akademisyen
1942 yılında Cankırı'da doğdu. İlk, orta ve lise oğrenimini Ankara'da tamamladı. 1961‟de babasının isteği uzerine Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi'ne girdi. Burada iki yıl okuduktan sonra dil ve edebiyat alanında ilerlemek tutkusu nedeniyle hukuk oğrenimini bırakarak 1963'te Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu‟ne kaydoldu. 1970'te adı gecen Bolum'un Turk Edebiyatı Kursusu'nden mezun oldu. 1975 yılında “Ruhî Divanı-Kasideler” adlı tezle Yuksek Lisans oğrenimini tamamladı. 1984'te
“Mes'ud bin Ahmed, Suheyl u Nev-bahÂr, İnceleme-Metin-Sozluk” adlı tezle doktorasını verdi. Bu tezlerini Prof. Dr. Hasibe Mazıoğlu'un danışmanlığında hazırladı.
24 Kasım 1964-24 Kasım 1966 yılları arasında askerlik gorevini yaptı. 1971'de Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi'ne Turkce-Kompozisyon okutmanı olarak atandı. 1975 yılında Tarih Bolumu Osmanlı Paleografyası okutmanlığına gecti. 1981'de yine aynı Fakulte‟nin Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu Eski Turk Edebiyatı Kursusu'ne asistan oldu.
1987'de Eski Turk Edebiyatı Anabilim Dalı‟na yardımcı docent olarak atandı. Aynı Anabilim Dalı'nda 1996 yılında docent, 2002'de de profesor oldu.
23 Kasım 1989-29 Nisan 1992 tarihleri arasında Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu Başkan Yardımcılığı gorevini yuruttu.
3 Ekim 1991-16 Şubat 1995 tarihleri arasında (3 Ekim 1994'te ikinci kez secilerek) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi Yonetim Kurulu Uyeliği yaptı. 17 Şubat 1998‟de ucuncu kez Yonetim Kurulu Uyeliği‟ne secildi. Bu gorevden 4 Haziran 1998 tarihinde cekildi.
24 Eylul 2003'te secildiği Ankara Universitesi Senatosu Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi Temsilciliğini emekli olduğu 18 Ağustos 2006 tarihine değin surdurdu.
18 Ağustos 2006 tarihinde kendi isteğiyle yaş haddinden once erken emekli oldu. 1997-2003 yılları arasında Boğazici Universitesi Fen-Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu Yaz Okulu'nda ve 2006-2008 oğretim yılında Hacettepe Universitesi Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu‟nde lisansustu duzeyde dersler verdi.
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi'ne girmeden once 1961-1964, 1966-1971 ve 1971-1981 tarihleri arasında Turk Dil Kurumu'nda bilim gorevlisi ve uzman olarak Derleme Sozluğu, Atasozleri ve Deyimler, Bolge Ağızlarında Atasozleri ve Deyimler, Tarama Sozluğu, ozellikle de Turkiye Turkcesinin Tarihsel Sozluğu... gibi calışmalarda etkin gorevler aldı. Bu gorevleri sırasında Omer
Asım Aksoy ve AgÂh Sırrı Levend'in en yakın yardımcılarından biri olarak calıştı. Turk Dil Kurumu'nda gorev yaptığı 1975-1983 yıllarında Kurum‟un asıl uyesi idi.
1989-1995 tarihleri arasında Ataturk, Kultur, Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Turk Dil Kurumu Bilim Kurulu aslî uyeliğinde bulundu. 1989-1992 yıllarında Turk Dil Kurumu Sozluk Bilim ve Uygulama Kolu Başkanlığı yaptı. Yine aynı Kurum‟da 1989-1994 yılları arasında Kişi Adları Calışma Grubu Başkanlığı gorevini yuruttu. 1992-1994'te Turk Dil Kurumu Turkiye Turkcesinin Tarihsel Sozluğu Calışma Grubu uyeliği yaptı.
İlkokuldan başlayarak universite yıllarına kadar babası Dehri Dilcin'in yonlendirmesiyle şiir ve edebiyata ozellikle de divan şiiri alanına yoneldi ve babasının yanında onun bir asistanı gibi calıştı. Kitap ve makalelerinin dışında divan şiirinin dil ve uslûbunu taklit ederek “şaka yollu” yazdığı ve “Divance-i Cem” adı altında topladığı gazel, kaside, mesnevi... gibi bicimlerde şiirleri de vardır. Evli ve bir cocuk babasıydı.
