Rambutan meyvesi, Malezya‘ya ozgudur; dunyanın batı bolgelerin de yaşayan bircok kişi, rambutan meyvesine yabancıdır. Bu meyve, şeffaf beyazımsı eti ve ortadaki tohumun ile lice ve longan meyvesine benzemektedir. Bu uc meyve ayn familyadandır. Benzer olmalarına rağmen kabukları bu uc meyveyi birbirinden ayırır. Bu meyve kolayca ayırt edilebilir, cunku saca benzeyen yeşil ve kırmızı sivri tuyleri […]
Rambutan meyvesi, Malezya‘ya ozgudur; dunyanın batı bolgelerin de yaşayan bircok kişi, rambutan meyvesine yabancıdır. Bu meyve, şeffaf beyazımsı eti ve ortadaki tohumun ile lice ve longan meyvesine benzemektedir. Bu uc meyve ayn familyadandır. Benzer olmalarına rağmen kabukları bu uc meyveyi birbirinden ayırır. Bu meyve kolayca ayırt edilebilir, cunku saca benzeyen yeşil ve kırmızı sivri tuyleri vardır. Rambutan ağacı genellikle yaklaşık 80 feet yuksekliğe kadar uzar ve bu meyvelerin bol olduğu Asya’da, tropikal iklimlerde yetişirler. Bu bitki aynı zamanda Avustralya ve Orta Amerika gibi dunyanın farklı bolgelerinde de ekilmiştir.
[h=3]Rambutan ve Lici Meyveler Nasıl Ayrılır?[/h] Her ne kadar rambutan ve lici aynı aileden gelse de, bileşenleri ve besin icerikleri bakımından belirgin farklılıkları vardır. Lici puruzlu bir kabuğa sahiptir, rambutan ise dikenli bir gorunume sahiptir. Besinler acısından, lici diyet lifi, fosfor, magnezyum D ve C vitaminleri gibi bol miktarda vitamin ve mineraller icerir. Ayrıca kişinin dayanıklılığını ve bağışıklığını geliştirmeye yardımcı olan bir polifenol olan oligonol icerir. Diğer taraftan diyet lifi bakımından Rambutan lice gore daha yuksektir. Rambutan oligonol icermese de, anemi ve gastrointestinal kanama riskini azaltmaya yardımcı olabilecek yuksek miktarda demire sahiptir.
Bu iki meyve lezzetleri bakımından karşılaştırıldığında bazıları rambutanın tadını liceye gore daha keskin ve daha yoğun olduğunu iddia ederlerken, bazıları ise rambutanın da liciye benzer bir tadı veya daha tatlı olduğunu iddia etmektedirler. Bununla birlikte, bu meyvelerin her ikisi de tatlı bir aromaya sahiptirler. Licinin ve rambutanın dış kabuğu alındığında birbirine benzerken, verim alanlarının sağlık yararları acısından oldukca eşit kılan belirgin farklılıkları vardır.
[h=3]Rambutan Meyve ve Bitki Kullanımları[/h] Rambutan meyvesinin yararları olduğu gibi ağacının kendisinin de farklı şekillerde yararlı olduğu icin sadece meyveye odaklanılmamaktadır. Rambutan ağacının yararlarından bazıları aşağıda ki gibidir:
• Rambutan yaprakları temel sac bakımı icin kullanılabilir. Yaprakları bir macun şeklinde ezilir ve uzerine su eklenir, fazla oluşan suyu suzulur. Elde edilen oz saca ve sac derisine uygulanır. Bu karışım daha sağlıklı saca sahip olmayı sağlayabilir.
• Rambudan yaprakları yukselen ateşi de tedavi etmek icin kullanılabilir. Birkac yaprak uc bardak suda kaynatılır ve suzulur. Ateşin duşmesine yardımcı olmak icin bu karışım gunde uc kez icilmelidir.
• Rambudan yaprakları baş ağrısını gidermek icin de kullanılabilir. Yapraklar ezilir ve ağrıyan bolgelere konulur. Ayrıca migren ağrılarını hafifletmek icin ya da şakaklara uygulanabilir.
• Rambutan tohumları cilt sağlığının geliştirilmesine yardımcı olabilir. Tohumları bir macun haline getirilir ve cilde uygulayarak daha net ve daha duzgun bir gorunum elde edilebilir. Bu Macunu duzenli kullanmak cildin uzun vadede daha yumuşak ve sağlıklı olmasına yardımcı olabilir.
