Peki, hangi araclar hasarlı olarak kabul ediliyor. Ekspertiz incelemesi sonrasında onarım masrafları aracın piyasa değerine yaklaşıyorsa bu arac ağır hasarlı olarak kodlanır. Genellikle sigorta şirketleri, hasarlı aracın tamir masrafları aracın piyasa değerinin yuzde 70 ’ine yaklaştığında bu aracı ağır hasarlı olarak onaylarlar. Tabii burada marka-model de onemli. Bir tamponu 10 bin TL olan arac da var 200 TL olan arac da. Şimdi diyeceksiniz ki, o aracın piyasa değeri de aynı oranda daha yuksek. Doğru ama her zaman oyle olmayabiliyor. Bildiğiniz gibi premium araclar daha fazla değer kaybediyor. Orneğin 100 bin TL ’ye aldığınız sıradan bir aracı daha bayiden cıkmadan bile 95 bin TL ’ye zor satarsınız. 400 bin TL ’ye aldığınız Premium bir aracı ise daha 1000 km ’ye bile varmadan satmaya kalksanız oran olarak daha fazla değer kaybeder. Orneğin 2010 model bir Mercedes ya da BMW ’nin piyasa değeri cok yuksek olmayabilir ama yedek parca fiyatları hÂl yuksektir. Bu nedenle bu tip araclar kaza yaptığında hasar cok yuksek olmasa bile perte ayrılabilirler.

Yukarıda hasarlı aracları kimler alır sorusuna genelde ticari işletmeler dedik. Genelde halkımız hasarlı arac satın alıyor ama toplandıktan sonra. Az da olsa bir kitle var ki, elini taşın altına koymaktan cekinmiyor ve aracı hasarıyla satın alıp, kendi toplamayı tercih ediyor. Bu insanlar genelde daha otomobilci diye tabir ettiğimiz, cevresinde mutlaka tamirci bir arkadaşı olan, yedek parca sektorunu bilen kişiler oluyor. Bu kişiler de genellikle bu aracları kÂr etmek icin alıyor ama iclerinde az sayıda da olsa binmek icin bu işlere girenler var.

Son olarak, yukarıda da bahsettiğimiz gibi hasarlı aracların tamiri buyuk ozen gerektirir. Eski performansına donebilmesi icin işinin ehli insanlara ihtiyac vardır. Ozellikle şasi hasarları itina ile onarılmalıdır. Motor ve mekanik hasarlar da onemlidir elbette ama ikinci planda kalır. Bazen elektronik ve elektrik hasarlarının tamiri daha zor olabiliyor. Eğer şasi iyi toplanmışsa, mekanik montaj cok zor olmaz cunku butun parcalar yerine rahatlıkla oturur. Yine tekrar ediyorum, hasarlı bir arac iyi toplanmamışsa, tamir surecinde yapılan ufak bir hata bile mal hatta daha onemlisi can kaybına bile neden olabilir.

Evet, kaza yapmış bir arac almak mutlaka risk barındırır. Orneğin hava yastıkları ciddi şekilde kontrol edilmelidir. Eğer patlamış ve tamir gormuşse o aractan uzak durmanız gerektiği soylenebilir. Aslında genel kanının aksine her hava yastığı patlaması buyuk bir kaza belirtisi değildir. Hava yastığının patlaması icin hız, carpılan acı gibi bircok kriter devreye girer. Bunun tam tersi de mumkundur. Gecenlerde bir arkadaşım şikÂyet ediyordu, buyuk kaza yaptım ama hava yastıkları acılmadı diye. Otomobilin fotoğrafına baktım gercekten kotu gorunuyordu ama dediğim gibi carptığı acı, on hava yastıklarının acılması icin yeterli değildi. Zaten burnu bile kanamamıştı. Elimden geldiğince neden hava yastıklarının acılmadığını anlatmaya calıştım yoksa markaya dava acmayı bile duşunuyordu. Hatta acılmadığı icin şanslı olduğunu cunku masrafın cok artacağını, ikinci el değerinin daha fazla duşeceğini anlatmaya calıştım. Bu konuda son olarak şunu soyleyeyim, modern bir otomobilde carpmanın şiddeti, hızı, acısı gibi etkenler bir araya geldiğinde, gerekirse hava yastığı mutlaka acılır merak etmeyin. Bu da ayrı bir yazı konusu, fazla uzatmak istemiyorum.