2 Kasım 2013 tarihinde Ankara'da vefat etti.
ESERLERİ:
I.KİTAPLAR
1.Yeni Tarama Sozluğu, TDK Yay., Ankara 1983, XI+476 s.
2.Mes ’ud Bin Ahmed, Suheyl u Nev-BahÂr, İnceleme-Metin-Sozluk, Ataturk Kultur Merkezi Yay., Ankara 1991, VIII+676 s.
3.Orneklerle Tur k Şiir Bilgisi, TDK Yay., (1. bas. 1983,
2.bas. 1992, 3. bas. 1995, 4. bas. 1987, 5. bas. 1999, 6. bas. 2000,
7.bas. 2004) 8. bas. Ankara 2006, XIV+529 s.
4. Studies on Fuzulî ’s Divan/Fuzulî Divanı Uzerine
Notlar, The Department of New Eastern Languages and Civilizations,
Harvard University 2001, XXVIII+366 s.
II.“ORTAK YAZARLI” KİTAPLAR
1.Turkiye Turkcesinin Tarihsel Sozluğu-Ornek, Haz.:
AgÂh Sırrı Levend, A. Dilacar, Cem Dilcin, TDK Yay., Ankara 1972, 35 s.
2.Tarama Sozluğu VII-Ekler, TDK Yay., Ankara 1974, LXXII+296 s.
3.Tarama Sozluğu VIII-Dizin, TDK Yay., Ankara 1977,VIII+419 s.
4.Derleme Sozluğu I-A, TDK Yay., Ankara 1963, LV+1-444 s.
5.Derleme Sozluğu II-B, TDK Yay., Ankara 1965, VIII+445-835 s.
6.Omer Asım Aksoy, Atasozleri ve Deyimler, TDK Yay., Ankara 1965, 542 s.
7.Bolge Ağızlarında Atasozleri ve Deyimler, TDK Yay.,Ankara 1969, 406 s.
8. Bolge Ağızlarında Atasozleri ve Deyimler, İkinci Kitap,
TDK Yay., Ankara 1971, 175 s.
III. BASILMAKTA OLAN VE BASIMA
HAZIRLANAN KİTAPLAR
1.Adlar Sozluğu, (Turk kişi adlarının ceşitli yonlerden incelendiği geniş bir giriş bolumuyle birlikte bu konuda yararlanılan zengin bir kaynakcayı da icine alan, bazı bolgesel ya da farklı kullanım bicimleriyle yaklaşık 23.000 ozel adın anlamının verildiği, etimolojileri bilinenlerin gosterildiği ve ad verme gelenekleriacısından acıklamalarının yapıldığı geniş caplı bir eserdir.
Yayımlanmaktadır.)
2.Muhteşem Suleyman‟a Muhteşem Kaside, (1534'te Bağdat'ın fethi dolayısıyla Fuzulî‟nin Kanuni Sultan Suleyman‟a sunduğu unlu Bağdad Kasidesi'nin bicim ve icerik yonunden ayrıntılı olarak acımlanıp incelendiği, daha acık bir deyişle klasik şerh yontemiyle birlikte şiirbilim, deyişbilim, dilbilim, anlambilim, metin dilbilimi… kavramları acısından taşıdığı turlu “yazınsal değerleri”nin gosterildiği geniş bir calışmadır.)
HABER
Tarama ve Derleme sozlukleri yazarı Cem Dilcin vefat etti
Zaman 3 Kasım 2013
1971 yılından itibaren Turk Dil Kurumu ’nda (TDK) etkin gorev alan Prof. Dr. Cem Dilcin dun vefat etti.
Turkoloji dunyasında onemli bir yere sahip Dilcin, Derleme Sozluğu, Atasozleri ve Deyimler, Tarama Sozluğu gibi saygın calışmalarda yer aldı. 1989-1992 arasında TDK Sozluk Bilim ve Uygulama Kolu Başkanlığı da yapan Dilcin icin yarın, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi ’nde saat 10.00 ’da anma toreni duzenlenecek. Dilcin ’in cenaze namazı ise oğle namazından sonra Ankara Maltepe Camii ’nde kılınacak.