New Straits Times’ta yayınlanan bir habere gore, tohumlar şeker hastalarına da yardımcı olabilmektedir. Rambutan tohumları kucuk parcalara ayrılır ve birkac gun kurumaya bırakılır. Kuruyan tohumlar ince bir toz haline getirilerek sıcak suyla karıştırılır. Gunde uc kez yemeklerden icilmelidir ve bu karışım, kan şekerini sağlıklı seviyelerde tutmaya yardımcı olabilir.
[h=3]Rambutan’ın Sağlığa Faydaları[/h] Rambutan meyvesi, tatlı, sulu, kucuk, vitamin ve minerallerden oluşan bir meyvedir. Kucuk boyutlarına rağmen, bağışıklık sisteminin sağlıklı kalması icin onemli olan 40 miligram rambutan meyvesi onemli miktarda C vitamini icerir ve iyi bir bakır kaynağıdır. Vucudun yapısında vucudun sadece sınırlı bir miktarına ihtiyacı olsa da bakır, kan damarlarını, bağışıklık sistemini, kemikleri ve kırmızı kan hucrelerinin uretimini en iyi durumda tutmak icin demir ile birlikte calışır. Rambutan ayrıca iyi bir demir kaynağıdır, bu meyvenin alınması ozellikle kırmızı kan hucrelerinin bakımı ve uretimi icin faydalıdır. Rambutan meyvesinin diğer yararları aşağıda ki gibidir:
• Sağlıklı sindirimi destekler: Rambutan’ın yuksek lif iceriği gıda metabolizmasına yardımcı olur ve kabızlığı onlemektedir. Rambutan ayrıca duşuk kalorili olup kilo vermeye yardımcı olabilir ve ani aclık hissini engelleyebilir.
• Patojenleri yok eder: Rambutan, vucudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olan antiseptik ozellikleri ile unludur. Meyve de ayrıca mikropların oldurulmesine ve kanser riskinin azaltılmasına yardımcı olabilecek yuksek miktarda antioksidanlar bulunur.
• Bağırsak parazitlerini oldurur: Bir calışmaya gore rambutan tohumlarının, midede ki parazitleri gidermeye yardımcı olabilecek anti bakteriyel ozelliklere sahip olduğunu gostermektedir. Ancak, tohumların insan tuketimine uygun olmadan once kavrulması veya kaynatılması gerektiğine dikkat edilmelidir.
• Kemik sağlığına teşvik eder: Rambutan’ın fosfor iceriği kemik sağlığına iyi geldiği bilinmektedir. Ayrıca fosfor enerji uretimine ve depolanmasına yardımcı olur.
• Serbest radikalleri temizlemeye yardımcı olur: Rambutan kabuğu, serbest radikal temizleyici olarak işlev goren yuksek miktarda gallik asit icerir. Bu bileşik, kanser riskini ve ayrıca oksidatif hasarları azaltmaya yardımcı olabilir.
[h=3]Rambutan Yetiştirmek İcin İpucları[/h] Rambutan ağacı yetiştirmek icin, yetiştirilmesi gerekilen alan ve iklimin sıcaklığı goz onunde bulundurulması gereken iki temel unsurdur. Rambutan yetiştiriciliği, sıcaklık ve neme duyarlılığı nedeniyle kolay değildir, cunku oncelikle tropik bir meyvedir. Ilıman iklimi nedeniyle Florida ve Kaliforniya, rambutan yetiştirebilecek en iyi ulkeler arasındadır, ancak yine de sıcaklıktaki ani duşuşlerin buyumesini etkileyebileceğini unutulmamalıdır.
Tohumdan rambutan yetiştirme duşunuluyorsa, kum ve organik kompostla karıştırılmış toprağı, drenaj delikleri olan kucuk bir kaba konulmalıdır. Daha sonra tohumlar toprakla hafifce ortulur ve filizlenmesi icin 10 ila 21 gun beklenir. Kırılganlığı nedeniyle, ağac dışarıya nakledilmeye hazır olmadan once yaklaşık iki yıl kapalı alanda tutulmalıdır. Rambutan ekerken cok dikkatli olunmalıdır, cunku duşuk sıcaklıklara uzun sure maruz kalması bitkiyi oldurebilir. Bu gereklilikleri kontrol altında tutulduğunda, bir rambutan ağacı yetiştirilebilir.
[h=3]Rambutan Nasıl Yenir?[/h] Rambutan meyveleri bazen taze olarak ağactan toplanır ve genellikle ciğ yenir. Meyve, kabuğun ortasında ayrılana kadar hafifce sıkılır ve kabuğu cıkartılır, ortadaki tohumun etrafından yenilir. Rambutan icini tohumlarından ayırmak icin bir bıcak da kullanılabilir.
