MİT Eski Musteşarı
1942 yılında Diyarbakır ’da doğdu. Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi mezunudur. 1967 yılında MİT ’e girdi, ceşitli kademelerde gorev yaptı. Bursa ve İstanbul bolge başkanlıkları gorevinde bulundu. 1987 yılında İstihbarat Daire Başkanı ve 1992 yılında muşteşar yardımcısı oldu. 1994 yılında yurtdışı gorevine gitti. 7 Nisan 1999 tarihinden itibaren Musteşar Operasyon Yardımcılığını yurutmuştur. 15 Haziran 2005 tarihinde MİT Musteşarlığına tayin edilmiştir. 26 Mayıs 2010 tarihinde emekli oldu.
Gorev suresi uzatıldı
Kandil ve Mahmur ’dan terorist Abdullah Ocalan ’ın talimatıyla gelen isimlerin, alışılmadık bir yargı sureci sonunda serbest bırakılmalarının, “Ocalan posterleri, PKK bayrakları ve sloganlar”la kutlandığı saatlerde MGK ’da, “Kurt acılımı surecinin sessiz mimarı” olarak gosterilen MİT Musteşarı Emre Taner hakkında kritik bir karar oluşuyordu.
Karar, aylardır uzerinde calışılan ve hukumetin buyuk tepkileri goğuslemek zorunda kaldığı acılım surecinde somut adımların atıldığı doneme girilmiş olması nedeniyle kritikti. Sembolik de olsa, uzun yılların ardından ilk kez kalabalık bir grup, “orgut kararıyla” silah bırakıp dağdan inmişti. Bundan sonraki adımların atılabilmesi, sessiz sedasız yurutulen goruşmelerin başarılı olmasına ve uzman kadroların onerilerine bağlıydı.
Milliyet ’in haberine gore; Bu kritik konjonktur, uc kez uzatılan gorev suresi 27 Kasım ’da dolacak olan Taner ’in 6 ay daha MİT Musteşarlığı koltuğunda oturmasına yonelik kararın alınmasında etkili oldu. Boylece, 1942 ’de doğan Taner ’in 2010 Mayıs ’ının son gunlerine kadar gorevde kalmasının yolu acıldı.
DİYARBAKIRLI MEMUR COCUĞU
Taner ’in, hukumet acısından nasıl “vazgecilmez MİT Musteşarı” haline geldiğini anlayabilmek icin kariyerinin butunune bakmak gerekiyor.
Diyarbakır ’da doğan, Kurt olup olmadığı kamuoyunda tartışılan Taner, Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi mezunu. Memur babasının yaşadığı maddi sıkıntılar nedeniyle tahsil hayatı boyunca ceşitli işlerde calışan Taner, 1967 ’de “teşkilata” girdi. Ceşitli gorevlerde bulunduktan sonra once Bursa, sonra İstanbul Daire Başkanlığı yaptı. 1987 ’de İstihbarat Başkanlığı koltuğuna oturan Taner, 1992 ’de MİT Musteşar Yardımcısı olarak atandı. Bu tarihten sonra da ismi surekli musteşarlık adayları arasında sayıldı.
Sonmez Koksal ’ın musteşarlığı doneminde merkezden uzaklaştırılarak yurtdışı goreve atanan Taner, sonraki Musteşar Şenkal Atasagun tarafından 1999 ’da Musteşar Operasyon Yardımcılığı ’na getirildi. Taner ’in, bu goreve atanmadan once Ocalan ’ın Suriye ’den cıkartılması ve yakalanmasında etkili rol oynadığı uzun sure konuşuldu. Taner, Emniyet, MİT ve Jandarma ’nın 2004 ’te PKK ’ya yonelik istihbarat paylaşımı icin kurduğu komisyona başkanlık etti.
Kurtler ve Kurt sorununun cozumu konusunda surekli secilen kişi olmasının altında, Taner ’in meslek yaşamı boyunca bu alanda calışması yatıyor. Yıllarca Diyarbakır ve cevresinde gorev yapan Taner, yaklaşık 30 yıl once Barzani ailesiyle tanıştı.
