Yakın bir donemde uygulanmaya başlayan ve ‘Secilmiş Sperm Mikroenjeksiyonu ’ olarak da tanımlanan IMSI, ozellikle erkek infertilitesi yaşayan aileler icin umut ışığı oldu. Spermlerin 6000-8000 kat buyutulduğu ve morfolojik olarak en iyi spermlerin secilmesine imkÂn sağlayan IMSI aynı zamanda spermde DNA hasarı konusunda fikir veren en yeni tekniklerden biri…
Bebek sahibi olmaya calışan yaklaşık 5 milyon cift icinde ozellikle erkek infertilitesi problemi yaşayanlar icin IMSI yontemi yeni umutları da beraberinde getirdi. IMSI ’nin spermde DNA hasarı konusunda fikir veren en yeni tekniklerden biridir. “DNA hasarlı sperm kullanıldığında; iyi kalitede embriyo oluşturamama, tup bebek başarısızlıkları, duşukler, genetik bozukluğu olan bebeklerle karşılaşmak mumkundur. Erkek infertilitesi olan hastalara IMSI tekniği uygulayan merkezleri secmeleri onerilmelidir. IMSI tekniğini diğer tekniklerden ayıran en onemli ozellik sadece sperm morfolojisinin derecesini soylemekle yetinmeyip morfolojisi sağlam spermin secilip tup bebek işleminin yapılmasına imkÂn vermesidir.”
IMSI Nedir?
‘Secilmiş Sperm Mikroenjeksiyonu ’ olarak tanımlanabilecek IMSI; spermde DNA hasarı olup olmadığını gosteren en yeni tekniktir. Yardımcı ureme tekniklerinde erkek faktoru (sperm) olumlu sonuca ulaşmakta onemlidir. Bu nedenle ozellikle mikroenjeksiyon uygulamalarında en hareketli ve en iyi gorunumlu (morfolojik) spermler secilerek kullanılır.
Tup bebek laboratuarlarında konvansiyonel IVF mikroskopları ile spermler 60-100 kat buyutulup, gorunumleri değerlendirildikten sonra secildiğini belirterek, ‘Sperm DNA ’sında hasar olup olmadığı bilinememektedir. Oysa ıntra-sitoplazmik morfolojiye gore secilmiş sperm enjeksiyonu (IMSI) ile konvansiyonel IVF mikroskopları ile karşılaştırıldığında IMSI dijital buyutme teknikleri kullanarak spermlerin incelemesine imkan sağlayan bir yontemdir. Bu teknikle, spermler 6000-8000 kat buyutulebilmekte ve morfolojik olarak en iyi spermlerin secilmesine imkÂn sağlamaktadır.
Bu gelişmiş yontem sayesinde ozellikle genetik materyalin taşındığı sperm cekirdeği ve morfolojisi, DNA hasarının gostergesi olduğu bilinen vakuol (etrafı zarla cevrili boşluklar) oluşumu gibi bazı hucre ici yapıların tespit edilmesine olanak sağlayarak, bu yapısal bozuklukları gostermeyen ya da en az gosteren spermler ile ICSI (mikroenjeksiyor) yapılır. IMSI yontemi bize hareketlilik ve şekli iyi olsa dahi DNA hasarı olmayan veya en az olan spermleri secme imkÂnı sağlamaktadır. Bu yontemle sperm secimi yapıldığında daha sağlıklı embriyolar elde edilebilmekte, gebelik oranları artmakta ve duşuk oranları azalmaktadır.
Bugune kadar yapılan calışmalara bakıldığında IMSI uygulanan gruplarda %20-%30 gebelik oranlarında artış, %25 duşuk oranlarında azalma ve sağlıklı doğumlar gorulmuştur.
IMSI kimlere kullanılmalıdır?
IMSI tekniğinin kimlerde kullanılabilİR
-Genetik faktorler ile birlikte cevresel faktorler de DNA hasarına yol acmaktadır. Bu nedenle 35 yaş uzerinde erkek faktoru vakalarında (sperm sayısı az, hareketliliği zayıf ve morfolojisi bozuk-oligoastenoteratospermi)
-Spermin embriyo gelişimine katkısı insanda 2 veya 3. gunden itibaren artmaktadır. Sperm ile yumurtanın birleşmesiyle oluşan yeni genetik yapı bu donemden sonra tam olarak faaliyete gecer. Bu nedenle onceki denemelerde 2 ya da 3. gunden sonra embriyo gelişimi yavaşlıyor veya duruyorsa.(Blastokist-embriyonun 5. gun ulaşması gereken evresi) gelişimi olmamışsa)
-Onceki denemelerde embriyo morfolojisi iyi gorulmesine rağmen gebelik oluşmamışsa
-Gebelik oluşmasına rağmen duşuk ile sonuclanmış ise
IMSI tekniği uygulanması bu ciftlerde gebelik oranlarının artması, duşuk riskinin azalmasını sağlayabilir.
Sıcak Spermin ‘Duşmanıdır ’
-Spermin yapısı nasıl bozulur?
Gunumuzde sperm yapısını bozan en onemli faktorler cevresel ve genetik faktorlerdir. “Sperm kalitesini bozan cevresel faktorlere yaşam tarzı, beslenme, sigara alkol kullanımı, stres ornek verebiliriz. Bazı meslek gruplarında sperm yapısının daha cok bozulduğu gorulmuştur. Cok sıcak ortamlarda calışan fırıncılar, sauna veya hamam calışanları gibi. Ozetle; yuksek sıcaklık spermin DNA hasarının artırmaktadır. Ayrıca ağır metaller, toksik maddelere maruz kalanlar, kemoterapi veya radyoterapi almak zorunda kalanlarda şiddetli sperm bozuklukları gorulmektedir. Mevsimsel değişikler, kullanılan ilaclar da spermin sayısını ve kalitesini bozabilir.”
-DNA hasarlı sperm tup bebek tedavisinde nelere sebep olur?
Tup bebek tedavilerinde DNA hasarlı sperm kullanıldığı takdirde, iyi kalitede embriyo oluşturamama, artan tup bebek başarısızlıkları, duşukler, genetik bozukluğu olan bebeklerle karşılaşmak mumkundur. “Bu nedenle şiddetli erkek infertilitesi olan hastalarda IMSI tekniğinin kullanılması gerektiğini duşunuyoruz. Erkek infertilitesi olan hastaların kliniklerinde IMSI tekniği uygulayan merkezleri secmelerini oneriyoruz. IMSI tekniğini diğer tekniklerden ayıran en onemli ozellik sadece sperm morfolojisinin derecesini soylemekle yetinmeyip morfolojisi sağlam spermin secilip tup bebek işleminin yapılmasına imkan vermesidir.”