Burun kanamaları, cocuklarda ve erişkinlerde yaş ve cinsiyet ayrımı gozetmeksizin ortaya cıkabilen ve kişiye son derece rahatsızlık veren durumlardır. Coğu burun kanamaları hafif kanamalar olmasına rağmen, hayatı tehdit eder olcude şiddetli kanamalar da olabilir.Burun kanamalarını tıbbi olarak iki başlık altında incelemek mumkundur. On burun kanamaları: Coğu burun kanaması, burun orta bolumunde bulunan kılcal bir damarın catlaması nedeniyle tek taraflı olur. Bu bolgedeki damarlar oldukca ince ve yuzeyde olduklarından burun sumkurulmesi ile ve hatta ufak tırnak dokunuşuyla dahi kanayabilirler. Bu şeklide olan kanamalarda hasta otururken veya ayakta dururken, burnundan dışarı doğru, değişen miktarda kanama ortaya cıkar. Daha cok cocuk ve genc erişkinlerde gorulur.

Arka burun kanamaları: Sıklıkla orta ve ileri yaşlı ve ozellikle tansiyon hastalığı olanlarda gorulur. Burnun icinde arka ust bolgelerden kanama olur ve on taraftan aktığı gibi geriye geniz, ağız ve boğaz bolgelerine akabilir.

KANAMAYI NASIL AYIRT EDEBİLİRİZ?

On burun kanamaları sıklıkla kuru iklimlerde veya kış aylarında kuru ve sıcak oda havası nedeniyle burun icini kaplayan mukozanın kuruması sonucunda olur. Kuruma, kabuklanmaya yol acar, damarlar catlayarak kanamaya neden olur. Bunu onlemek icin az miktarda yumuşatıcı bir krem veya merhem parmak ucu ile burnun icine, ozellikle orta kısma surulebilir. On burun kanaması da olsa, hasta yatar pozisyonda iken kanama arkaya doğru olur, ozellikle oksuruk ile burun tıkanıklığı oluşur. Genellikle parmak basısı ile durdurulabilirler.Kanamanın arkadan olup olmadığı onemlidir. Arka burun kanamaları genellikle yaşlı insanlarda, yuksek tansiyon hastalarında veya burun ve yuz yaralanmalarında olur. Burun boşluğunun arka bolumlerinden kaynaklandıkları icin, burun on tarafına uygulanan parmak basısı burada kanamayı durdurmaz. Ağız ve boğaza doğru kanama devam eder. Bu bolgenin kanamaları daha ciddi olarak ele alınmalıdır. Bu nedenle, mutlak bir KBB uzmanının mudahalesini gerektirir; hatta İc Hastalıkları-Hematoloji ve Girişimsel Radyoloji gibi branşların desteğini gerektirebilir. Goz kararması, fenalaşma hissi, carpıntı yani tansiyon duşmesi ve nabızda hızlanma gibi fazlaca kan kaybı belirtileri de varsa acilen hastanenin yolu tutulmalıdır.

BURUN KANAMASININ BAŞLICA NEDENLERİ:

Kaşıntıya yol acan alerji, enfeksiyon veya kuruluk durumlarında burun karıştırılması.

Kuvvetli burun sumkurme yaşlı veya genc hastalarda burun damarlarının catlamasına yol acabilir.

Kanama pıhtılaşma bozukluğu olan kişiler veya Aspirin ve benzeri ilac kullanımı.

Karaciğer hastalıkları, yuksek tansiyon.

Burun eğrilikleri.

Burun kırılmaları, baş ve yuz yaralanmaları ciddi durumlardır.

Tumorler oldukca nadirdir, ancak ozellikle yaşlı hastalarda ve cok sigara icenlerde dikkate alınmalıdır.

ON BURUN KANAMASINI DURDURMAK İCİN NE YAPILMALI?

Burun kanaması ile karşılaşıldığında uygulanabilecek bazı yontemler vardır:

1. Kanaması olan kişiyi sakinleştirmeye calıştırılmalıdır. Heyecanlı ve panik halinde olanların tansiyonu yukselir ve kanamanın şiddeti artabilir.

2. Baş hafifce one doğru eğilmelidir. Cunku baş geriye atıldığında kan burundan geniz ve boğaza, buralardan da yutularak mideye gider. Kanama miktarı anlaşılamadığı gibi bulantı ve kusmaya da yol acabilir. Yine bu amacla kan ağızda tutulmamalı, tukurulmeliir.