Taner ’in o yıllarda, Molla Mustafa Barzani ’nin yanında gorduğu kucuk cocuk, bugun bolgedeki en onemli aktorlerden olan, Kuzey Irak Bolgesel Kurt Yonetimi ’nin lideri Mesud Barzani. Barzani ile ilişkisini kariyeri boyunca surduren Taner, bolgede gorev yaparken edindiği deneyimleri, Kurtlerle ilgili okuduğu cok sayıda akademik kitap ve araştırmayla da harmanladı.
ANTER ’DEN OĞRENDİM
Deneyim ve bilgisi, Taner ’in, istihbarat uzmanlarınca “Kurt sorununu en iyi bilen Turk” olarak gosterilmesini sağladı. Ote yandan, bugun neredeyse butun Kurtler icin sembolik bir değer taşıyan ve JİTEM tarafından oldurulduğu belirtilen gazeteci- yazar Musa Anter ’in Taner ’in kariyerindeki onemi buyuk.
Taner ’in, “istihbarat elemanı” sıfatıyla takibe aldığı, dort kez tutuklanmasında rol oynadığı, hatta sorguladığı Anter icin, yakın cevresine “Ben Kurt meselesini Musa Anter ’den oğrendim” dediği daha once kamuoyuna yansıdı ve bu ifade yalanlanmadı.
KRİTİK GORUŞME
Taner, Atasagun ’un emekliye ayrılmasının ardından 15 Haziran 2005 ’te, MİT Musteşarlığı ’na atandı. 8 Ağustos 2005 ’te Bakanlar Kurulu ’na Kurt sorunu konusunda beş saat suren bir brifing veren Taner, iddialara gore ortaya koyduğu goruşlerle bazı bakanların tepkisini cekti.
Taner, brifingden kısa sure sonra, cocukluğunu bildiği Barzani ile goruşme yaptı. Barzani, 20 Ekim 2005 ’te, Turk istihbaratından gelen Taner başkanlığındaki konuklarını ağırladı.
İddialara gore Barzani Taner ’den, “Turkiye ’nin Kuzey Irak ’taki Kurt oluşumunu tanımasını, Kuzey Irak ve Turkiye ’deki Kurtler ’e cifte vatandaşlık verilmesini, eğitim, sağlık ve ekonomi konusunda sıkı ilişkiler geliştirilmesini” istedi.
Barzani ’nin, kurulacak askeri okullarda, Turk uzmanların gorev yapmasını talep ettiği bile one suruldu. İddialara gore, Taner bu taleplerin hicbirine “Hayır” demedi. Taner ’in, daha ilk adımda kusturulmek istenmeyen Barzani ’den talebi, Turkiye ’nin yeni Kurt stratejisini ozetler nitelikteydi:
“Kuzey Irak ’taki Kurt otoritesi, Turkiye ile işbirliği icinde PKK ’yı yok etmek uzere harekete gececek. Barzani, PKK karşıtı işbirliğini, PKK tumuyle silah bırakıp yok oluncaya kadar gotureceklerini ilan edecek.”
OCALAN ’LA İMRALI ’DA GORUŞTU
Emre Taner ’in, Musteşar Yardımcılığı doneminde Ocalan ile İmralı ’da goruştuğu, Ocalan ’ın bu goruşme icin “Taner ’i tanımıyordum. Cok olgun biriydi, şaşırdım. ‘Biz bu sorunu KDP, YNK ve Amerika ile değil, sizinle cozelim ’ diyorlardı” dediği kamuoyuna yansıdı. Ocalan ’ın Taner ’e, “Bugune kadar neredeydiniz?” dediği, dağdakilere mesaj gonderme imkÂnının bulunmamasından şikÂyet ettiği de iddia edildi.
Taner ’in “Kurt acılımı” sureci başlatılmadan once Ocalan ile kapsamlı goruşmeler yaptığı ve halen zaman zaman goruştuğu de Ankara kulislerinde konuşuluyor.
