Gebelikte Depresyona Dikkat!
Cağımızın en yaygın sorunlarından biri olan depresyon, anne sağlığını tehdit ediyor, erken doğum riskini arttırıyor.
Solunum sıkıntısı, kalıcı gorme veya işitme kaybı gibi bebekte cok ciddi tablolar oluşturabilen erken doğum yuzde 12 gibi yuksek bir oranda goruluyor. ulkemizde her yıl yaklaşık 1 milyon 200 bin doğum olduğu duşunulurse, bu, yılda en az 100 bin annenin erken doğum yaptığı anlamına geliyor. Erken doğuma yol acan pek cok faktor var. Bunlardan biri de, modern cağın onemli ve yaygın sorunlarından biri olan depresyon. Acıbadem Maslak Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, Perinatolog Doc Dr İbrahim Bildirici, hamilelik doneminde depresyonun mutlaka tedavi edilmesi gerektiği uyarısında bulunarak, "cunku depresyon anne sağlığını olumsuz etkilemesinin yanı sıra bebekte ciddi tablolar oluşturabilen erken doğum riskini de 2 kat artırıyor" diyor.
Hamilelerin yuzde 15'i depresif
Depresyon modern dunyanın yaygın bir sorunu. oyle ki gunumuzde kadınların yuzde 40'ının yaşamlarının bir doneminde depresif bir surec yaşadıkları tahmin ediliyor. Hamilelerin yuzde 15'inin de depresif olduğu kabul ediliyor. Bir grup araştırmacının 2009 yılında dunyada saygın tıp dergilerinden biri olan Human Reproduction da yayınladıkları calışmalarında; depresyon acısından değerlendirdikleri 791 kadından, depresif bulguları olanların normal populasyona gore 1.9 kat daha fazla erken doğum yaptıklarını ortaya koyduklarını belirttiler. Ayrıca depresyonun şiddeti arttıkca erken doğum riskinin buna ek olarak 2 kat daha arttığını ifade ettiler. Lİ ve arkadaşları araştırma sonucunda; depresif bulguları olup erken doğum yapan kadınlarda aynı zamanda eğitim duzeyinin duşukluğu, infertilite oykusu, şişmanlık ve stresli olaylara daha yaygın rastlandığı vurguladılar.
Hangi mekanizma ile tetiklediği bilinmiyor
Depresyonun erken doğum riskini hangi mekanizma ile artırdığı ise pek bilinmiyor. Araştırmacılar stresin hormonlar, bağışıklık sistemi ve diğer faktorler uzerindeki etkileri nedeniyle erken doğuma yol acabileceğini belirtiyorlar. Diğer taraftan depresif hamileleri erken doğum riskine iten kotu beslenme ve daha sık sigara icimi gibi eşlik eden faktorleri de hafife almamak gerekiyor.
Doğum eylemi neden erken başlıyor?
Erken doğum her hamilenin başına gelebiliyor. ceşitli risk faktorleri bilinmekle birlikte hangi anne adayının erken doğum yapacağı tahmin edilemiyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, Perinatolog Doc. Dr. İbrahim Bildirici, kadının risk faktorlerini taşımasının mutlaka erken doğum yapacağı anlamına gelmediğini belirterek, "Risk faktorleri sadece bu olasılığın arttığına işaret ediyor. Ancak yine de erken doğum riskine karşı tedbiri hicbir zaman elden bırakmamak gerekiyor. " diyor.
3 grup kadın erken eylem ve doğum icin en buyuk riske sahip:
1. Daha once erken doğum yapanlar,
2. İkizler, ucuzler gibi coğul hamileliği olanlar,
3. Rahim veya rahim ağzı ile ilgili bazı anormallikleri bulunanlar.
Ayrıca yaşam alışkanlıkları ve tıbbi risk faktorleri de erken doğum nedeni olabiliyor.
Yaşam alışkanlıkları: Sigara icmek, alkol kullanmak, stres, uzun sure ayakta kalmayı ya da ağır kaldırmayı gerektiren işlerde calışmak, bazı toksik etkenlere maruz kalmak ve duzenlik hamilelik takibi yaptırmamak erken doğum nedeni olabiliyor.
Tıbbi risk faktorleri: uriner enfeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, diyabet, yuksek tansiyon, preeklampsi, pıhtılaşma bozuklukları, vajinal kanama, bebeğe ait bazı doğumsal anormallikler, IVF gebelikleri, cok zayıf veya şişman olmak, hamilelikler arasındaki surenin 6-9 aydan kısa olması, 17 yaşından kucuk ya da 35 yaşından buyuk hamile kalmak da erken doğuma yol acabiliyor.
Tedavi ile sağlıklı sonuc alma şansı artıyor
Bebeğin yaşama şansını artırmak icin 24-34. haftalar arasında başvuran anne adayına 48 saat sure ile steroid uygulamaları yapılıyor. Bu donemde gerekirse steroid uygulamaları tamamlanıncaya kadar sancıları durdurmaya yonelik tedaviler uygulanıyor. Eğer sorun idrar yolu enfeksiyonu uygun bir antibiyotik tedavisine başvuruluyor. Bu tedaviler sayesinde de yenidoğan bebeğin yaşama şansı yarı yarıya artıyor.
Erken doğum riskinizi azaltın
Erken doğumların yuzde 50'sinden fazlası hicbir risk faktoru olmayan anne adaylarında ortaya cıkıyor. Bu nedenle erken doğumların tamamen ortadan kaldırılması pek mumkun gozukmese de riskler azaltılabiliyor.
Hamilelik oncesi danışmanlık alın,
İdeal kiloda hamile kalın,
Duzenli hamilelik takibini yaptırın,
Ağız ve diş sağlığınızı koruyun,
Sigarayı bırakın ve alkolden uzak durun,
Kafeinli icecekleri azaltın,
Gunde en az 8 bardak su icin,
Mumkunse gunde 6 saatten fazla ayakta kalmayın,
Ağır kaldırmaktan sakının,
Daha once erken doğum oykunuz varsa riskli gebelikler uzmanına (perinatolog) başvurun,
Genital sistem ve idrar yolları enfeksiyonlarına karşı onlem alın.
Erken doğan bebekleri bekleyen riskler neler?
Solunum sıkıntısı,
olumcul olabilen respiratuar distres sendromu,
Kafa ici kanamalar,
Bağırsak problemleri,
Hayatı tehdit eden enfeksiyonlara yatkınlık,
Yenidoğan sarılığı,
Yeterince gelişmemiş organ ve organ sistemleri,
Artmış serebral palsi (spastisite) riski,
Uzun sure yoğun bakım gerekliliği,
İlerleyen donemde oğrenme ve gelişimsel problemler.