3. Burnun yumuşak olan kısmını tamamen kavrayacak şeklide başparmak ve işaret parmaklarla sıkıştırılmalıdır. Aynı anda burun acıcı spreylerden herhangi biri ile bir miktar pamuk ıslatılarak burun icine yerleştirilebilir.

4. Sağlam ancak nazik bir şekilde baş ve işaret parmakların yan tarafıyla sıkılan yumuşak kısımları yuze, yuz kemiklerine doğru bastırılmalıdır.

5. Bu şekilde 5-10 dakika kadar beklenmelidir.

6. Dik oturulmalı veya yatmak gerekiyorsa mutlaka baş yuksekte kalacak şekilde yatılmalıdır. Boyle kanama bolgesi kalp seviyesinden yuksekte olur ve kanamanın şiddeti azaltılabilir.

7. Bu aşamada burun ve yanaklara buz uygulanabilir.

8. Kanama durmuşsa ve burun acıksa yavaş yavaş burundan nefes alıp vermeye calışılmalıdır.

NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMAK GEREKİR?

Tekrarlayan burun kanamalarında, Burun dışında başka yerlerden kanama olması durumunda (orneğin idrar ve dışkılama ile),

Vucutta hafif darbelerle bile morarma ve curuklerin varlığında,Aspirin gibi kan sulandırıcı ilacların kullanıldığı durumlarda,

Pıhtılaşma bozukluğu yaratabilecek karaciğer, bobrek veya hemofili gibi hastalıkların bulunduğu durumlarda,

Yakın zamanda kemoterapi alınmış olması durumunda mutlaka hekim ile temasa gecilmelidir.





NE ZAMAN HASTANEYE GİTMEK GEREKİR?

10 dakika boyunca burun sıkıştırıldığı halde kanama halen devam ediyorsa,

Kanama kısa sure sonra tekrarlıyorsa,

Fenalaşma, sersemlik veya bayılma hissi varsa,

Carpıntı veya nefes almada zorluk varsa,

Kan tukurulmesi veya kusma ile ağızdan kan geliyorsa,

38,5 derece ateş ve dokuntu / kızarıklık gibi ek belirtiler varsa vakit kaybedilmeden bir hastaneye gidilmesi gerekir.

TEDAVİ SECENEKLERİ

Kanamanın durmadığı on burun kanamalarında once damar daraltıcı ve ağrı kesici ilac emdirilmiş kılavuz tamponlarla kanama odağı gorunur hale getirlip saha uyuşturulduktan sonra kucuk bir mudahale ile damar yakılarak kanama durdurulabilir. Buna rağmen durmaz yada gorunur bir odak tespit edilemeyen durumlarda değişik burun tamponları birkac gun uygulanarak kanama durdurulur. Kanama durmuşsa veya tampon alındıktan sonra coğu kez yumuşatıcı ve yara iyileştirici krem veya merhemleri onerilir. Bunlar gunde uc defa kadar uygulanabilir; ancak genellikle yatmadan once bir uygulama yeterlidir. Serum fizyolojik damla veya spreyler de burun icinin nemlendirilmesi icin kullanılır. Eğer burun kanaması tekrarlarsa, mutlaka kulak burun boğaz Doktoruna başvurmak gerekir. Endoskopik muayene yontemiyle burun icerisindeki problem ortaya konabilir. Boylece kanamaya yol acan damarlarda gorulerek yakılabilir.

Burun kanamasını veya kanamanın tekrarlamasını onlemek icin neler yapılabilir?

Tuzlu su iceren spreylerle burun ici nazikce temizlenmelidir.

Burun karıştırılmamalı ve sumkurulmemelidir.

Ağır aktivitelerden kacınılmalı ve ağırlık kaldırılmamalıdır.

Baş kalp seviyesinden yuksekte tutulmalıdır.

Bulunulan ortam nemlendirilmeye calışılmalıdır.

Sıcak ve baharatlı yenmemelidir.

Sıcak su ile banyo yapılmamalı, ılık su tercih edilmelidir.

Aspirin veya antiinflamatuvar ilaclar alınmamalı, ancak mecburiyet varsa doktora danışılarak değiştirilmeye calışılmalıdır.

Sıcak ve kuru ortamlarda bulunulmamalı, ortam ısısı ve nemini uygun koşullara getirmelidir.

Kaynak: doktor sitesi