MGK ’DA SUNUM YAPTI
Taner ’in, Kuzey Irak-İmralı hattında yaptığı goruşmeler, MİT ’e gelen istihbaratlar, bilgi ve deneyimleri doğrultusunda hazırladığı raporlar, hukumet icin buyuk onem taşıyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gul ’un, “Turkiye icin guzel şeyler olacak” acıklaması oncesinde Taner ’den gelen raporu incelediği ve MGK ’nın acılıma destek verdiği toplantısında Taner ’in geniş kapsamlı bir sunum yaptığı da belirtiliyor. Taner ’in, Kandil ve Mahmur ’dan 34 kişilik grubun Turkiye ’ye gelmesi ve yaşanan sonraki surecte de etkili rol oynadığı, hatta bolgeye gittiği biliniyor.
“Kadınların duygularını daha kolay belli ettiği” gerekcesiyle MİT ’e daha cok erkek istihbaratcı almayı tercih ettiklerini belirten Taner, tıpkı onceki musteşar Atasagun gibi Beşiktaşlı.
K. IRAK ’TA YENİ DONEM
Taner ’le 20 Ekim 2005 ’te yaptığı goruşmeden sonra ABD ’ye giden Barzani, “Başkan” sıfatıyla karşılandı. Turkiye ABD ’ye bu konuda sitem etse de Taner, Barzani ’nin bu şekilde karşılanacağını ve sonraki surecte Kuzey Irak ’ta yaşanabilecek gelişmeleri ust makamlara iletmişti. Taner, MİT ’in 80. kuruluş yıldonumu nedeniyle, 5 Ocak 2006 ’da yaptığı acıklamada “Turkiye ’nin artık savunma pozisyonuyla yetinemeyeceğini” belirterek, yeni istihbarat vizyonunu aktardı. MİT ’i de bu vizyon doğrultusunda organize etti.
Hurriyet 23 Ekim 2009
1942 yılında Diyarbakır ’da doğdu. Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi mezunudur. 1967 yılında MİT ’e girdi, ceşitli kademelerde gorev yaptı. Bursa ve İstanbul bolge başkanlıkları gorevinde bulundu. 1987 yılında İstihbarat Daire Başkanı ve 1992 yılında muşteşar yardımcısı oldu. 1994 yılında yurtdışı gorevine gitti. 7 Nisan 1999 tarihinden itibaren Musteşar Operasyon Yardımcılığını yurutmuştur. 15 Haziran 2005 tarihinde MİT Musteşarlığına tayin edilmiştir. 26 Mayıs 2010 tarihinde emekli oldu.
Gorev suresi uzatıldı
Kandil ve Mahmur ’dan terorist Abdullah Ocalan ’ın talimatıyla gelen isimlerin, alışılmadık bir yargı sureci sonunda serbest bırakılmalarının, “Ocalan posterleri, PKK bayrakları ve sloganlar”la kutlandığı saatlerde MGK ’da, “Kurt acılımı surecinin sessiz mimarı” olarak gosterilen MİT Musteşarı Emre Taner hakkında kritik bir karar oluşuyordu.
Karar, aylardır uzerinde calışılan ve hukumetin buyuk tepkileri goğuslemek zorunda kaldığı acılım surecinde somut adımların atıldığı doneme girilmiş olması nedeniyle kritikti. Sembolik de olsa, uzun yılların ardından ilk kez kalabalık bir grup, “orgut kararıyla” silah bırakıp dağdan inmişti. Bundan sonraki adımların atılabilmesi, sessiz sedasız yurutulen goruşmelerin başarılı olmasına ve uzman kadroların onerilerine bağlıydı.
Milliyet ’in haberine gore; Bu kritik konjonktur, uc kez uzatılan gorev suresi 27 Kasım ’da dolacak olan Taner ’in 6 ay daha MİT Musteşarlığı koltuğunda oturmasına yonelik kararın alınmasında etkili oldu. Boylece, 1942 ’de doğan Taner ’in 2010 Mayıs ’ının son gunlerine kadar gorevde kalmasının yolu acıldı.
