Oncelikle urunumuzun resmi sitesi;
F4-3200C15D-16GTZ - G.SKILL International Enterprise Co., Ltd. Trident Z DDR4-3200 CL15-15-15-35 1.35V 16GB (2x8GB) Building on the strong success of G.SKILL Trident series, Trident Z series represents one of the world ’s highest performance DDR4 DRAM memory designed for overclocking enthusiasts and extreme gamers.
www.gskill.com NOT: Bendeki 3200-15 versiyonudur, aynı RAM'in farklı XMP'ye sahip modellerinin performansları farklılık gosterebilir, bu konudaki RAM'i sadece 3200-15 XMP'li modele gore duşunun.
Oncelikle urunumuzun XMP'si ile başlayalım. 3200 MHz 15-15-15-35 ve 1.35V değerlikleriyle karşımıza cıkıyor. Buradaki 15-15-15-35'in ve 1.35V'nin acıklamasını hemen yapayım.
1. 15 olan değerimizin ismi tCL yani ''time CAS Latency''. 2. 15 olan değerimizin ismi ''tRCD''. 3. 15 olan değerimizin ismi ''tRP''. 35 olan değerimizin ismi ise ''tRAS''. XMP olarak guzel bir XMP'ye sahip. Eğer overclock icin bir RAM arıyorsanız XMP'sinin iyi olmasından dolayı bu RAM'den cıkacak olan cip bir adım onde başlayacaktır.
Thaiphoon Burner gorseline gecelim.
Thaiphoon Burner genelde Samsung ciplerini cok sık karıştırır. Burada Samsung B Die yazıyor ama bu gercekten Samsung B Die, bir karışıklık yok. Ancak konunun devamında turlu aksaklıklar yaşadığımı goreceksiniz.
Burayla alakalı soylenecek pek bir şey yok.
RAM'in goruntusu bu şekilde. RAM'in yuksekliği yaklaşık 44-45 mm. Sıvı soğutma veya hava soğutma alırken bu yuksekliğini kontrol edersiniz.
RAM sıcaklığı bulunuyor. Genel olarak soğuk calıştığını soyleyebilirim.
Kasa ici goruntusu bu şekilde;
Oldukca şık gozuktuğunu ahatlıkla soyleyebilirim ama RGB bir sistem dizdiyseniz bendeki gibi kotu gozukebilir. Bu arada kırmızı olan kısım sadece boya, kırmızı LED değil. 1-2 arkadaşım kırmızı LED mi diye sormuştu, bu sebeple belirtme gereği duydum
Overclock Performansı
Benim bu RAM'i tercih etmemdeki temel sebep overclock performansıydı. Kısmen de olsa karşılasa da tam olarak beklediğimi alamadım cunku RAM ''bad bin'' cıktı. Bad bin ne demek diyecekler icin kısaca acıklayayım. Standart bir Samsung B Die bininin sorunsuz bir şekilde cıkabileceği gecikmelere benim cipim cıkamıyor. Mesela tRCDRD Samsung B Die'larda cok duşuk olabilirken bende o kadar duşmedi.
Denediğim 4 farklı frekans oldu. Testlerde AIDA 64 Benchmark, AIDA 64 Stress, TestMem5 Default Config ve TestMem5 1usmus Config kullandım. Buraya koyduğum değerlerin hepsi tamamen stabil olan değerlerdir. Bu testlerin ustune Valorant oynadım 30 dakika kadar. Valorant'ı oynama sebebim stabil olmayan RAM overclocklarını ilginctir ki şak diye algılıyor. Mesela stabil olmayan bir overclock mu yaptım? Valorant oyundan atıyor, crash yiyor, donuyor gibi gibi sorunlar oluyor.
Test Sistemi
Ryzen 7 5800X MSI B450 Tomahawk MAX
3-4 farklı değer denedim, bunları paylaşmak istedim.
3200 MHz CL15
XMP acıp kullanmanız durumunda 64.6ns elde ediyorsunuz. Ekran goruntusu hic almamışım, yapmaya uşendim
3200 MHz CL14
DRAM Voltage: 1.45V CLDO VDDP Voltage: 0.9V VDDG CCD Voltage: 0.9V VDDG IOD: 1.05V Power Down Mode: Disabled Gear Down Mode: Disabled
3733 MHz CL14
AIDA 64 Benchmark SS'ini almayı unutmuşum. Bu değerle 56.7ns alıyordum.
