Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Kongre ve Kultur Merkezi'nde duzenlenen Turk Savunma Sanayii Zirvesi'nde T625 helikopterinin isminin Gokbey olarak belirlendiğini acıkladı.

Turk Silahlı Kuvvetlerinin ve diğer ihtiyac sahibi makamların genel maksat helikopteri ihtiyaclarının ozgun bir platformla karşılanması hedefiyle yurutulen Ozgun Helikopter Programı Sozleşmesi, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Turk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) arasında imzalanarak 6 Eylul 2013'te yururluğe girdi.

Erken ilk ucuşu 6 Eylul 2018'de başarıyla gercekleştirildi​Program kapsamında helikopterin erken ilk ucuşu 6 Eylul 2018'de başarıyla gercekleştirildi.

Ozgun Helikopter Programı, program takvimine ve butcesine uygun şekilde yurutuluyor. Program kapsamında, tasarım, geliştirme, uretim, test ve doğrulama, kalifikasyon, sivil/askeri sertifikasyon ve teknik veri paketlerinin oluşturulması faaliyetleri gercekleştiriliyor.

Helikopterin, ustun performansı ve geniş gorev yelpazesi sayesinde, yurt ici ihtiyacları karşılamasının yanı sıra uluslararası pazarlarda da yer alması hedefleniyor. Askeri ve sivil kullanıcıların ihtiyaclarını karşılamaya yonelik geliştirilen helikopter ile personel nakliyesi, pilot eğitimi, arama kurtarma, ic guvenlik, sınır guvenliği, ambulans, VIP taşıma, ormancılık, yangınla mucadele, kıyı otesi taşıma ve arama kurtarma gorevleri icra edilebilecek.

Yerli kabiliyetleri birleştirdi​Helikopteri, geliştirme aşamasında uzun ve zorlu bir surec bekliyor. Helikopter yaklaşık 2 yıl boyunca bir dizi yer ve ucuş testine tabi tutulacak. Helikopter ve sistem seviyesinde 100'den fazla test yapılacak. Sivil kullanımı da olacak T625, bu nedenle askeri helikopterlerden farklı olarak sivil sertifikasyondan da gececek.

T625'e ozel olarak transmisyon, iniş takımı, guc aktarma organı, helikopter govdesi, yazılım ve donanım, elektronik sistemler, paller geliştirildi. Hazır urun yerine yerli tasarlanıp geliştirilen bu bileşenler ve bunların entegrasyonu sureclerin zorluğunu artıracak.

Program kapsamında tum alt sistemlerin tasarımı yurt icinde gercekleştirildi. Alt sistem tasarımlarına ilişkin fikri ve sınai mulkiyet hakları SSB'ye ait bulunuyor.


Geliştirme doneminde helikopterin 14 alt sisteminin uretimi Turkiye'de yapıldı. Diğer sistemlerin de seri uretim donemini destekleyecek şekilde milli imkan ve kabiliyetler kullanılarak uretilmesi hedefleniyor.

Programın ana yuklenicisi TUSAŞ, helikopterin govdesini, rotor sistemini ve guc aktarma sistemini tasarlayarak uretti.

T625'in aviyonik, haberleşme sistemi, seyrusefer sistemi, yapısal butunluk ve kullanım takip sistemi, sistem entegrasyon ve gosterim sistemi, elektronik harp sistemi bileşenlerinde ise ASELSAN'ın imzası bulunuyor. ASELSAN, ayrıca gosterge ve kayıt sisteminde de sorumluluk ustlendi.

Dunyadaki benzer helikopterlerde ilk ucuşun ardından 4-5 yıllık bir geliştirme sureci yaşanırken, ozgun helikopterde bu surenin one cekilmesi hedefleniyor. Atak'ta diğer taarruz helikopterlerine gore en kısa surede ucuş yapma, envantere girme ve ihracat yapma başarıları yakalayan TUSAŞ, ozgun helikopterde de bunları tekrarlamayı amaclıyor.

Helikopter ailesi oluşturulabilecek​
Turk savunma ve havacılık sanayisi, Atak helikopteriyle aviyonik sistemler, silah sistemleri, helikopter govdesi, pal, haberleşme sistemleri tasarlama ve uretme, entegrasyon, lojistik destek, eğitim, işletme, tanıtım, pazarlama konularında pek cok kazanım elde etti.

Bunların en kritik olanlarından biri transmisyon geliştirilmesi oldu. Elektronik sistemler, motor, iniş takımı gibi ceşitli bileşenleri dışarından temin edebilen helikopter ureticileri, transmisyonlarını kendileri yapıyor. Transmisyon helikopterin performansını, kabiliyetini doğrudan etkiliyor.

Turkiye, sahip olduğu teknolojiyle kendi transmisyonunu yaptı. 6 tonluk ozgun helikopterde kullanılan bu teknolojiyle ihtiyaclar doğrultusunda 1,5, 5, 10 ton gibi farklı modellerde helikopterler geliştirilebilecek, bir helikopter ailesi oluşturulabilecek.

Yerli motor da geliyor​Ote yandan, ozgun helikoptere yerli motor geliştirilmesine yonelik calışmalar da yoğun şekilde suruyor.

Motor geliştirme projesinde, sistemin kalbini oluşturan cekirdek motorun on prototip imalatı tamamlandı ve ilk ateşleme başarıyla gercekleştirildi.

Proje kapsamında bir yandan Turkiye'de gaz turbinli motor tasarım, geliştirme ve test altyapıları oluşturulurken, diğer yandan helikoptere entegre edilecek 1400 shp gucunde, tip sertifikası alınmış, ozgun ve milli motor, TUSAŞ Motor Sanayii AŞ tarafından geliştiriliyor.

TUSAŞ Motor Sanayii AŞ ozgun helikopter icin geliştirdiği yerli motoru kararlı rejimde calıştırdı. Projenin kilometre taşlarından birini oluşturan bu gelişmeyle motorun tasarlandığı şekilde calıştığı goruldu. Motorun prototipinin de 1 yıl sonunda calıştırılması hedefleniyor.