Klinik bulgular : Noromuskuler blokaja bağlı oluşan norolojik bulgulardan ibarettir.Ilk tipik belirtiler kafa ciftleriyle (3,4 veya 6 en sık tutulan sinirlerdir) ilgilidir;
- Bulanık gorme, fotofobi, pitozis, midriyazis, ağız kuruluğu, ses kısıklığı, disarti, yutma gucluğu, bulantı, kusma.
- Daha sonra ekstremitelerde simetrik parezi ve paraliziler, konstipasyon, idrar retansiyonu, ileus gorulur.
- Hastaların bilinci yerindedir. Başlarını tutamazlar. Ateş yoktur. Ağız mukozası hiperemik, dil kurudur. Deri tendon refleksleri normal, simetrik olarak azalmış veya alınmayabilir. Patolojik refleksler ve pupil reaksiyonu alınmaz. Duyu kaybı yoktur. BOS normaldir.
- Ağır vakalar, solunum kasları felciyle kaybedilir.
Etyoloji : Hastalık, C.botilinum’un (anaerop, sporlu) eksotoksini ile oluşur. En cok ev konserveleri, nadiren de havası alınmış gıdalar nedendir. Yiyeceğin 100° C’de 10 dk. kaynatılması toksini notralize eder.
Tanı : 12-36 saatlik inkubasyon suresi icinde ev konservesi yeme hikayesi ve aynı gıdayı yiyen başkalarında da benzer belirtilerin olması ve aşağıdaki 5 bulgunun varlığı botulism tanısı koydurur.
1. Nedeni acıklanamayan postural hipotansiyon
2. Dilate, refleksisiz pupiller
3. Progressif solunum zayıflığına eşlik eden dessendan paralizi
4. Mukozalarda kuruluk
5. Ateş bulunmayışı
Ayırıcı tanı : Atropin ve bazı bitki zehirlenmeleri; dilate pupil ve ağız kuruluğuna hallusinasyonlar ve SSS eksitasyon bulguları eşlik eder. Guillain- Barré sendromunda, kas zayıflığı periferden başlar, assendadır, kafa ciftleri son donemde tutulur. BOS’ta protein artmıştır. Myasthenia gravis’li hastalar edrophonium (Tensilon)’a cok daha iyi cevap verir. Poliomyelit; ateşlidir, ekstemite tutulumu asimetriktir.
Tedavi : Botilism şuphesi olan hastaya suratle aşağıdaki işlemler uygulanır.
- Trivalan (ABE) botulism antitoksik serumu (Hıfzıssıha Ens’ten temin edilebilir, Tel:312-4355680); heterolog immun globulindir. Alerji kontrolu yapıldıktan sonra (varsa desensitizasyon yap; bir flakon IM, bir flakon IV (prospektuste musaade edilmiyorsa) 2-4 saatte bir semptomlar duzelene kadar verilir.
-Şupheli gıdayı yiyen semptomsuz kişilere profilaktik olarak serum onerilmez (%20 oranında hipersensitivite riski vardır.)
- Hasta yoğun bakımda izlenir.Suni solunum ve trakeostomi icin hazır olunmalıdır. Iyi destek tedaviyle ağır vakalar bile kurtarılabilir.
- ıleus varsa, nazogastrik aspirasyon ve parenteral beslenme yapılır. ıleus yoksa, mide yıkanır mushil veya lavman yapılarak GIS’te kalmış olan toksin uzaklaştırılır.
Laboratuar : Tanıda pratik değeri yoktur. Rutin tetkikler fikir vermez. Dışkı, muhtevası ve şupheli gıdadan toksin tayini ve aneorob kultur yapılır. Hayvan deneyi yapmak daha kolaydır. EMG, rutin olmasada tanıda kullanılabilir.
- Bildirimi zorunludur.
saglikkutuphanesi.com