Bizim icin guzel kitaplar tarayan
evrenup
icin.
Cumhuriyet ve cumhuriyetcilik, ulkemizde sozu cok edilen ama uzerinde bir o kadar az duşunulen kavramlardır. Anayasanın birinci maddesine gore ?Tur¬kiye Devleti bir cumhuriyettir? ve bu yonetim biciminin değiştirilmesi teklif edi¬lemez. Siyasi partilerimizin hemen hepsi, Turk Silahlı Kuvvetleri, universiteler, sendikalar, dernekler ve medya cumhuriyete bağlılıklarını sık sık beyan eder¬ler. Devlet dairelerinin girişinde, cumhuriyetin ozunu ifade eden ?Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir? sozleri yazılıdır. Askeri darbeler cumhuriyeti ko¬ruma adına yapılır, parlamento ve partiler cumhuriyetcilik adına kapatılır. İşin tuhafı, parti kapatan da partisi kapatılan da cumhuriyetcidir. Peki uğruna ?mil¬let egemenliğimin askıya alındığı; bircok şehrimizin ana caddeleriyle meydanlarına adını veren bu en faziletli yonetim bicimi gercekten nedir? Politik olarak birbirine mutlak anlamda karşıt olan yapılar cumhuriyetcilikten aynı şeyi mi anlamaktadır?
Philip Pettit, siyaset teorisinin en yeni ama en olgun kitaplarından biri olan Cumhuriyetcilik ile bu ideolojik dağınıklığa entelektuel bir mudahale imkÂnı sağlıyor ve cumhuriyetciliğin siyaset ve yonetim anlayışını, kurumsal one¬rilerini, ?tahakkumsuzluk olarak ozgurluk? ilkesi cercevesinde işliyor. Cum¬huriyetcilik, bir tur tılsımlı soz, merasim vesilesi olarak kullanılabilecek ici boş bir kavram değildir; tıpkı sosyalizm, liberalizm vb. gibi bir siyasi gelenektir ve kendine ozgu bir tarihi, ilkeleri, demokrasi kavrayışı vardır.
Pettit, her turlu mudahaleyi toplu yaşamın bedeli sayarak kotu kabul eden li¬beral ozgurluk anlayışının karşısına, ?tahakkumsuzluk olarak ozgurluk? an¬layışını koyuyor. ?Tahakkumsuzluk olarak ozgurluk?, her turlu keyfi mudahale ile tahakkum imkÂnının ortadan kaldırılmasını icerir. Butun yurttaşlar bir¬birlerine eşit uzaklıkta ve yakınlıktadır. Ozgurluk, hic kimsenin başkasına keyfi mudahalede bulunacak gucte olmadığına dair ortak bir bilinclilikle, tum yurt¬taşların birbirlerinin ?gozlerinin icine bakabilmesini gerektirir ve bu da ancak surekli ?uyanık? durarak elde edilebilir.
Tahakkumsuzluk olarak ozgurluk felsefesi, hem coğunlukculuğa hem bi¬reyciliğe yonelttiği eleştirilerle, coğulcu bir bakışı yansıtan kurumsal onerileriyle ve bir butun olarak toplumu one cıkaran itiraz temelli demokrasi anlayışıyla liberalizmin ozgurluk perspektifine tutarlı bicimde yanıt vermektedir. Cumhuriyetin temel olcutlerinden biri ?halkın rızası? değil, ?itiraz etme imkÂnıdır. Halk, bireysel ve kolektif duzeyde surekli bir itiraz imkÂnına sahip olduğu oranda kayıtsız şartsız egemen olabilir.
?İyisiyle kotusuyle benim ulkem? değil, ?ozgurlukleri ve yarattığı değerler ile benim ulkem? diyenlere...
Tıpkıcekim PDF, Clearscan
5.2 Mb
383 Tek Sayfa
Ayrıntı Yayınları, 1998
Ceviren Abdullah Yılmaz
Bu kitap ilk kez forumumuzda paylaşılmaktadır.
Lutfen forumun linklerine sahip cıkın.
Forumun adresini verin ailemize katılsınlar.
Forum paylaşım-katılım kulturudur.
Harcanan emek bu forumun gelişmesi icindir, sahip cıkalım.