1942 yılında Cankırı'da doğdu. İlk, orta ve lise oğrenimini Ankara'da tamamladı. 1961‟de babasının isteği uzerine Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi'ne girdi. Burada iki yıl okuduktan sonra dil ve edebiyat alanında ilerlemek tutkusu nedeniyle hukuk oğrenimini bırakarak 1963'te Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu‟ne kaydoldu. 1970'te adı gecen Bolum'un Turk Edebiyatı Kursusu'nden mezun oldu. 1975 yılında “Ruhî Divanı-Kasideler” adlı tezle Yuksek Lisans oğrenimini tamamladı. 1984'te
“Mes'ud bin Ahmed, Suheyl u Nev-bahÂr, İnceleme-Metin-Sozluk” adlı tezle doktorasını verdi. Bu tezlerini Prof. Dr. Hasibe Mazıoğlu'un danışmanlığında hazırladı.
24 Kasım 1964-24 Kasım 1966 yılları arasında askerlik gorevini yaptı. 1971'de Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi'ne Turkce-Kompozisyon okutmanı olarak atandı. 1975 yılında Tarih Bolumu Osmanlı Paleografyası okutmanlığına gecti. 1981'de yine aynı Fakulte‟nin Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu Eski Turk Edebiyatı Kursusu'ne asistan oldu.
1987'de Eski Turk Edebiyatı Anabilim Dalı‟na yardımcı docent olarak atandı. Aynı Anabilim Dalı'nda 1996 yılında docent, 2002'de de profesor oldu.
23 Kasım 1989-29 Nisan 1992 tarihleri arasında Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu Başkan Yardımcılığı gorevini yuruttu.
3 Ekim 1991-16 Şubat 1995 tarihleri arasında (3 Ekim 1994'te ikinci kez secilerek) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi Yonetim Kurulu Uyeliği yaptı. 17 Şubat 1998‟de ucuncu kez Yonetim Kurulu Uyeliği‟ne secildi. Bu gorevden 4 Haziran 1998 tarihinde cekildi.
24 Eylul 2003'te secildiği Ankara Universitesi Senatosu Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi Temsilciliğini emekli olduğu 18 Ağustos 2006 tarihine değin surdurdu.
18 Ağustos 2006 tarihinde kendi isteğiyle yaş haddinden once erken emekli oldu. 1997-2003 yılları arasında Boğazici Universitesi Fen-Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu Yaz Okulu'nda ve 2006-2008 oğretim yılında Hacettepe Universitesi Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyatı Bolumu‟nde lisansustu duzeyde dersler verdi.
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi'ne girmeden once 1961-1964, 1966-1971 ve 1971-1981 tarihleri arasında Turk Dil Kurumu'nda bilim gorevlisi ve uzman olarak Derleme Sozluğu, Atasozleri ve Deyimler, Bolge Ağızlarında Atasozleri ve Deyimler, Tarama Sozluğu, ozellikle de Turkiye Turkcesinin Tarihsel Sozluğu... gibi calışmalarda etkin gorevler aldı. Bu gorevleri sırasında Omer
Asım Aksoy ve AgÂh Sırrı Levend'in en yakın yardımcılarından biri olarak calıştı. Turk Dil Kurumu'nda gorev yaptığı 1975-1983 yıllarında Kurum‟un asıl uyesi idi.
1989-1995 tarihleri arasında Ataturk, Kultur, Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Turk Dil Kurumu Bilim Kurulu aslî uyeliğinde bulundu. 1989-1992 yıllarında Turk Dil Kurumu Sozluk Bilim ve Uygulama Kolu Başkanlığı yaptı. Yine aynı Kurum‟da 1989-1994 yılları arasında Kişi Adları Calışma Grubu Başkanlığı gorevini yuruttu. 1992-1994'te Turk Dil Kurumu Turkiye Turkcesinin Tarihsel Sozluğu Calışma Grubu uyeliği yaptı.
İlkokuldan başlayarak universite yıllarına kadar babası Dehri Dilcin'in yonlendirmesiyle şiir ve edebiyata ozellikle de divan şiiri alanına yoneldi ve babasının yanında onun bir asistanı gibi calıştı. Kitap ve makalelerinin dışında divan şiirinin dil ve uslûbunu taklit ederek “şaka yollu” yazdığı ve “Divance-i Cem” adı altında topladığı gazel, kaside, mesnevi... gibi bicimlerde şiirleri de vardır. Evli ve bir cocuk babasıydı.
