ADOLPHE, yeni cağ edebiyatının kucuk capta buyuk şaheserlerinden biridir. Gunumuzden bir bucuk yuzyıl once (1816'da) yazılmış olduğu halde canlılığından, guzelliğinden bir şey eksilmiş değildir.
Eserin yazarı Benjamin Constant de Rebecque (benjamen konstan do robek) 1767'de İsvicre'de Lausanne' da bir Fransız aileden dunyaya gelmiştir. Hısımları arasında Almanlar da vardır. Sonradan Fransa'ya yerleşmiş, I. Napoleon devrilip Fransa'da krallık rejiminin yeniden kurulmasıyla başlayan Restauration doneminde Liberal Parti'nin uyesi olarak onemli bir politik rol oynamıştır.
O donemin zekÂsı, kulturu ile tanınmış kadınlarından Mme de Stael?le yakın arkadaşlık etmiş, hatt sevişmiş olan Benjamin Constant'ın cevval bir zekÂsı, kuşkucu bir tabiatı vardı.
Ruh cozumlemesi bakımından bir şaheser sayılan Adolphe'u Benjamin Constant kırkdokuz yaşındayken yazdı (Olumu: 1830). Bu roman, fırtınalı gercek bir aşk macerasının hikÂyesi, cozumlemesidir. Yazar kitabında birbirine denk olmayan iki insan arasındaki sevginin toplumca nasıl hoş gorulmediğini anlatmaya, boyle bir bağdaki sahte, uzucu, acılı yanları belirtmeye calışmıştır.
Kitabın başından sonuna dek, birbirlerine sanki zincirle bağlı iki insanın celişik duygular icinde bocalayışlarını, sevgi yuzunden birbirlerini uzup incitişlerini goruruz.
Romanın kadın kahramanı olan Ellenore sevgilisi Adolphe'tan on yaş daha buyuktur. Ancak, aralarındaki ayrılık, yalnız yaşta kalmaz. İlk sevişme anlarının buyusu gecince butun oteki ayrılıklar da birer birer ortaya cıkar. Ellenore, geckin bir kadının o zorbaca sevgisiyle, Adolphe'u bırakmamak, Adolphe ise onun elinden kurtulmak ister. Okuyucu kitapta butun bu cekişmeler, kararsızlıklar yuzunden ortaya cıkan ruh hallerini, bunların cok buyuk bir dikkatle, doğrulukla yapılmış cozumlemelerini gorecektir.
Gercek yaşama dayanılarak yazıldığı kuşkusuz olan bu roman, okuyucunun ruhunda derin bir manevî izlenim uyandırır, insan bu duygudan uzun sure kurtulamaz. Nitekim daha 1816'da, roman cıkar cıkmaz, bunun uzerindeki duşuncelerini yazarken Lord Byron şoyle diyordu:
Bu kitap insanda acı bir duygu uyandırmaktadır ama, anlattıkları da artık sevmeyen bir kimsenin duygularına tıpatıp uygundur. Gercekten, yeryuzunde artık sevmemek kadar hoş olmayan bir şey yoktur.
Ceviri: Samih Tiryakioğlu
tarama : evrenup