Boyun kırılması, boyun omurlarında meydana gelen kırıklar cok onemlidir. Hem iclerinden gecen sinirlerin, hem de cevresindeki hayati damarların kasar gorme riski olduğundan, vucuttaki diğer kemik kırıklarına gore daha farklı oneme sahiptir. Boyun beyin ve vucudun iletişim yollarının gectiği bir kavşak gibidir. Meydana gelen boyun kırıkları tedavi edilmediğinde, olume kadar gidebilecek sonuclara sebep olabilir. Bu kırıklar sonucunda diyafram adı verilen solunum kası felcinin meydana gelebilir. Bunun dışında boynun alt bolgesinde hareketi sağlayan sinir sistemi boyundan aşağıya doğru yayılır. Bu yuzden boyun altında felce neden olabilecek yaralanmalar olabilir.


Omurgada bulunan 33 omurun 7 tanesi boyun bolumunde yer almaktadır. Vucutta omurgada meydana gelen kırıklar yaşı ilerlemiş olan kişilerde kucuk darbelerle oluşur, genc yaştaki kişilerde ise genellikle trafik kazası gibi ciddi darbeler, trafik kazası gibi şiddetli travmalarla meydana gelir. Bu kırıkların % 5-10 oranı boyun omurlarında oluşur. Ozellikle yaz doneminde denizlerde sığ yerlerde, havuzların sığ bolumlerinde başın yere carpmasıyla birlikte kafa travmasının yanında, boyunda travma ve kırıklar daha sık gorulmektedir. Bu yaralanmalarda yaşamı riske eden ciddi boyun kırıkları meydana gelebiliyor. Omurgada omurlarda meydana gelen kırıklar uc farklı şekilde oluşur. Bunlar;

En fazla gorulen cokme kırıklarıdır. Bu kırıklarda etkilenmiş olan omur ve omurların on tarafı coker. Şiddetli yaralanmalarda omurgada on ve arka bolge kırıktan etkilenebilir. Bunlar patlama tarzı kırıktır. Bu tur kırıklarda omurilik yaralanması ile felc meydana gelmesi, cokme tipi kırıklarına gore daha fazladır. Omurgaya binen yuklerin artması halinde, kemikteki kırıkla birlikte omurları bağlayan, bunları bir arada tutan yumuşak dokularda, disklerde ve eklemlerde yaralanma olabilir. Bu iki omurun bağlantısının kopmasına neden olur. Sonucta omurga cıkığı oluşur. Bu tur yaralanma en tehlikeli olan ve sinir hasarı en fazla olan yaralanmadır. Boyun kırılması belirtileri

Hastalarda meydana gelen boyun kırığı oncelikle şiddetli ağrıya neden olacaktır. Bu ağrının hafifletilmesi icin, hastalar genellikle boynunu bir pozisyonda sabit tutmaya calışır. Bu ağrıya boyunda oluşan kas spazmları eşlik eder. Kırığa eşlik eden omurilik yaralanması olursa, kollarda ve bacaklarda uyuşma, hissizlik, guc kaybı, abdesti ve idrarı kacırma ya da yapamama gibi yakınmalar gelişebilir. Bu tur yaralanmalarda hastalar hemen en yakın sağlık kuruluğuna ulaştırılmalıdır.



Bu sırada hastanın taşınması cok onemlidir. Boyundan yaralanan bir hastanın, boyun hareketleri kısıtlanmalı, boyun sabit tutulmalı, boynu sert tutacak boyunluk gibi araclarla ya da sert bir zemin uzerinde baş notral pozisyonda tutularak sırt ustu şekilde, baş sağa sola duşmeyecek şekilde taşınması gerekir. Nakil sırasında baş, govde ve boyun aynı anda dikkatlice hareket ettirilerek, boyun hareket ettirilmeden taşınmalıdır.


Boyun kırılması teşhisi

Hastalar sağlık kuruluşunda, boyun kırılmasına eşlik edebilecek organ yaralanmaları, kafa travması ve diğer bolge kırıkları acısından değerlendirilmelidir. Hastalara oncelikle direkt radyografiler yapılmalıdır. Bilgisayarlı tomografi ile direkt radyografilerde gorunmeyen ya da şuphe duyulan kırıkları ortaya cıkarır. Kırıkların şiddetini ve turunu belirlemek icin, uc boyutlu bilgisayarlı tomografi kırığın uzanımını belirleyerek, tedavinin nasıl olacağına ışık tutar. MR tetkiki yumuşak dokular ve omuriliğin değerlendirilmesini sağlar. Boyun kırıklarında sadece omurlar değil, bunlar arasındaki bağlarda zedelenebilir.

Boyun kırıkları tedavisi

Bu kırıklarda yaralanmanın tipi ve omurilik hasarına uygun şekilde tedaviye karar verilir. Tedavideki amac normal fizyolojik yuklenmelerle zarar gormeyecek omurganın elde edilmesi, hastaların en kısa surede aktivitelerini ağrı duymadan yapmalarını sağlamaktır. Omurların on kısmında cokme varsa, kemikleri bağlayan yumuşak dokularda ve omurilikte sorun yoksa, hastalara yatak istirahati ile boyunluk kullanımı tedavisi uygulanır. Hastalar surekli olarak takibe alınır. Cunku bazı kırıklar zaman icinde ilerleme gosterebilir. Hastaların cerrahi mudahaleye ihtiyacı olabilir. Boyundaki yaralanma daha şiddetliyse, boyun omurgasının butunluğunu tehdit eder haldeyse, omurilik ve sinir koklerine hasar riski taşıyorsa hastanın cerrahi tedaviyle iyileştirilmesi duşunulur. Hastanın diğer yaşam fonksiyonları uygunsa, hemen cerrahi tedaviye gecilir. Uygulanan ameliyat boynun on ya da arka tarafından gercekleştirilebilir. Bu karar kırığın olduğu yere, omurilik hasarına ve hastadaki diğer yaralanmalarına gore belirlenir. Omurilik ve sinir koklerine baskı yapan kemikler temizlenir, buraya gerektiği takdirde kişiden ya da başkasından alınan kemik parcalar yerleştirilir. Gerek duyulan hastalara ise, titanyum alaşımlı olan vida, plak, cubuk gibi materyallerle sabitleme yapılır ve hastanın kısa surede hareket etmesi sağlanır
boyun.gen.tr