Gunumuzun rekabete dayalı iş ortamında şirket yoneticilerinin işi oldukca zordur. Şirketleri adına en doğru kararı vermeleri beklenen yoneticiler bu anlamda bazı yontemlere başvurmaktadırlar. Yoneticilerin onemli stratejik kararlar verebilmelerine yardımcı olabilecek araclardan bir tanesi SWOT Analizi ’dir. Bu yazının amacı SWOT analizi nedir, SWOT analizi nasıl yapılır, SWOT Analizi hangi durumlarda kullanılabilir gibi soruların yanıtlarını sizlerle buluşturmaktır.
[h=2]SWOT Analizi Nedir?[/h]Oncelikle SWOT kelimesindeki harflerin ne anlama geldikleri ile başlayalım:
S: Strength
W: Weakness
O: Opportunity
T: Threat
Diğer bir deyişle SWOT ’un acılımı şoyledir: Guclu Yonler (Strengths), Zayıf Yonler (Weaknesses), Fırsatlar (Opportunities) ve Tehditler (Threats).
Bir stratejik planlama aracı olan SWOT analizinde şirketin guclu yonleri, zayıf yonleri, fırsatlar ve tehditler listelenir.
Guclu yonler o şirketin iyi yaptığı şeyler ya da sahip olduğu avantajlardır. İşine bağlı calışanlar, inovatif urun dizaynı ya da iyi lokasyon gibi.
Zayıf yonler ise şirketin zayıf yanları ya da dezavantajlarıdır. Teknik ekipmanlardaki yetersizlik, işgucundeki yetersizlik gibi.
Şirkete zarar verebilecek tehditler ve dışsal faktorlere ornek olarak ise rakiplerden gelebilecek tehditler, muşterilerin pazarlık gucu, tedarikcilerin pazarlık gucu ve pazara yeni girenlerin tehdidi gibi şeyler verilebilir.
Fırsatlar ise şirkete faydası olabilecek dışsal faktorlerdir ve buna ornek olarak da elverişli hukumet duzenlemeleri verilebilir.
[h=3]SWOT Analizi Nasıl Yapılır?[/h]Bir ekip oluşturulur ve genellikle bu ekibin başında bir lider bulunur. Ekip, belirlenen amac doğrultusunda beyin fırtınası yapmaya başlar. Bu beyin fırtınası sayesinde ilgili konu hakkında ceşitli goruşler, fikirler, duşunceler ortaya cıkar ve bunların sonucunda da birtakım listeler ortaya cıkar. Bu listelerin başlıkları tahmin edeceğiniz uzere guclu yonler, zayıf yonler, fırsatlar ve tehditlerdir.
[h=4]Guclu Yonler[/h]Bir işletmenin guclu yonleri rekabet ortamında avantaj sağlayabileceği yetenekleri, ozellikleri, başarıları ve kaynaklarıdır. Diğer bir deyişle guclu yonlerinizin iyi yaptığınız şeyler, başarılı olduğunuz alanlar ve sahip olduğunuz avantajlardır. Guclu yonlere cok sayıda ornek verilebilir. Bunlardan bazıları guclu marka isimleri, muşteriler arasında iyi bir une sahip olmak, işine bağlı ve calışkan calışanlar, iyi bir iletişim sistemi, urun ceşitliliğindeki zenginlik, cok iyi planlanmış pazarlama stratejileri ve sektordeki deneyimdir.
İşletmenizin guclu yonlerini bulmanın yolu şu gibi soruları kendinize sormaktır:
İşletmemizin sahip olduğu avantajlar nelerdir?
Neleri iyi yapıyoruz?
Dışarıdan bakanlar bizim hangi yonlerimizin kuvvetli olduğunu duşunebilir?
[h=4]Zayıf Yonler[/h]Zayıf yonler ise geliştirmeniz gereken ozelliklerinizi, eksik kaldığınız yonleri, rakiplerinizle karşılaştırıldığında dezavantaj sayılabilecek konuları kapsar. Diğer bir deyişle zayıf yonler, rakiplerinizde olan ama siz de olmayan ozelliklerdir. İşletmeniz icin uygun olmayan konum, zayıf marka ismi ve muşteriler arasında iyi bir une sahip olmamak zayıf yonlere verilebilecek orneklerden bazılarıdır.
İşletmenizin zayıf yonlerini bulmanın yolu ise şu gibi soruları kendinize sormaktır:
Neyi kotu yapıyoruz?
Neleri geliştirebiliriz?