[h=3]Rambutan Besin Değerleri[/h] Bu meyve vucudunu performansını korumasına veya artırmasına yardımcı olabilecek cok ceşitli besinler icermektedir. Bir porsiyon boyutu ciğ 00 gram rambutan’ın besin değerleri aşağıda ki gibidir:
Rambutan besin değerleri
Amt. Porsiyon başına % gunluk değer
Kalori 68
Yağdaki kaloriler 2,7
Toplam karbonhidrat 16 g % 5
Diyet lifi 2,8 g % 11
Şekere 13,2 g
Protein 0,9 g
B1 Vitamini % 1 C vitaminin % 66
Kalsiyum % 1 demir % 3
Bakır % 9 manganez % 10
Potasyum % 5 cinko % 1
Gunluk değerlerin yuzdesi, 2.000 kalori diyetine dayanır. Gunluk değerleri kalori gereksinimlerine bağlı olarak daha yuksek veya daha duşuk olabilir.
Rambutan Sağlıklı Yemek Tarifleri
Yaz rambutan kori: Rambutan ayrıca yemeklere tropikal tatlılık vermek icin tariflere eklenebilir. Hatta gelato ve puding gibi geleneksel tatlılara da dÂhil edilir. Aslında, rambutan tarifleri, meyvenin dunya capında daha fazla tanınmasıyla yıllar icinde daha karışık hale gelmiştir. Bircok insanın sevdiği asırlık bir yemek tarifi olan kori ve Jake Cohen’in icinde rambutan tarifi aşağıda ki gibidir;
Malzemeler
• 1 cay kaşığı zerdecal
• 1 adet soyulmuş ve ince dilimlenmiş havlıcan (galangal) koku
• 2 bardak Hindistan cevizi sutu
• Kişniş ve garnitur
• 4 diş iri doğranmış sarımsak
• 8 adet rambutan
• 2 su bardağı ev yapımı tavuk suyu
• Servis icin limon dilimleri
• 4 boy kirec yaprağı
• 2 yemek kaşığı hindistancevizi yağı
• İnce ve kucuk doğranmış kemiksiz ve derisiz tavukgoğsu
• 3 adet kırmızı tay şili biberi
• 2 soyulmuş, ozlu ve kup halinde kesilmiş kucuk ananas,
• 1 yemek kaşığı balık sosu
• 1 tutam Doğranmış, pasolu dış tabakaları cıkarılmış ve ic kısım ince dilimlenmiş limon otu
• 1 orta boy ince dilimlenmiş sarı soğan
• 2 cay kaşığı bal
Yapılışı:
• Sarımsak, kirec yaprağı, şili, limon otu, havlıcan ve zerdecal kaba bir kori ezmesi oluşana kadar ezilir.
• Kucuk bir soyma bıcağıyla, rambutanlar dış kabukları soyulur. Yumuşak eti tohumdan ayırılır ve eti bir kaba koyulur.
• Bir tencerede, orta ateşte 1 corba kaşığı hindistancevizi yağı ısıtılır. Ananas eklenir ve yaklaşık dort dakika hafifce karamelleşene kadar karıştırılır ve ananaslar bir tabağa alınır. Kalan yağla soğanlar eklenir. Dort dakika boyunca kızarana kadar karıştırarak pişirilir. Daha sonra kori ezmesi eklenir ve kokusu cıkana kadar yaklaşık iki dakika daha karıştırılır.
• Hindistan cevizi suyu ve et suyu uzerine dokulerek kaynatılır ve ocağın altı kısılır, yaklaşık 20 dakika kadar karıştırarak pişirilir. Tavuk koyulur ve yaklaşık 8 dakika pişene kadar kaynamaya bırakılmalıdır. Doğranmış ananas ve rambutan eklenir, meyveler ısınıncaya kadar yaklaşık iki dakika daha pişirilir.
• Kori ocaktan alınır ve balık sosu ile bal karıştırılır. En son olarak kişniş ile suslenir, sıcak olarak limon dilimleri ve kahverengi pirinc ile servis edilir.
Rambutan meyvesini denemekten korkulmamalıdır. Herkes rambutan meyvesine aşina olmasa da, tatlı tadıyla bircok kişi tarafından sevilir. İşlenmiş şekerli gıdalara iyi bir alternatif gibi gorunse de, aşırı rambutan tuketimi sağlık uzerinde olumsuz etkileri olabileceği unutulmamalıdır. Rambutan, insulin direncini artırabilen ve cok ceşitli olumsuz etkilere neden olabilen fruktoz icerir. Orta derecede rambutan tuketildiğinde, sağlık icin bir risk oluşturmadan faydalarından yararlanmak mumkundur.