Aort damarı yırtığı nedir? Kimlerde gorulur? Yemek yerken aort damarı yırtılır mı? Aort damarı yırtığının tedavisi var mı? Aort damarı yırtığından korunmak icin neler yapılmalı?


Aort damarındaki yırtık sebebiyle ameliyat edilen sanatcı Oya Aydoğan'ın hala durumunun ciddiyetini koruduğu bildirildi.

Hastaneye şiddetli sırt ağrısı, sol kolda gucsuzluk ve yuzde uyuşma şikayetleriyle hastaneye başvuran ve yapılan tetkiklerde aort damarının yırtıldığı tespit edilen Aydoğan'ın 12 saat suren ameliyatının ardından sağlık durumunun ciddiyetini koruduğu ve yoğun bakımda gerekli tedavinin uygulandığı belirtildi.

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Bayar Cınar, aort damarı yırtığı nedir? Kimlerde gorulur? Yemek yerken aort damarı yırtılır mı? Aort damarı yırtığının tedavisi var mı? Aort damarı yırtığından korunmak icin neler yapılmalı? sorularının yanıtını HABERTURK.COM'a verdi.

HANGİ DURUMLARDA DAMAR YIRTILIR?

Tıbbi adıyla aort diseksiyonu olarak bilinen aort damarı yırtılması, kalpten cıkan buyuk atardamarın kalp damarının iceriden yırtılması sonucu, farklı tiplerde meydana gelen ve bazen kalpte tahribata neden olarak onu durdurmaya neden olan bir surectir.

Aort yırtığının tipleri vardır: Tip1 denilen aort yırtığı biraz daha tehlikelidir. Tip 2 ise kalpten uzak olduğu icin riskleri tip 1'e gore daha duşuktur.

Tip 1 yırtığına sebep olan en buyuk etken; ani gelişen hipertansiyon ve genetik olarak aort duvarındaki mutasyondur. Bazen tansiyon yukselmeden de damar yırtılabilir ama bazen de ani gelişen tansiyon yuksekliği damar yırtılmasına sebep olabilir.

OKSURMEK AORT DAMARINI YIRTMAZ!

Travmatik yırtılma trafik kazalarında ya da bıcaklı yaralanmalarda meydana gelebilir. Boğaza parmak sokmak veya oksurmek doğrudan aort damarında yırtığa sebep olmaz.

YEMEK YERKEN AORT DAMARI YIRTILIR MI?

Yemek yiyince aort damarının yırtılması olayı tansiyonla alakalıdır. Yemek yerken de yemekten sonra da hastanın tansiyonu yukselebilir. O zaman da tansiyon yukseldiği zaman aort damarı yırtılabilir. Bu cok nadir gorulebilen bir olgudur. Yuz binde bir gorulur. Bu kişilerde ilk saatten itibaren olum oranı cok yuksektir. Hastaneye gitmeyen hastaların her saat yuzde 10-15 riski vardır. İlk 6 saat 12 saatte hastaların yuzde 50'si kaybedilir. Hastaneye ulaşanların da yuzde 40 riski vardır. Bu kişilerin bir an once ameliyata alınmaları gerekir. Bazen de yırtığın tipine gore ameliyat olmadan, stentle tedavi mumkundur.

AORT DAMARI YIRTIĞINDAN KORUNMAK İCİN NE YAPILMALI?

Tansiyonu yuksek olan hastaların araştırılması gerekir. Ailesinde aort damarında anevrizma olan ve aort damarı yırtılması gibi bir olay geciren kişilerin daha yakından incelenmesi lazım. Cunku ailesel yatkınlığı olan durumlar soz konusu olabilir. O sebeple ailelerin de yakın araştırmaya girmesi gerekir.

ERKEN CERRAHİ MUDAHALE YUZDE 80 HAYAT KURTARICI!

Uzmanlar, aort yırtığının acil cerrahi mudahale gerektirdiğini belirterek, bu hastaların tanı konulduğu anda ameliyat edilmesi gerektiğini soyluyor. Cunku bu hastalık ilac tedavisiyle yavaşlatılsa bile, hastaların yuzde 50-80`i ilk 48 saat icinde, yuzde 98`i ilk bir haftada kaybedilebilir.

Acık kalp ameliyatı şartlarında yırtılmış olan aort dokusu sentetik suni damarlar ile değiştirilir. Kalbin ve diğer organların yeniden kan alabilmeleri sağlanır, yırtık nedeni ile olabilecek ani kan kaybı olasılığı ortadan kaldırılır. Ameliyat yapılmadığı durumlarda hastaların yuzde 98'i hayatını kaybeder. O nedenle acil mudahale cok onemli.

FELC MEYDANA GELEBİLİR!

İnen aort kısmındaki yırtıklarda olum ve komplikasyon olasılığı daha duşuktur. Bu yırtıklarda ilk planda cerrahi tedavi yerine ilac tedavisi ile hasta takip edilebilmektedir. Ayrıca hastaların yuzde 10'unun belden aşağısında kalıcı felc gelişebilme olasılığı vardır. Cerrahi tedavi dışında ozellikle inen aort yırtıklarının buyuk coğunluğu aort icine damar icinde ameliyatsız suni yama yerleştirme yontemi ile tedavi edilebilir. Girişimsel olum risk oranı ameliyatlara kıyasla daha duşuktur. Yaşam şeklinin damar sertliğinden korunacak şekilde duzenlenmesi ve yuksek tansiyonun onlenmesi, olumcul aort yırtılmasının gelişme olasılığını cok azaltacaktır.

kaynak: haberturk.com/saglik/