Rakiplerimizi neleri bizden daha iyi yapıyor, hangi konularda bizden daha iyiler?
[h=4]Fırsatlar[/h]Daha once de belirttiğimiz gibi fırsatlar, işletmenize avantaj sağlayabilecek dışsal faktorlerdir. Bu fırsatların neler olduğunu analiz etmek icin de kendinize şu gibi soruları sorabilirsiniz?
Hangi trendler ya da koşullar sizi pozitif yonde etkileyebilir?
İşletmenizin yararlanabileceği fırsatlar nelerdir?
Bulunduğunuz pazardaki elverişli duzenlemeler nelerdir?
[h=4]Tehditler[/h]İşinize zarar verebilecek dışsal faktorler ise tehditler kısmında ele alınmalıdır. Bu tehditlerin neler olabileceğini acığa cıkarmak icin ise kendinize şu gibi soruları sorabilirsiniz?
İşletmemin ilerlemesinin onundeki engeller nelerdir ya da neler olabilir?
İşletmeme zararı dokunabilecek dışsal faktorler nelerdir?
İşletmem icin dezavantaja yol acabilecek yeni duzenlemeler nelerdir?
Bu 4 başlığın altına tum verileri listeledikten sonra bu listeler SWOT Matrisi ’ne yerleştirilir ve gerekli stratejileri oluşturma kısmına gecilir. Oluşturulan listeler sayesinde şirketinizin guclu ve zayıf yonleriyle, karşı karşıya olduğunuz fırsatlar ve tehditler net bir şekilde gorulur. Bundan sonraki adım ise tum yaratıcılığınızı kullanarak şirketinizin guclu yonlerine yoğunlaşacağınız, zayıflıklarınızı eliminize edeceğiniz ya da azaltacağınız, şirketinizin karşı karşıya olduğu tehditleri bertaraf edip cevrenizdeki fırsatlardan sonuna kadar faydalanacağınız stratejiler oluşturmaktır.
[h=3]SWOT Matrisi[/h]SWOT Matrisi aşağıdaki gibidir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bu matris doldurulduktan sonra şirket icin gerekli olan stratejiler oluşturulmaya başlanır.
FAYDALI ZARARLI İCSELGuclu Yonler…
*
*Zayıf Yonler…
*
* DIŞSALFırsatlar
*
*Tehditler
*
*[h=4]SWOT Analizi Hangi Durumlarda Kullanılabilir?[/h]SWOT Analizi genellikle stratejik planlama yapılırken kullanılan bir metottur. Şirket icin bir karar vermeden once, yeni uygulamalar hakkında karar verileceği zaman, belli bir alanda değişim duşunulduğunde ya da bu gibi durumlarda SWOT Analizi yapılabilmektedir.
SWOT Analizi ayrıca bir işletmenin operasyonlarını geliştirmenin de iyi bir yoludur. SWOT Analizi sayesinde şirket cok iyi olduğu alanları belirlerken, hangi alanlarda gelişime ihtiyacı olduğunu da belirler. Bu analiz sayesinde şirketler guclu yonlerinden daha iyi faydalanma, zayıf yonlerini iyileştirme ya da elimine etmenin yollarını bulabilirler.
[h=4]Kısa kısa…[/h]SWOT Analizi kullanılabilecek tek teknik değildir elbette. Bu nedenle diğer tekniklere de goz atabilir ve SWOT ’un sizin durumunuz icin doğru yaklaşım olup olmadığına karar verebilirsiniz. Bu metodun guclu yonleri sadeliği ve operasyondaki farklı seviyelere uygulanabilirliğidir.
SWOT Analizi ’nin en onemli kısımlarından bir tanesi calışmalarınız sonucunda ortaya cıkan verileri baz alarak oluşturacağınız stratejilerdir. Şirketiniz icin en doğru stratejileri oluşturabilmeniz icin de guclu yonler, zayıf yonler, fırsatlar ve tehditler başlıklı listelerin dikkatli bir şekilde hazırlanmış olması gerekmektedir.
SWOT Analizi o anki durumun fotoğrafını cektiği icin gerekli gorulduğunde tekrarlanmalıdır. Cunku hem şirketin icindeki durumlar ve hem de dış dunyadaki koşullar zaman icerisinde değişkenlik gosterebilmektedir.
SWOT Analizi ’nin en yaygın kullanım yeri işletmelerdir. Bununla birlikte bir servis, bir urun ve hatta bir kişi icin de SWOT Analizi uygulanabilir.