Şimdiyse sahne ışıklarını cok daha vahşi bir ture ceviriyoruz. Bu bağlamda inceleyeceğimiz turun adı karakulak. Soz konusu tur vaşakla karıştırılıyor, hatta bazı yerlerde col vaşağı olarak biliniyor fakat vaşaklarla bir ilgisi bulunmuyor. Yakınlık gosterdiği turlere, beslenme şekillerine, yaşadığı yerlere ve tur hakkındaki diğer ilginc bilgilere birlikte bakalım.
Gorunuşuyle başlayalım:
Vaşaklara kıyasla daha zayıf gorunen karakulakların boyu, yerden 40 ile 45 santimetre kadar yukarıda olabiliyor. Bunun yanında 20-25 santimetre uzunluğunda kuyruğa ve kuyruğu da dahil ettiğimizde govde boyları 80 santimetreden 120 santimetreye kadar uzanabiliyor. Kahverengi tuylere sahip olan karakulakların kısa tuyleri bulunuyor.
Leopar gibi buyuk kedi turlerinin aksine govdede desen bulundurmayan bu turler, tabir yerindeyse tum şovu baş kısmına saklamış. Burada başın ortasından gozlere doğru inen dikey cizgiler ve farklı uyelere gore farklı noktalar gorebiliyoruz. Turun en onemli karakteristiği ise arka kısmı siyah olan kulakları ve bu kulakların uclarında duran tuyleri.
Ağrılıkları erkeklerde 19, dişilerde ise 16 kilograma kadar ulaşabiliyor. Peki ne yiyor bunlar?
Karakulakların pek de yemek ayırt etmediğini soyleyebiliriz. Bu bağlamda kemirgenlerle, maymunlarla, ceylanlarla ve bu gibi ceşitli hayvanlarla beslendikleri bilinir. Fakat ic organları yemezler. Ek olarak kendilerinden gorece buyuk hayvanlara saldırmaktan da cekinmezler.
Nasıl ve ne zaman avlanıyor?
Vucuduna gore ağırlığı fazla gorunse de karakulaklar, 3 metre kadar yukseğe zıplama potansiyeline sahip. Bu zıplama yeteneğini de en iyi şekilde gizlilik senaryolarında kullanabiliyorlar. Bu bağlamda gozlerine kestirdikleri ava fark ettirmeden yaklaşıyor, av artık zıplama menziline girdiğinde ise hamlesini yaparak onu yakalıyor. Yukseğe zıplama yetenekleri sayesinde kuş da avlayabiliyorlar.
Coğunlukla gece avlandıkları bilinse de gunduz vakti avlandıkları da goruldu. Yani coğu vahşi kedinin aksine gece ve gunduz ayrımını pek yapmıyorlar.
Peki bu tur nerelerde yaşıyor?
Serval turuyle yakınlık gosteren karakulaklar, akrabalarının aksine sulak alanları ve ormanları tercih etmiyor. Onun yerine daha kuru olan ve kamuflajına katkı sağlayacak kadar bitki yoğunluğuna sahip alanlarda goruluyor.
Bu bağlamda Afrika ’nın doğu, orta ve alt kısımlarında, bir de Orta Doğu ’nun ceşitli bolgelerinde bulunuyorlar.
Soyları, 2021 yılında tehlike altında olarak biliniyordu:
Fakat şu an IUCN sitesine baktığımızda ‘asgari endişe altındaki turler ’ bolumunde olduğunu goruyoruz.
Ciftleşme surecleri nasıl oluyor?
Normalde grup olarak değil, tek başına yaşayan bu tur, kendi bolgesini işaretlemek icin bıraktığı izleri ve kokuları kullanıyor. Aynı koku, potansiyel eşlerin birbirini bulmasında da arac rolu oynuyor. Kulakların siyahlığının da tam bu noktada dişiyi etkilemeye yardımcı olduğu duşunuluyor.
Ciftleşmenin gercekleşmesinin ardından dişide 70 ile 80 gun arasında bir gebelik sureci var. Bunun ardından genelde 2 adet olsa 1 ile 4 adet arasında yavru dunyaya geliyor. Bu yavrular ilk gunlerde ufak ufak gozlerini acabilseler de tamamen acmaları icin ortalama 1 haftanın gecmesi gerekiyor.
Bu surecte baba ortadan kayboldu bile:
Anne, tek başına yavruları bir oyukta besliyor. 10 haftalık olduklarında sutten kesiliyorlar ve 1 yaşına girdiklerinde yetişkin olup bağımsız kalıyorlar. 12 ay ile 16 aylık bir sure ardında, yani yetişkinlikle birlikte ureme yetileri de gelişmiş oluyor.
Evcil hayvan (!) olabildiklerini de biliyor muydunuz? ()