Tedavi edilmediğinde; ceşitli romatizmal hastalıklara, işitme kayıplarına, bobrek yetmezliklerine ve ciddi kalp hastalıklarına neden olabilen bademcik ve geniz eti, ozellikle cocukluk cağı başta olmak uzere en cok yapılan ameliyatlar arasındadır. Tıp alanında yaşanan gelişmeler sayesinde, yapılan ameliyatların tekniği de gelişmiştir. Ozellikle lazer tekniğinin kullanılması, ameliyatları tumuyle değiştirmiş ve pek cok yeni acılım sağlamıştır. ENT Tıp Merkezi Kulak Burun Boğaz uzmanlarından Op. Dr. Orhan Altıntaş “Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatları” hakkında aydınlatıcı bilgiler veriyor.
Bademcik ve geniz eti ameliyatlarında, lazer tekniğinin devreye girmesi, radyo frekans, kobulasyon ve termal welding denilen yontemlerin kullanılması ameliyatları tumuyle değişmiştir ve bircok avantaj sağlamıştır.
Bademcik ve geniz eti ameliyatları, genel anestezi altında yapılmalıdır.
Bademcik ameliyatları cok ozel durumlar dışında genel anestezi uygulanarak yapılmaktadır. Daha onceleri lokal anestezi uygulanarak da yapılabilen bu ameliyatlar genel anestezideki gelişmeler, ameliyathane imkanlarının artması, yeni teknolojilerin kullanılması ile genel anesteziyi rutin hale getirmiştir.
Yapılan bademcik ameliyatlarının buyuk coğunluğu halk arasında lazer olarak adlandırılan termal welding sistemiyle yapılmaktadır. Bademcik dokusunu normal bıcakla ya da makasla kesmek yerine yeni cihazları kullanarak, alınacak dokuyu kanatmadan kesmek veya cıkartmak mumkundur. Bu yontemin en onemli avantajı ise kanama olmaması ve bademciğin tamamen alınmayacağı durumlarda bir kısmını cıkartmaya olanak sağlamasıdır. Geniz eti ameliyatında da benzer modern yaklaşımlar vardır. Kobulasyon ya da radyo frekans kullanılabilir. Fakat bademcik ameliyatlarındaki kadar fazla bir ustunluğu yoktur. Şimdilik geniz eti ameliyatında klasik yontem uygulanarak da aynı sonuclar alınmaktadır.
Tedavi edilmeyen geniz eti hastalıkları ve buyumeleri işitme kayıplarına yol acabilir.
Bademcik ve geniz eti ameliyatları ozellikle cocukluk cağında son derece onemlidir. Geniz eti buyumesi; burun solunumunu azaltır, gece yeteri kadar oksijen alınımını etkiler, aynı zamanda kulaklarda sıvı birikimi yaparak işitmeyi bozabilir. Ozellikle 1,5-2 yaşında buyumeye başlar ve bircok cocukta vardır, fakat bazılarında cok buyur. Burnun tıkanmasına, iyi nefes alamamaya, geniz akıntısına ve sık nezle-grip gibi burundan kaynaklanan enfeksiyonlara neden olabilir. Bunların yanında kulakta sıvı birikmesi de gorulebilir. Kulakta sıvı birikmesi uzun donemde; işitme kaybı, zarda cokme ve yapışmalara neden olur. İşitme azalır. Cocuklarda bu tur problemler var ve ilacla tedavilere cevap vermiyor ise mutlaka geniz eti alınmalıdır.
Sık bademcik iltihapları, bircok romatizmal hastalığa ve ciddi bobrek problemlerine neden olabilir.
Bademciklerde oluşabilecek en onemli sorun, kronik enfeksiyon odağı haline gelmesidir. Mikroplar bademciklere yerleşip kronikleşerek ilacla tumuyle ortadan kaldırılamaz hale geldiğinde vucuda zarar vermeye başlar. Kalpte, eklemlerde ve bobreklerde romatizmal hastalıklara (kalp kapakcık hastalığı, romatoid artrit, nefrit vb.) neden olabilir. Bu durumlarda eğer bademcik normal gorevini yapamıyorsa, mikroplara karşı koruyucu sistemi harekete geciremiyorsa ve mikropları icinde barındırıyor hale gelmişse mutlaka alınması gerekir.
Oluşabilecek diğer sorun ise bademciklerin iltihap olmasa bile aşırı buyuk olmasıdır. Sıklıkla geniz etinde buyume ile birliktedir. Bazen bademcikler ve geniz etleri o kadar buyuktur ki yutmaya, nefes almaya, gece nefes alınmasına engel olabilir. Uyku ve iştah aşırı etkilenir. Baş ve boyunda ciddi gece terlemeleri olabilir. Uzun donemde cocuğun cene, diş ve yuz yapısını bozar. Eğrilikler ve ağız kapanma sorunları oluşur. Bu durumda da ameliyat şarttır.
Gerekli durumlarda 3 yaşından once de bademcik ve geniz eti ameliyatı yapılabilir.
Bademcik ve geniz eti ameliyatının temelde bir yaşı yoktur. Cunku bademcikler 3 yaşına kadar gorev yaparlar. 3 yaşından sonra gorevleri giderek azalır, ergenlik doneminde tumuyle ortadan kalkar. Geniz etinin bilinen cok belirgin bir gorevi yoktur. Kimi cocuklarda daha 3 yaşına gelmeden de ciddi sorunlar oluşabilir. Bu durumda 3 yaşını beklemeden, daha oncesinde de bademcik ve geniz eti ameliyatı yapılabilir.