Bugun Metaverse ’te yapay zekayı ve gerekliliğini sizlere aktarmaya calışacağız. İlk olarak yapay zeka kavramı gun gectikce ciddiyetini arttıran ve her alanda hayatımızda biz farkında olsakta olmasakta yer edinmeye başlamış bir kavram. Camaşır makinelerimizden akıllı evlere kadar bir cok irili ufaklı alanda hayatımızda olan bu kavram acaba Metaverse icerisinde nasıl işleyecek ve buna neden ihtiyacımız var. Yazımızın devamında bu iki soru gibi bir cok farklı soruya cevap olmaya calışacağız.

Oncelikle yapay zekanın yaygınlığından biraz daha bahsetmek gerekirse yakın zamanda gercekleştirilen bir McKinsey araştırmasına gore araştırmaya katılan kişilerin %50 ’si şirketlerinin en az bir adet AI sistemini iş amaclı kullandıklarını soylemiş. Bir Deloitte raporuna goreyse işletmelerin %40 ’ının kuruluş capında bir AI stratejisine sahip oldukları acıklandı.

Şirketlerin dışında tuketiciye yonelik uygulamalarda da yapay zeka kendisini yuz tanıma sistemleri, doğal dil işleme(NLP) ve daha hızlı bilgi işleme gibi alanalarda aktif gosteriyor. Tabiki bu iki onemli alan goz onunde bulundurulduğunda yapay zekanın daha akıllı ve surukleyici dunyalar yaratmak icin kullanılması an meselesiydi.

Ozellikle yapay zekanın ışık hızında bilgi işleyebilmesi ve kullanıcıların direkt etkileşimini gerektirmeyen alanlardaki hesaplamalar icin yapay zeka kullanımı gun gectikce daha mantıklı bir hal aldı. Bu işin Metaverse kısmında ise icerisinde olceklenebilir ve doğru sanal dunyalar uretmek icin yapay zekadan, AR/VR ’dan ve blok zincirlerinden destek alması hem kullanıcılar hemde icerik ureticileri icin fazlasıyla kolaylık sağlayacak bir sistem olacak.

Metaverse Nedir ve Metaverse ’te Yapay Zeka İhtiyacının Sebepleri​Oncelikle Metavers ’ten bahsedelim. Metaverse gercek dunyayı taklit eden ve kullanıcıların avatarları sayesinde 3D nesneler ve diğer kullanıcıların 3D avatarları ile etkileşime gecmesine olanak sağlayan sanal bir alan olarak inşa ediliyor.

Metaverse fikri ilk olarak 90 ’ların başında bilim kurgu yazarı Neal Stephenson tarafından ortaya atıldı ve sonunda Second Life, Decentraland, Microsoft ve en yakın zamanda Meta (eski adıyla Facebook) gibi şirketler tarafından kısmen geliştirildi.

Meta(Facebook) şuanda temel ve karmaşık AI algoritmaları ile tanınan bir firma haline gelmiş durumda. Şirketin AI calışmaları arasında icerik analizi, kendini denetleyen ses işleme sistemi, robotik etkileşimler ve vucut poz tahmini sistemleri gibi farklı işlevli yapay zeka sistemleri bulunmakta. Tum bu sistemler bir gun Meta ’nın Metaverse icin planladığı şeylerin başlangıcı olarak gorulebilir.

Metaverse ’de Yapay Zeka Kullanımına 5 Ornek​Her ne kadar VR dunyaları yapay zeka olmadan var olabilselerde ikisinin birleşimi ile birlikte yepyeni bir gercekliğin kilidi acılabilir ve bu durum aşaığıda orneklerini vereceğimiz 5 farklı konuyu tamamen etkileyebilir.

1-) Doğru Avatar Oluşturma​Metaverse kullanıcılarını merkezinden bulunduran bir sistem olduğundan daha doğru ve gercekci avatarlar oluşturabilmek kullanıcıların deneyimlerinin kalitesini arttıracaktır. Bu durumda bir AI motoru daha gercekci bir avatar oluşturmak icin kullanıcıların 2D goruntulerini veya 3D taramaları analiz edebilir. Ardından avatarı daha dinamik hale getirmek icin ceşitli yuz ifadeleri, duygular, sac stilleri, yaşlanmanın getirdiği ozellikler gibi gercekliğe adım adım yaklaştıracak ozellikler ekleyebilir.

Metaverse ’te yapay zeka ile avatarlar oluşturma ilgili iki adet incelenmesi gereken ornek var ilki Ready Player Me ikincisi ise MetaHuman Creator ve iki iceriğede linkler aracılığı ile ulaşabilirsiniz.

