Unlem, seslenme ve duygu bildiren sozcuklerden, cumlelerden sonra kullanılır. Dikkat edilmesi gereken bazı noktaları olsa da kullanımı en kolay noktalama işaretlerinden birisidir.
[h=2]Unlemin Kullanım Alanları ve Ornek Cumleler[/h]1. Sevinme, uzulme, gurur, utanma gibi duyguları bildiren cumlelerin sonuna konulur. Bu duyguları ifade eden şey, bazen cumle değil direk sozcuk olabilir, bu durumda sozcuk sonunda da unlem kullanılabilir. Her yuklemin bir cumle olduğunu kabul edersek, yuklem ya da cekimli fiilden sonra da unlem kullanılabilir.
Orneklersek:
Efendiler! Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz. ( M. Kemal Ataturk, 28 Ekim 1923 )
Ne mutlu Turk ’um diyene! ( M. Kemal Ataturk)
"Kabul!" sesleri uzerine, tutanak okundu. (M. Kemal Ataturk, Nutuk, Cumhuriyetin ilanı ile ilgili kısım)
Heyhat ! Yine mi huzun, yine mi keder !
“Medeniyet!” dediğin tek kişi kalmış canavar ? (Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı)2. Seslenme ve hitap sozcuklerinden sonra unlem kullanır. Ayrıca uyarıcı veya telkin edici bir ibareden sonra da unlem kullanılmaktadır. Unlem, bu ibareden hemen sonra kullanılabilir.
Orneklersek:
Arkadaş ! Yurdumu alcaklara uğratma sakın! (Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı)
Asker! Hazır ol!
3. Unlem işareti konması gereken yer illaki seslenme ya da unvan sozunden hemen sonraki alan değildir. Seslenme ya da unvandan sonra virgul konup cumlenin sonuna da unlem konabilir.
Ornek:
Ulusun ! Korkma ! Nasıl boyle bir imanı boğar !
Ulusun, korkma! Nasıl boyle bir imanı boğar ! (Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı)
4. Alay, kınama, ciddiye alma, dalga gecme anlamlarında da kullanılır. Cumlede bu anlamı sağlamak icin muhatap olan ibarenin yanına yay ayrac icinde unlem işareti konur.
Orneklersek:
Parası var (!), her gun kızlar cevresinde (!), aşk desen kapısında kopek (!) ama hala corabı delik ha ? Laf !Bu yazı hazırlanırken TDK yazım kılavuzu ve yine TDK noktalama kuralları dikkate alınmıştır. Alıntı cumlelerin nereden alıntı oldukları belirtilmiştir ama bunun dışında kalan tum ornekler ozgun orneklerdir.
[h=2]Unlemin Kullanım Alanları ve Ornek Cumleler[/h]1. Sevinme, uzulme, gurur, utanma gibi duyguları bildiren cumlelerin sonuna konulur. Bu duyguları ifade eden şey, bazen cumle değil direk sozcuk olabilir, bu durumda sozcuk sonunda da unlem kullanılabilir. Her yuklemin bir cumle olduğunu kabul edersek, yuklem ya da cekimli fiilden sonra da unlem kullanılabilir.
Orneklersek:
Efendiler! Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz. ( M. Kemal Ataturk, 28 Ekim 1923 )
Ne mutlu Turk ’um diyene! ( M. Kemal Ataturk)
"Kabul!" sesleri uzerine, tutanak okundu. (M. Kemal Ataturk, Nutuk, Cumhuriyetin ilanı ile ilgili kısım)
Heyhat ! Yine mi huzun, yine mi keder !
“Medeniyet!” dediğin tek kişi kalmış canavar ? (Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı)2. Seslenme ve hitap sozcuklerinden sonra unlem kullanır. Ayrıca uyarıcı veya telkin edici bir ibareden sonra da unlem kullanılmaktadır. Unlem, bu ibareden hemen sonra kullanılabilir.
Orneklersek:
Arkadaş ! Yurdumu alcaklara uğratma sakın! (Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı)
Asker! Hazır ol!
3. Unlem işareti konması gereken yer illaki seslenme ya da unvan sozunden hemen sonraki alan değildir. Seslenme ya da unvandan sonra virgul konup cumlenin sonuna da unlem konabilir.
Ornek:
Ulusun ! Korkma ! Nasıl boyle bir imanı boğar !
Ulusun, korkma! Nasıl boyle bir imanı boğar ! (Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı)
4. Alay, kınama, ciddiye alma, dalga gecme anlamlarında da kullanılır. Cumlede bu anlamı sağlamak icin muhatap olan ibarenin yanına yay ayrac icinde unlem işareti konur.
Orneklersek:
Parası var (!), her gun kızlar cevresinde (!), aşk desen kapısında kopek (!) ama hala corabı delik ha ? Laf !Bu yazı hazırlanırken TDK yazım kılavuzu ve yine TDK noktalama kuralları dikkate alınmıştır. Alıntı cumlelerin nereden alıntı oldukları belirtilmiştir ama bunun dışında kalan tum ornekler ozgun orneklerdir.