DRAM Voltage: 1.55V CLDO VDDP Voltage: 0.9V VDDG CCD Voltage: 0.9V VDDG IOD: 1.05V Power Down Mode: Disabled Gear Down Mode: Disabled FCLK Frequency: 1867 MHz
3866 MHz CL14
DRAM Voltage: 1.58V CLDO VDDP Voltage: 0.9V VDDG CCD Voltage: 0.95V VDDG IOD: 1.05V Power Down Mode: Disabled Gear Down Mode: Disabled FCLK Frequency: 1933 MHz SoC Voltage: 1.17V (LLC Auto olduğu icin 1.15V gidiyor.)
NOT: 3600 MHz'den sonraki değerler icin FCLK Frequency değerini DRAM Frequency değerinin yarısıyla denk olacak şekilde ayarlayın. Mesela RAM'i 3933 MHz yapacaksanız FCLK'yi 1967 MHz yapın. Yoksa RAM 1:2 moda gecer ki bu da ciddi performans kaybı demek Ryzen sistemlerde.
NOT: Bellek kontrolcunuzun kalitesine gore vereceğiniz SoC Voltage değişir. Bu değer işlemciyle alakalı ve her işlemcinin bellek kontrolcusu aynı kalitede olmayabiliyor. Mesela ben 3867 MHz'ye 1.17 SoC ile cıkabiliyorum, başkası 1.13 SoC ile cıkabilir veya 1.2 SoC ile cıkabilir gibi.
Şimdi RAM'in beğenmediğim kısımlarına gelelim. Oncelikle tRCDRD değeri kelimenin tam anlamıyla rezalet. 3200 MHz'den sonra tRCDRD 14 hep error verdi. Kaliteli bir Samsung B die cip tRCDRD 14'u cok rahat 4400 MHz'ye kadar kaldırabilir. Bendeki 3200'den sonra hep TestMem5'te error verdi. 3866 MHz'deki sonucta gorduğunuz uzere tRCDRD değerim 18 olabildi en duşuk. 17 yaptığımda error veriyordu. 14 yapınca bilgisayarım boot ediyor ancak Google bile acsam direkt mavi ekran yiyordum.
tRP değeri de kotu. tRP değeri 3866 MHz'de rahatlıkla 12 olabiliyor olması gerekirdi. 15'te tutabildim maalesef.
tRDRDSCL ve tWRWRSCL değerleri 3866 MHz'de 4 olmadı. Bu da bin kaynaklı bir problem. 5'te stabil yapabildim.
tRTP değeri de kotu. 3866 MHz'de rahatlıkla 8 olabiliyor olması gerekirken bendeki 14'ten aşağı duşmuyordu. tRTP'nin değer aralığının 2-14 olduğunu hatırlarsak durumun ne kadar vahim olduğu ortada.
Şimdi kısaca bir ozet gecelim, incelemeyi sonlandıralım.
Artıları;
XMP'si standart kullanıcı icin gayet iyi. Yalnız dediğim gibi, CL15 kullanmak istiyorsanız Gear Down Mode ''Disabled'' yapmanız gerekmekte. Şık tasarım. Sıcaklık sensoru bulunuyor. Yuksek profilli bir RAM değil. Soğutması başarılı. Eksileri;
İsmi ne kadar Samsung B Die olsa da gecikmelere baktığımızda Micron Rev.E Die C9BLM ve Nanya B Die gibi bir performans verdiğini soyleyebilirim. Ki bu da kotu yani. Ust kısmının kırmızı olması herkese hitap etmeyebilir. RGB yok. Sonuc;
750 TL'ye kadar alınabilir, sonrası icin tavsiye etmem. Overclock ile işiniz yoksa RGB'li daha şık gozuken modellere bakabilirsiniz. Overclock beklentiniz cok fazla değilse yeterince tatmin edecektir.
Okuyan okumayan herkese teşekkurler.