Neden insanların kanları birbirinden farklı


Vucudumuzda yaşantımız boyunca hic durmadan calışan bir kasımız vardır. Yani tek bir kastan oluşan kalbimiz. Kalbimiz nefes ile alınan oksijeni akciğerlerimizde alan kanı vucudumuzun her noktasına pompalar. Bir dakikalık surede ciğerlerin aldığı hava ile kalbin pompaladığı kan aynı hacimde, yaklaşık 6 litredir.

Gerilim halinde ciğerlerin alıp verdiği hava, kalbin kan kapasitesini aşar. Peki nasıl oluyor da bu kan insandan insana farklı oluyor ve hatta birbirleri ile hic uyuşmuyor? İnsanların kan grupları doğmalarından once genetik olarak saptanmıştır. Kanımızda yabancı maddeleri, mikropları tespit edip bunlarla savaşan hucrelerimiz, yani kırmızı kan hucreleri, bir diğer deyişle alyuvarlar vardır. Bu alyuvarlar sadece 120 gun yaşarlar. Bu nedenle vucudumuzda devamlı alyuvar uretilir.

Ortalama bir yaşam suresi boyunca, insan vucudunda yarım tondan fazla alyuvar uretilir. Bu alyuvarların yuzeylerinde 'antigen' denilen proteinler ve lipidler vardır. İşte bu antigenlerin varlığı veya yokluğu kan gruplarını tayin eder.

Aslında bilinen 300 kan grubu vardır ama AB 0 adı verilen en yaygın gruplama sistemi, ebeveynlerden miras alınan A ve B adı verilen iki antigenin varlığı veya yokluğu uzerine kurulmuştur. Bu sistemi ilk olarak 1902 yılında Avusturya kokenli ABD'li bilimci Kari Landsteiner ortaya cıkarmıştır. Bu gruplamada kanlar A, B, AB ve 0 (sıfır) olmak uzere dorde ayrılırlar.

İnsanın dışındaki hayvanların da farklı kan grupları vardır. Orneğin, domuzlarda 16, ineklerde 12, kopeklerde 7, kedilerde ise 2 farklı kan gurubu tespit edilmiştir. Bu gruplamada bazıları birbirleri ile uyumlu olabilir ve diğer gruptan kan alabilir veya verebilir.

Uyumsuz gruplarda ise karşı tarafın savunmacı antigenleri gelenleri dost bilmeyip savaş acarak kanda pıhtılaşmaya, bobrek rahatsızlıklarına hatta olume sebep olabilirler.

Şimdi kim kimden kan alabilir, kim kime kan verebilir ona bakalım. Kan grubu => Kanın alınabileceği grup => Kanın verilebileceği grup A => A, 0 => A, AB B => B, 0
Gorulduğu gibi AB grubu herkesten kan alabilmekte, 0 grubu ise herkese kan verebilmektedir.

Savaş gibi kan ihtiyacının yoğun, test zamanının az olduğu zamanlarda, kan bankasında mumkun olduğu kadar cok sıfır grubu kan depolanır.
__________________