Burada cevirisini verdiğimiz Burun, Fayton ve Palto, Gogol'un "Petersburg Oykuleri"nin en guzelleridir ve Gogol'un dehasının butun ozelliklerini en iyi gosteren orneklerdir.

Gogol, Burun'u 1833'te yazmaya başladı. 1835'te ilk bicimini vererek bitirdikten sonra "Moskovski Nabludatel" dergisine gonderdiyse de derginin yonetmeni, oykuyu bayağı bulduğu icin geri verdi. Ama bu oykunun sanat guzelliğini, yergi değerini hemen anlayan Puşkin, 1836'da, yonettiği "Savremennik" dergisinde Burun'u yayımladı. Ayrıca şoyle bir not koydu: "N. V. Gogol uzun sure bu şakanın basılmasını istemedi; ama biz, bu oykude oyle şaşırtıcı, akla sığmaz, neşeli, ozgun şeyler bulduk ki oykunun elyazmasının bize verdiği zevki okuyucularımızla paylaşmaya razı olması icin kendisini guclukle kandırabildik."

1835'te yazılmış olan Fayton'un ana duşuncesi yaşamdan alınmıştır. Gogol'un Viergorski adlı, dalgınlığıyla unlu bir tanıdığı varmış. Bir gun Petersburg'daki butun diplomatları şolene cağırmış, ama o gun şoleni unutarak kulube yemeğe gitmiş; gec vakit evine donduğunde şoleni anımsamış. Ertesi gun ozur dilemek icin bir gun once resmi uniformalarıyla evine gelmiş olan yuksek konumdaki konuklarını birer birer ziyaret etmiş. Herkes bu adamı sevdiği, dalgınlığını bildiği icin onu hoş gormuşler. Yalnızca Bavyera Elcisi kendisiyle her turlu ilişkisini kesmiş. Puşkin, Fayton'u okuduktan sonra Pletnev'e yazdığı bir mektupta, "Gogol'a oykusu icin cok teşekkur ettiğimi bildirin." demiştir. Oyku 1836'da "Savremennik" dergisinde basıldı. Bu oykude Gogol'un icinde yaşadığı topluluğun butun ozelliklerini, inceliklerini gorme yeteneği olduğu gibi ortaya cıkıyor. Bu gibi incelikleri her insan, her dakika cevresinde gorur, ama bunları ancak bir Gogol ortaya koyabilir."

Palto konu, teknik, yergi bakımından Gogol'un en onemli oykusuydu. Oykucu burada Eski Rusya'nın bilgisizliğine, adaletsizliğine karşı duyduğu tiksintiyi butun gucuyle belirtmektedir. Akakiy Akakiyevic'in tragedyası, XIX. yuzyılda Rus insanının, butun kucuk insanların tragedyasıdır. Belinski haklı olarak Gogol'a "gundelik yaşamın şairi" demiştir. Ama Gogol, Palto'da yalnızca gundelik yaşamın şairi olarak değil, kucuk insanların, kucuk yaşamların şairi olarak kendini gosterir.







epub:

Link kontrol edilidi, onaylandı.