Yoneltileri tek yuzlu ve calışmalarında tahdit edilmiş olan Klopstock Wieland Alman edebiyatına ne kazandırmışsa, Alman şiirinin kurtarıcısı ve onun sahnelerini fetheden de Gotthold Ephraim Lessing'tir. 22 Ocak 1729 yılında bir papazın oğlu olarak Oberlausitz'de doğdu. İlk tahsilini Meissende, yuksek tahsilini de Leipzig'te yaptı. Leipzig'te tiyatro uzerine calışmalarında eski yardımcısı Friedike Karloine Neuber idi. O seckin bir artist ve teşkil ettiği trup Almanya?nın en iyilerindendi. Lessing bu trup icin Fransızca?dan bazı parcalar tercume etti. Sonraları kendi şiirlerini yayınladı. 18 yaşında iken tamamen Fransız tiyatrosunun etkisi altında kalmıştı. Mesel ?Saksonya Karakteri Komedisi,, tamamen bu tesir altında kaleme alınmıştır. Bu parcaların siklet merke*zini bir komik figur teşkil eder ki bunun hareket tarzı parcanın adını taşır. Hatt konu da tamamen acık değildir. Konu alelusul iki aşıkın bir*leştirilmesi icin doner ki hizmetci, esas kahramanın duzeltilmesine imkÂn olmayan hatasını sonuna kadar goturur. Zaman ve mekÂn da belirsiz ola*rak cereyan eder.
Lessing ilk şiirlerinde hayatın kuvvetli cizgilerini cağdaşlarından da*ha iyi gostermiştir. Bilgi ve maharetini değerlendirir ve diyalogunda cok canlıdır.
İlk eseri ?Genc Bilgin,, dir. Meisen'de taslaklanan bu eser, kuvvetli istihza nev'ini ihtiva eder. Serbest fikirle sadeliğini gosterir. Bu kome*dinin yanında daha bir cok onemsiz manzum, eğlence şarkıları (Bunlar arasında Yuksekokul oğrencileri şarkısı) hiciv, komik manzum hikÂyeler ve masallar (Hagedon ve Geilert nevinden) vardır, Lessing 1745 yılında Leibzig'i terk etti ve 1755 tarihine kadar Berlin'de muhtelif gazetelerde tiyatro ve kitap munekkitliği yaptı ve kendi dergisi olan (T.Kutuphanesini) kurdu. İlk buyuk tartışma da bu zamana rastlar. Eski neslin seckin bir şairi olan rahip Samuel Gethold Lange, Horaz'ın bir tercumesini yayınladı.
Bunu Lessing parca parca tenkit etti. ve 1745 de (Vademecum) u yayınladı. Bu yazı bugune kadar kıymetini korumuş oldurucu bir satır orneği olarak kalmıştır. Bu devrin en buyuk şahıslarından ve Berlin de oturmakta bulunan Voltaires ile temas temin etmeğe muvaffak oldu. Berlin de ikametinin sonlarına doğru yazılarının bir kulliyatı cıktı. ?1755-53? Bunlar Leipzig devrinin ?Ehemmiyetsiz,, leri ne nazaran ve yeni bir amac kovaladı. Halk faciası ?Miss Sarah Sampson,, da (1755) bir İngiliz dram orneğini verir. Bu, İngiliz edebî etkisi altında Fransız D. Diterot'un yeni nevidir ki buna Almanya?da ?Halk Trajedisi,, namı verilir.
Lessing ?Miss Sarah,, eserinde kaba bir şekilde hazırlanmış bir cani tipini goz onunde tutmuştur, fakat canlandırmalarını tamamen bağımsız olarak hazırlamıştır. (1767) de yayınlanan ?Minna von Barnhelm,, ve yahut ?Soldatengluck,, komedyasında muteharrik hayatın tesirini ve askerlik bilgisini gosterir. Bu dramda eski komedyaların istili tamamen yaşar. 1766 da ?Laokoon veyahut Ressamlık ve şiir sınıları,, hakkında kritik eserini yayınladı. Lessing bu eserde butun sanatları kendi sinesine toplayan genel bir estetik yaratır. O boylece teşekkul etmekte olan sanat ve şiirle uğraştı. 1722 tarihinde ?Emilia Galotti,, dramını biti ve yayınladı.
1774-1777 yıllarında ?Bir Atsızın Fragment - parcalarını,, cıkardı. Bu yuzden Ortodokslar tarafından bir cok hucumlara uğradı. Bilhassa Hamburg rahiplerinden Goeze ile uzun mucadele etti. 1779 da ?Natha den Weisen? i yayınladı. Bu eser de uzun seneler evvel taslaklaşmış ve esas cekirdeğini eski bir yuzuk Parabel?'i teşkil ediyordu ki bu gorunuşe nazaran 12 i MilÂdî asırda bir İspanyol Yahudi?si tarafından tahayyul edilmiştir ve sonraları Ortacağın butun eserlerinde bunun tesiri goze carpar ve Lessing zamanına kadar cok defa şairler tarafından konu olarak secilmiş ve uzerinde işlenmiştir. Yazar aynı zamanda Boocacionun «Decameronunda» verdiği konuları da inceler.
