MDS hastalıkları kan ve kemik iliğine etki eden hastalıklardır. MDS genc ve
cocuklarda da gorulmekle birlikte aslında 60 ve uzeri yaşlarda gorulen bir hastalıktır.
Erkeklerde kadınlara oranla iki kat daha sıktır. MDS’nin tam nedeni bilinmemekle birlikte pestisit, herbisit ve kurşunsuz benzinde yer alan kimyasal benzene maruz kalma gibi faktorlerle ilişkili olduğu bilinmektedir. Bazen MDS losemiye, ozellikle de akut miyeloid losemiye (AML) donuşebilmektedir.

Sağlıklı bir kemik iliğinde kok hucreler uc tip kan hucresi –eritrosit, lokosit, trombosit- uretir. MDS’li hastalarda ise kemik iliği bu uc tip kan hucresini kan dolaşımına vermek yerine olgunlaşmamış kan hucreleri yani blastlar meydana getirir. Blast hucreleri normal kan hucrelerinin gorevini yapamadığı gibi kemik iliğinde birikirler ve daha ileri zararlara da yol acabilirler.


Semptomlar:
MDS’ nin en belirgin semptomu kansızlıktır.
Eritrosit eksikliğinden kaynaklanan:
- halsizlik, nefes darlığı, solgun gorunum
Trombosit eksikliğinden kaynaklanan:
- ciltte sık sık curukler meydana gelmesi veya kesiklerin cok guc durması
Lokosit eksikliğinden kaynaklanan:
- sık sık enfeksiyona yakalanma

Tanı:
MDS bu semptomlara sahip tek hastalık olmadığı icin, kesin bir tanı ancak kan ve kemik iliği orneklerinin yakından incelenmesi sonucunda konabilir. Bunun yapılabilmesi icin bir hematolog tarafından hastadan alınan kan orneğinde hangi kan hucrelerinin problemli olduğu belirlenir, ayrıca konulan tanının doğrulanması ve MDS tipinin belirlenebilmesi icin kemik iliğinden bir ornek alınıp incelenmelidir.

Şu anda uygulanan klasik tıbbi tedavileri:
MDS tedavisinin şekli, hastalığın tipine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna gore değişir.

MDS nin klasik tıbbi tedavi şekilleri:
1. Destekleme tedavisi
2. Buyume faktorleri (daha fazla sayıda normal kan hucresi uretebilmek icin)
3. Kemoterapi
4. Hematopoietik kok hucre nakli

1-Destekleme tedavisi:
MDS hastalarının coğunun 60 yaş ve uzeri olmasından dolayı hastalarda
başka sağlık problemleri de soz konusudur. Bu nedenle MDS’li hastalar icin daha zorlu tedavi yontemleri yerine destekleme tedavisi tercih edilir. Bu tedavinin amacı MDS’yi yok etmek değil, hastaya eritrosit ve trombosit takviyesi yapma, antibiyotik ve diğer ilacların kullanımı ile hastalığın semptomlarını kontrol altına almaktır. Refrakter anemili hastalarda bu tedavi oldukca etkilidir.
2-Buyume Faktorleri:
MDS hastaları bazen vucutlarında daha fazla sayıda lokosit uretilebilmesi icin
buyume faktorleri ile tedavi edilirler. Buyume faktorleri ile tedavi ozellikle ilerlememiş MDS hastaları icin yararlı olmaktadır.


3-Kemoterapi:
Hastalığı daha ileri safhada olan ya da daha da kotuleşen MDS hastalarında kemoterapi daha cabuk sonuc vermektedir. Ne yazık ki kemoterapi sağlıklı hucrelerin de olumune yol acar, bu nedenle MDS hastalarında bulantı, halsizlik, yuksek enfeksiyon riski gibi yan etkiler gorulur. Bu zararlı yan etkilerden dolayı kemoterapi tum MDS hastalarına uygulanamamaktadır. Bilimsel calışmalar, kemoterapi ile birlikte buyume faktoru tedavisinin daha fazla MDS hastasına yardımcı olup olamayacağını test etmektedir.


4-Hematopoietik Kok Hucre Transplantasyonu:
Kok hucre nakilleri bazı MDS hastalarının tedavisinde kullanılmaktadır. Bu tip nakillerde kemik iliği yuksek doz kemoterapi ve/veya radyasyon ile tahrip edilen hastaya sağlıklı kan kok hucreleri verilir. Sağlıklı kok hucreler normal yani sağlıklı kan hucrelerini oluşturarak hastalığı ortadan kaldırırlar. Nakil oncesi terapi hasta icin cok ağır olacağından kok hucre nakilleri yalnızca 50 yaş altındaki MDS hastalarına uygulanır. Bununla birlikte yeni teknikler bu durumu değiştirebilmektedir. Myeloablatif olmayan nakillerde hastayı nakle hazırlamak icin daha duşuk doz kemoterapi uygulanır. İleride MDS hastaları icin Myeloablatif olmayan nakil uygun bir tedavi yontemi olarak belirlenebilir.
Kok hucreler uc tip kan hucresine-eritrosit(kırmızı kan hucresi), lokosit(beyaz kan hucresi) ve trombosit(kan pulcuğu)- donuşecek olan olgunlaşmamış hucrelerdir.

Nakillerde kullanılan kok hucreler kemik iliği, kordon kanı ve periferik kandan elde edilmektedir. Kemoterapi uygulanan ve remisyonda olan bazı genc hastalarda nakil icin hastanın kendi kok hucreleri kullanılmaktadır. Hasta nakil oncesi terapiye tabi tutulurken kemik iliğinden kok hucreler toplanır ve dondurulur ve daha sonra tekrar hastaya aktarılır. Ancak yine de kok hucreler genellikle bir vericiden elde edilmektedir. Nakle gidilecek bir hasta icin doktoru ailenin doku tiplemesini yapıp akraba icinden herhangi bir uygun verici olup olmadığını saptamalıdır. Eğer akrabalardan herhangi birinde hasta ile uyum gorulmez ise hastanın doktoru Kemik İliği Bankamıza ve bankamız aracılığı ile Dunya Kemik İliği Bankasına uygun verici icin başvuruda bulunur.


herbalistatabay.com'dan alıntıdır