DİYARBAKIRLI MEMUR COCUĞU
Taner ’in, hukumet acısından nasıl “vazgecilmez MİT Musteşarı” haline geldiğini anlayabilmek icin kariyerinin butunune bakmak gerekiyor.
Diyarbakır ’da doğan, Kurt olup olmadığı kamuoyunda tartışılan Taner, Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi mezunu. Memur babasının yaşadığı maddi sıkıntılar nedeniyle tahsil hayatı boyunca ceşitli işlerde calışan Taner, 1967 ’de “teşkilata” girdi. Ceşitli gorevlerde bulunduktan sonra once Bursa, sonra İstanbul Daire Başkanlığı yaptı. 1987 ’de İstihbarat Başkanlığı koltuğuna oturan Taner, 1992 ’de MİT Musteşar Yardımcısı olarak atandı. Bu tarihten sonra da ismi surekli musteşarlık adayları arasında sayıldı.
Sonmez Koksal ’ın musteşarlığı doneminde merkezden uzaklaştırılarak yurtdışı goreve atanan Taner, sonraki Musteşar Şenkal Atasagun tarafından 1999 ’da Musteşar Operasyon Yardımcılığı ’na getirildi. Taner ’in, bu goreve atanmadan once Ocalan ’ın Suriye ’den cıkartılması ve yakalanmasında etkili rol oynadığı uzun sure konuşuldu. Taner, Emniyet, MİT ve Jandarma ’nın 2004 ’te PKK ’ya yonelik istihbarat paylaşımı icin kurduğu komisyona başkanlık etti.
Kurtler ve Kurt sorununun cozumu konusunda surekli secilen kişi olmasının altında, Taner ’in meslek yaşamı boyunca bu alanda calışması yatıyor. Yıllarca Diyarbakır ve cevresinde gorev yapan Taner, yaklaşık 30 yıl once Barzani ailesiyle tanıştı.
Taner ’in o yıllarda, Molla Mustafa Barzani ’nin yanında gorduğu kucuk cocuk, bugun bolgedeki en onemli aktorlerden olan, Kuzey Irak Bolgesel Kurt Yonetimi ’nin lideri Mesud Barzani. Barzani ile ilişkisini kariyeri boyunca surduren Taner, bolgede gorev yaparken edindiği deneyimleri, Kurtlerle ilgili okuduğu cok sayıda akademik kitap ve araştırmayla da harmanladı.
ANTER ’DEN OĞRENDİM
Deneyim ve bilgisi, Taner ’in, istihbarat uzmanlarınca “Kurt sorununu en iyi bilen Turk” olarak gosterilmesini sağladı. Ote yandan, bugun neredeyse butun Kurtler icin sembolik bir değer taşıyan ve JİTEM tarafından oldurulduğu belirtilen gazeteci- yazar Musa Anter ’in Taner ’in kariyerindeki onemi buyuk.
Taner ’in, “istihbarat elemanı” sıfatıyla takibe aldığı, dort kez tutuklanmasında rol oynadığı, hatta sorguladığı Anter icin, yakın cevresine “Ben Kurt meselesini Musa Anter ’den oğrendim” dediği daha once kamuoyuna yansıdı ve bu ifade yalanlanmadı.
KRİTİK GORUŞME
Taner, Atasagun ’un emekliye ayrılmasının ardından 15 Haziran 2005 ’te, MİT Musteşarlığı ’na atandı. 8 Ağustos 2005 ’te Bakanlar Kurulu ’na Kurt sorunu konusunda beş saat suren bir brifing veren Taner, iddialara gore ortaya koyduğu goruşlerle bazı bakanların tepkisini cekti.
Taner, brifingden kısa sure sonra, cocukluğunu bildiği Barzani ile goruşme yaptı. Barzani, 20 Ekim 2005 ’te, Turk istihbaratından gelen Taner başkanlığındaki konuklarını ağırladı.