(Nathan) gibi ayni fikirden mulhem Lessing'in son eseri ?İnsan Cinsinin Eğitimi,, 1780 yılında cıktı. 15 Şubat 1781 yılında Alman tiyatrosunu yabancı tiyatro etkisinden kurtaran ve her bakımdan yurduna ve insanlığa faydalı olan bu buyuk adam, Braunschweig'da bir ziyaret esnasında 72 yaşında iken oldu.
Lessing ilk şiirlerinde hayatın kuvvetli cizgilerini cağdaşlarından da*ha iyi gostermiştir. Bilgi ve maharetini değerlendirir ve diyalogunda cok canlıdır.
İlk eseri ?Genc Bilgin,, dir. Meisen'de taslaklanan bu eser, kuvvetli istihza nev'ini ihtiva eder. Serbest fikirle sadeliğini gosterir. Bu kome*dinin yanında daha bir cok onemsiz manzum, eğlence şarkıları (Bunlar arasında Yuksekokul oğrencileri şarkısı) hiciv, komik manzum hikÂyeler ve masallar (Hagedon ve Geilert nevinden) vardır, Lessing 1745 yılında Leibzig'i terk etti ve 1755 tarihine kadar Berlin'de muhtelif gazetelerde tiyatro ve kitap munekkitliği yaptı ve kendi dergisi olan (T.Kutuphanesini) kurdu. İlk buyuk tartışma da bu zamana rastlar. Eski neslin seckin bir şairi olan rahip Samuel Gethold Lange, Horaz'ın bir tercumesini yayınladı.
Bunu Lessing parca parca tenkit etti. ve 1745 de (Vademecum) u yayınladı. Bu yazı bugune kadar kıymetini korumuş oldurucu bir satır orneği olarak kalmıştır. Bu devrin en buyuk şahıslarından ve Berlin de oturmakta bulunan Voltaires ile temas temin etmeğe muvaffak oldu. Berlin de ikametinin sonlarına doğru yazılarının bir kulliyatı cıktı. ?1755-53? Bunlar Leipzig devrinin ?Ehemmiyetsiz,, leri ne nazaran ve yeni bir amac kovaladı. Halk faciası ?Miss Sarah Sampson,, da (1755) bir İngiliz dram orneğini verir. Bu, İngiliz edebî etkisi altında Fransız D. Diterot'un yeni nevidir ki buna Almanya?da ?Halk Trajedisi,, namı verilir.
Lessing ?Miss Sarah,, eserinde kaba bir şekilde hazırlanmış bir cani tipini goz onunde tutmuştur, fakat canlandırmalarını tamamen bağımsız olarak hazırlamıştır. (1767) de yayınlanan ?Minna von Barnhelm,, ve yahut ?Soldatengluck,, komedyasında muteharrik hayatın tesirini ve askerlik bilgisini gosterir. Bu dramda eski komedyaların istili tamamen yaşar. 1766 da ?Laokoon veyahut Ressamlık ve şiir sınıları,, hakkında kritik eserini yayınladı. Lessing bu eserde butun sanatları kendi sinesine toplayan genel bir estetik yaratır. O boylece teşekkul etmekte olan sanat ve şiirle uğraştı. 1722 tarihinde ?Emilia Galotti,, dramını biti ve yayınladı.
1774-1777 yıllarında ?Bir Atsızın Fragment - parcalarını,, cıkardı. Bu yuzden Ortodokslar tarafından bir cok hucumlara uğradı. Bilhassa Hamburg rahiplerinden Goeze ile uzun mucadele etti. 1779 da ?Natha den Weisen? i yayınladı. Bu eser de uzun seneler evvel taslaklaşmış ve esas cekirdeğini eski bir yuzuk Parabel?'i teşkil ediyordu ki bu gorunuşe nazaran 12 i MilÂdî asırda bir İspanyol Yahudi?si tarafından tahayyul edilmiştir ve sonraları Ortacağın butun eserlerinde bunun tesiri goze carpar ve Lessing zamanına kadar cok defa şairler tarafından konu olarak secilmiş ve uzerinde işlenmiştir. Yazar aynı zamanda Boocacionun «Decameronunda» verdiği konuları da inceler.
(Nathan) gibi ayni fikirden mulhem Lessing'in son eseri ?İnsan Cinsinin Eğitimi,, 1780 yılında cıktı. 15 Şubat 1781 yılında Alman tiyatrosunu yabancı tiyatro etkisinden kurtaran ve her bakımdan yurduna ve insanlığa faydalı olan bu buyuk adam, Braunschweig'da bir ziyaret esnasında 72 yaşında iken oldu.