2-) Dijital İnsanlar​Dijital insanlar kavramı aslında kullanılmakta olan konuşma botlarının 3D versiyonları olarak duşunulebilir. Gercek bir insanın replikası yerine Metaverse ’te yapay zeka destekli oyuncular tarafından kontrol edilmeyen(Non Playable Character) bir karakter oluşturularak oyuncular ile etkileşime girmesi ve AR/VR ortamında gercekliği arttırması da yine yapay zeka sayesinde mumkun. Oyundaki NPC ’lerden VR işyerlerindeki otomatik asistanlara kadar sayısız uygulama var ve Unreal Engine ve Soul Machines gibi şirketler şimdiden bu yone yatırım yaptı.

3-) Coklu Dil Desteği​Yukarıda bahsettiğimiz dijital insanların yapay zekayı kullanmalarının temel yollarından birisi dil işleme sistemidir. Metaverse ’te yapay zeka, İngilizce gibi doğal dilleri parcalamaya, makine tarafından okunabilir bir bicime donuşturmeye, analiz yapmaya, bir yanıta ulaşmaya, sonucları tekrar İngilizce ’ye donuşturmeye ve kullanıcıya gondermeye yardımcı olabilir. Tum bu surec, tıpkı gercek bir konuşma gibi, bir saniyenin cok kucuk bir bolumunu alır.

Bu sistemin en iyi yanı, AI ’nın eğitimine bağlı olarak sonucların herhangi bir dile donuşturulebilmesidir, boylece dunyanın her yerinden kullanıcılar Metaverse ’e ulaşabilir ve rahatca kullanabilir yani dil bariyeri global olarak Metaverse ve yapay zeka ile ortadan kalkabilir.

4-) VR Dunyasının Geniş Olcekteki Genişlemesi​Metaverse ’te yapay zeka ’nın kendisini gercekten gosterdiği yerlerden birisi burasıdır. Bir yapay zeka motoru onceki veriler ile beslendiğinde bu verileri işleyebilir, bunlardan oğrenebilir ve kendi cıktılarını bulmaya calışabilir.

Bu cıktılar ise yeni girdiler, insanlardan alınan geri bildirimler ve makine oğrenimi ile her adımda daha ileriye gidebilir. Gunun sonunda ise AI gorevi kendi başına tamamayabilecek bir seviyeye gelecek ve insanlar kadar cıktı sağlayabilecek.

NVIDIA gibi şirketler sanal dunyalarını oluşturmak icin yapay zekayı eğitiyorlar. Ayrıca bu buluş, insanların mudahalesi olmadan yeni dunyalar ekleyebileceğinden , metaverse icin olceklenebilirliği artırmada etkili olacaktır.

5-) Sezgisel Arayuz​Son olarak yapay zeka insan-bilgisayar etkileşimlerinde(HCI) de yardımcı olabilir. Gelişmiş bir VR gozluğu taktığınızda yapay zeka sensorler aracılığı ile Metaverse icerisinde tam olarak nasıl hareket etmek istediğinizi anlayabilmek icin elektriksel ve kas modellerinizi okuyup tahmin edebilecek ve gerektiğinde bu konularda firmaya veya kullanıcıya bilgi verebilecek.

Bunların dışında yapay zeka VR icerisinde gerceğe yakın bir dokunma hissi oluşturmakta veya sesli navigasyon ile kontrolculer olmadan da sanal nesneler ile etkileşime gecmenize yardımcı olabilir.

Metaverse ’de Yapay Zeka Konusundaki Zorluklar​Yukarıda bahsettiğimiz bunca guzel ozelliğe rağmen tabiki Metaverse ’te yapay zekanın bazı zorluklar ile karşılaşmayacağını soyleyemeyiz. Şimdiden kullanıcılar ve firmaların akıllarında bir takım muhtemel sorunlar ve zorluklar var bunların bazılarından bahsetmek gerekirse;

Yapay zeka tarafından oluşturulan iceriğin sahipliği– AI tarafından oluşturulan icerik ve VR dunyalarının telif hakkını kim elinde bulundurur ve bundan faydalanabilir? Deepfake ve kullanıcı şeffaflığı– Kullanıcıların diğer insanlarla değil de yapay zeka ile etkileşimde olduklarını bilmelerini nasıl sağlanacak? Deepfake ve sahtekarlıklar nasıl onlenebilecek? AI ve ML ’nin adil kullanımı-Kullanıcılar, yapay zekayı Metaverse etkileşimlerine yasal olarak AI/ML teknolojilerini uygulayabilir mi? Orneğin, oyun kazanmak icin AI kodunu kullanabilirler mi? AI onyargısı icin sorumluluk– Dijital insan veya benzeri bir AI algoritması onyargı gosteriyorsa, nasıl mudahale edilebilir ve sorumluluk kimdedir?