İddialara gore Barzani Taner ’den, “Turkiye ’nin Kuzey Irak ’taki Kurt oluşumunu tanımasını, Kuzey Irak ve Turkiye ’deki Kurtler ’e cifte vatandaşlık verilmesini, eğitim, sağlık ve ekonomi konusunda sıkı ilişkiler geliştirilmesini” istedi.
Barzani ’nin, kurulacak askeri okullarda, Turk uzmanların gorev yapmasını talep ettiği bile one suruldu. İddialara gore, Taner bu taleplerin hicbirine “Hayır” demedi. Taner ’in, daha ilk adımda kusturulmek istenmeyen Barzani ’den talebi, Turkiye ’nin yeni Kurt stratejisini ozetler nitelikteydi:
“Kuzey Irak ’taki Kurt otoritesi, Turkiye ile işbirliği icinde PKK ’yı yok etmek uzere harekete gececek. Barzani, PKK karşıtı işbirliğini, PKK tumuyle silah bırakıp yok oluncaya kadar gotureceklerini ilan edecek.”
OCALAN ’LA İMRALI ’DA GORUŞTU
Emre Taner ’in, Musteşar Yardımcılığı doneminde Ocalan ile İmralı ’da goruştuğu, Ocalan ’ın bu goruşme icin “Taner ’i tanımıyordum. Cok olgun biriydi, şaşırdım. ‘Biz bu sorunu KDP, YNK ve Amerika ile değil, sizinle cozelim ’ diyorlardı” dediği kamuoyuna yansıdı. Ocalan ’ın Taner ’e, “Bugune kadar neredeydiniz?” dediği, dağdakilere mesaj gonderme imkÂnının bulunmamasından şikÂyet ettiği de iddia edildi.
Taner ’in “Kurt acılımı” sureci başlatılmadan once Ocalan ile kapsamlı goruşmeler yaptığı ve halen zaman zaman goruştuğu de Ankara kulislerinde konuşuluyor.
MGK ’DA SUNUM YAPTI
Taner ’in, Kuzey Irak-İmralı hattında yaptığı goruşmeler, MİT ’e gelen istihbaratlar, bilgi ve deneyimleri doğrultusunda hazırladığı raporlar, hukumet icin buyuk onem taşıyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gul ’un, “Turkiye icin guzel şeyler olacak” acıklaması oncesinde Taner ’den gelen raporu incelediği ve MGK ’nın acılıma destek verdiği toplantısında Taner ’in geniş kapsamlı bir sunum yaptığı da belirtiliyor. Taner ’in, Kandil ve Mahmur ’dan 34 kişilik grubun Turkiye ’ye gelmesi ve yaşanan sonraki surecte de etkili rol oynadığı, hatta bolgeye gittiği biliniyor.
“Kadınların duygularını daha kolay belli ettiği” gerekcesiyle MİT ’e daha cok erkek istihbaratcı almayı tercih ettiklerini belirten Taner, tıpkı onceki musteşar Atasagun gibi Beşiktaşlı.
K. IRAK ’TA YENİ DONEM
Taner ’le 20 Ekim 2005 ’te yaptığı goruşmeden sonra ABD ’ye giden Barzani, “Başkan” sıfatıyla karşılandı. Turkiye ABD ’ye bu konuda sitem etse de Taner, Barzani ’nin bu şekilde karşılanacağını ve sonraki surecte Kuzey Irak ’ta yaşanabilecek gelişmeleri ust makamlara iletmişti. Taner, MİT ’in 80. kuruluş yıldonumu nedeniyle, 5 Ocak 2006 ’da yaptığı acıklamada “Turkiye ’nin artık savunma pozisyonuyla yetinemeyeceğini” belirterek, yeni istihbarat vizyonunu aktardı. MİT ’i de bu vizyon doğrultusunda organize etti.
Hurriyet 23 Ekim 2009