uykusuz gecelerin sorumlusu tutulur. Horlayan kişi tatil ve iş gezilerinde istenilmeyen oda arkadaşı olur. Tıbbi olara evet! Kişinin kendine verdiği zarar daha buyuktur. Dinlenilmeden gecirilen geceler vardır. Aşırı horlayan kişilerde yuksek tansiyon horlamayan kişilere gore daha sık gorulur. Horlamanın en ağır formu “tıkayıcı tipte horlama hastalığıdır.” “Uyku apnesi” diye bilinen bu hastalıkta şiddetli horlama nefessiz kalınan bir donemle kesilmektedir. Bu sırada solunum tam durmuştur. 10 saniyenin uzerindeki nefessiz kalma nobetlerinin bir saat icinde 7 den fazla gorulmesi yaşamı ciddi şekilde tehdit eder. Bu durumda doktorunuzun size bir uyku merkezinde inceleme yapılmasını onerecektir. Apneli (nefesin kesilmesi) hastalarda saatte 30-300 defa tıkanmalara rastlanılmaktadır. Boylelikle uykuda kan oksijen duzeyi aşırı oranda duşer. Oksijenin duştuğu bu donemde kalp kanı daha cok pompalamak zorundadır. Bir sure sonra kalp ritmi bozulurken, yıllar icinde yuksek tansiyon ve kalp buyumesi yerleşir. Tıkayıcı tipte horlama hastalığı olan kişiler uykularının cok az bir kısmında derin uyku fazına gecebilmektedirler. Derin faz gercek dinlenme icin tek yoldur. Dinlenmeden gecirilen gecenin gunduzu uykulu, yorgun ve verimsiz gececektir. Araba kullanırken yada iş başında uyuklamalar gorulecektir.

HORLAMA TEDAVİ EDİLEBİLİRMİ?

Horlamanın bir cok tipi tedavi edilebilir. Erişkin horlayan kişiler icin aşağıda sıralana onerilere uyulmalıdır.

1. İyi bir adele tonusu kazanmak icin sportif bir yaşam bicimi secilmeli.

2. Horlayan kişiler uyku ilacları, sakinleştirici ve antihistaminik denilen allerji ilaclarını uykudan once almamalı.

3. Uykudan 4 saat once alkol almaktan sakınmalı.

4. Uykudan 3 saat once ağır yemekten sakınmalı.

5. Aşırı yorgunluktan sakınmalı.

6 .Uykuda sırt ustu yatmak yerine yana yatmak tercih edilmeli. Eski bir oneri olarak pijama sırtına tenis topu dikmek hala faydalı bir metot dur. Boylelikle sırt ustu uyumaya engel olunur.

7. Yatağınızın baş tarafı daha yukarıda olacak şekilde tum yatağınız yaklaşık olarak 10 cm bir tarafa doğru ceviriniz. Bu amacla yatağınız bir tarafı altına bir tuğla yerleştirmek amacınıza uygun olacaktır.

8. Evde horlamayan kişilerin sizden once uykuya gecmeleri icin onlara sure tanıyın.

Her pozisyonda horlayan kişiler “ağır horlayan” olarak isimlendirilir. Bu kişilerin yukarıdaki onerilerden daha fazla yardıma ihtiyacları vardır.

Horlama kişi ve ailesi icin zararlı hale geldiğinde uzman doktorunuz ile goruşmeniz uygun olacaktır. Bu ozellikle uyku sırasında nefes alamama problemi olduğunda (Yuksek sesli horlama nefessiz kalma donemi ile kesilmektedir.) Doktorunuza baş vurmanız daha da onem kazanmaktadır. Horlama hastasının burun, ağız, boğaz ve boynunun detaylı muayenesi yapılmalıdır. Horlamanın boyutu ve horlayan kişinin sağlığını belirlemek acısından uyku laboratuarı calışmaları değerlidir.

Tedavi şuphesiz tanıya dayanır. Bu allerji veya enfeksiyon tedavisi gibi basit yada bademcik geniz eti veya burun bozukluklarının cerrahi gerektirir bicimdedir. Horlama - Nefessiz kalma hareketli dokuların sabitleştirilmesi ve hava yolunun daha genişletilmesini sağlayan horlama ameliyatlarından başarılı sonuclar elde edilmektedir. Buna uvulopalatofarengoplasti ameliyatı (UPPP) adı verilmektedir. Hasta icin bademcik ameliyatından cok farklı his vermez. Laser ın kullanıldığı Laser-assisted uvulopalatoplasti (LAUP) lokal anesaaai ile yapılabilen bir başka ameliyattır. Cerrahinin cok riskli veya hasta tarafından istenilmediği durumlarda boğaza basınclı hava veren maske takarak (CPAP) uyuyabilir. Kronik olarak horlayan her cocuk KBB uzmanı tarafından detaylı olarak muayene edilmelidir. Bademcik ve geniz eti ameliyatının gerekli olduğu durumlarda cerrahi mudahale cocuk sağlığına ve gelişimine cok onemli yararlar sağlayacaktır.

Unutmayın: Horlama nefes almanın tehlikeli bicimde kesilmesidir. Horlama komik değildir, umutsuz hic değildir.