2 Kasım 2013 tarihinde Ankara'da vefat etti.
ESERLERİ:
I.KİTAPLAR
1.Yeni Tarama Sozluğu, TDK Yay., Ankara 1983, XI+476 s.
2.Mes ’ud Bin Ahmed, Suheyl u Nev-BahÂr, İnceleme-Metin-Sozluk, Ataturk Kultur Merkezi Yay., Ankara 1991, VIII+676 s.
3.Orneklerle Tur k Şiir Bilgisi, TDK Yay., (1. bas. 1983,
2.bas. 1992, 3. bas. 1995, 4. bas. 1987, 5. bas. 1999, 6. bas. 2000,
7.bas. 2004) 8. bas. Ankara 2006, XIV+529 s.
4. Studies on Fuzulî ’s Divan/Fuzulî Divanı Uzerine
Notlar, The Department of New Eastern Languages and Civilizations,
Harvard University 2001, XXVIII+366 s.
II.“ORTAK YAZARLI” KİTAPLAR
1.Turkiye Turkcesinin Tarihsel Sozluğu-Ornek, Haz.:
AgÂh Sırrı Levend, A. Dilacar, Cem Dilcin, TDK Yay., Ankara 1972, 35 s.
2.Tarama Sozluğu VII-Ekler, TDK Yay., Ankara 1974, LXXII+296 s.
3.Tarama Sozluğu VIII-Dizin, TDK Yay., Ankara 1977,VIII+419 s.
4.Derleme Sozluğu I-A, TDK Yay., Ankara 1963, LV+1-444 s.
5.Derleme Sozluğu II-B, TDK Yay., Ankara 1965, VIII+445-835 s.
6.Omer Asım Aksoy, Atasozleri ve Deyimler, TDK Yay., Ankara 1965, 542 s.
7.Bolge Ağızlarında Atasozleri ve Deyimler, TDK Yay.,Ankara 1969, 406 s.
8. Bolge Ağızlarında Atasozleri ve Deyimler, İkinci Kitap,
TDK Yay., Ankara 1971, 175 s.
III. BASILMAKTA OLAN VE BASIMA
HAZIRLANAN KİTAPLAR
1.Adlar Sozluğu, (Turk kişi adlarının ceşitli yonlerden incelendiği geniş bir giriş bolumuyle birlikte bu konuda yararlanılan zengin bir kaynakcayı da icine alan, bazı bolgesel ya da farklı kullanım bicimleriyle yaklaşık 23.000 ozel adın anlamının verildiği, etimolojileri bilinenlerin gosterildiği ve ad verme gelenekleriacısından acıklamalarının yapıldığı geniş caplı bir eserdir.
Yayımlanmaktadır.)
2.Muhteşem Suleyman‟a Muhteşem Kaside, (1534'te Bağdat'ın fethi dolayısıyla Fuzulî‟nin Kanuni Sultan Suleyman‟a sunduğu unlu Bağdad Kasidesi'nin bicim ve icerik yonunden ayrıntılı olarak acımlanıp incelendiği, daha acık bir deyişle klasik şerh yontemiyle birlikte şiirbilim, deyişbilim, dilbilim, anlambilim, metin dilbilimi… kavramları acısından taşıdığı turlu “yazınsal değerleri”nin gosterildiği geniş bir calışmadır.)
HABER
Tarama ve Derleme sozlukleri yazarı Cem Dilcin vefat etti
Zaman 3 Kasım 2013
1971 yılından itibaren Turk Dil Kurumu ’nda (TDK) etkin gorev alan Prof. Dr. Cem Dilcin dun vefat etti.
Turkoloji dunyasında onemli bir yere sahip Dilcin, Derleme Sozluğu, Atasozleri ve Deyimler, Tarama Sozluğu gibi saygın calışmalarda yer aldı. 1989-1992 arasında TDK Sozluk Bilim ve Uygulama Kolu Başkanlığı da yapan Dilcin icin yarın, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakultesi ’nde saat 10.00 ’da anma toreni duzenlenecek. Dilcin ’in cenaze namazı ise oğle namazından sonra Ankara Maltepe Camii ’nde kılınacak.