Son yıllarda ulkemizde sıkca gorulmesine rağmen nadir tumorler arasında yer alan mezotelyoma, akciğer, kalp ve karın organlarını cevreleyen sırasıyla plevra, perikard ve periton adı verilen zarlardan orijin alan habis bir tumordur. Coğu kez asbest maruziyetine bağlı olarak ortaya cıkan bu tumor, en fazla plevrada (akciğer zarı) gorulur.

Mezotelyoma icin risk faktorleri nelerdir ?
Mezotelyoma icin bilinen en onemli risk faktoru asbest maruziyetidir. Lifsel yapıda mineral olarak tanımlanan asbest, bircok sanayi kolunda yaygın olarak kullanılabilmektedir. Orneğin fren balata sistemleri, ısı izolasyon materyalleri ve yalıtım materyalleri ureten iş kollarında ve gemi sanayisinde asbest kullanıldığı bilinmektedir. Asbest kullanılan işyerlerinde yeterli korunma onlemi alınmıyorsa havada ucuşan bu lifsel partikuller solunum yoluyla akciğere girmekte ve oradan akciğer zarına goc ederek mezotelyomaya neden olmaktadır. Mezotelyoma dışında akciğer kanseri gelişiminde de onemli bir risk faktoru olan asbest, ayrıca 'benign asbestoz' adı verilen ve plorezi ya da interstisyel akciğer hastalığına yol acan kanser dışı bazı hastalıklar icin de risk faktorudur.



Prof.Dr.İzzettin Barış, İc Anadolu Bolgesi'de yaptığı araştırmalarda, toprakta bulunan bazı minerallerin de (Erionite gibi) asbest gibi mezotelyomaya neden olduğunu saptamıştır. Anadolunun bazı yorelerinde beyaz toprak adı verilen bu mineralleri iceren toprak, sıva ve boya malzemesi olarak evlerin duvarlarına surulmekte ve bu nedenle bu bolgelerde mezotelyoma sık gorulen bir hastalık olarak karşımıza cıkmaktadır.

Son yıllarda yapılan calışmalarda SV adı verilen virusun mezotelyoma gelişimi ile ilişkili olabileceği bildirilmiştir.

Mezotelyomada belirti ve bulgular nelerdir ?
Hastalık coğunlukla akciğer zarında sıvı birikimine yani ploreziye neden olduğu icin ilk belirtiler coğu kez sırt, goğus ve yan ağrısıdır. Başlangıcta nefes almakla batıcı karakterde olan ağrı, giderek sureklilik kazanır ve şiddetini arttırır. Plevra boşluğunda biriken sıvı miktarının artması ile hastada nefes darlığı ortaya cıkar. Bunun dışında oksuruk, nadiren comak parmak, hastalığın yaygınlığı ile ilişkili olarak karında şişme, karın ağrısı gibi belirtiler de olabilir.

Mezotelyomada tanısal yaklaşım
Yukarıda belirtilen yakınmalarla hekime başvuran hastada yapılan muayenede hasta tarafta solunum sesleri azalmıştır ve genellikle goğsun hasta tarafının sağlam tarafa gore hafif kuculmuş olduğu saptanmıştır. Yine hasta tarafta omuz daha duşuk pozisyondadır. Standart akciğer grafisi ve bilgisayarlı tomografik tetkikte plevra boşluğunda sıvı toplandığı akciğer zarının akciğeri bir zırh gibi saracak şekilde kalınlaşmış olduğu gorulur.

Radyolojik yontemlerle plevra boşluğunda sıvı saptanan hastadan bir enjektor yardımı ile bir miktar sıvı alınarak incelenir. Sıvıda tumor hucrelerinin gorulmesi ile nadir olgularda mezotelyoma tanısı konulabilir ancak kesin tanı icin coğu kez doku parcasına yani biyopsiye ihtiyac vardır. Biyopsi kapalı plevra biyopsisi, acık plevra biyopsisi ya da torakoskopik yontemlerle yapılabilir

Tedavi
Biyopsi materyalinin incelenmesi ile mezotelyoma tanısının konulmasını takiben tedavi planlaması yapılmalıdır. Mezotelyomanın epitelyal, sarkomatoz ve mixt tip olmak uzere 3 alt grubu vardır. Sarkomatoz ve mixt tip mezotelyomada kemoterapi ve radyoterapi uygulanırken, epitelyal tip mezotelyomada karşı akciğer ya da diğer uzak doku ve organlara metastaz yoksa cerrahi tedavi seceneği de mevcuttur. Cerrahi girişim sonrası hastaya kemoterapi ve radyoterapi de uygulanmalıdır.
akcigerim.com