Gurgen ağacı, başta mobilya sektoru olmak uzere sağlam ahşap kullanılması gereken urunlerde kullanılan kerestesi kaliteli bir ağactır.
Mobilya sektorunde ve ahşap ihtiyacı olan sektorlerde tercih edilen ağacların başında gurgen ağacı gelir. Kerestesi cok tercih edilen bir ağac turudur. Yakacak olarak da kullanılabilen gurgen, nazik ve yumuşak şartlar istemez. Sağlam yapısı ve dayanıklılığı sebebiyle oyuncak sektorunden gemi sektorune kadar bircok alanda ahşap ihtiyacını karşılar.Gurgen ağacı ile kayın ağacı genellikle birbirine karıştırılır. Ancak yapıları ve fiziksel ozellikleri birbirinden farklıdır. Bu makalede gurgen ağacı ile ilgili derleme bilgiler bulacaksınız.
Gurgen ağacı, Huşgiller ve Gurgengiller familyalarının uyesi. Huşgiller ve Gurgengiller; gurgen, huş, kızılağac ve fındık gibi orman ağaclarını iceren bitki aileleridir. Meşe ve kestane gibi kerestelik ağaclar da gurgen ile benzerlik gosterir. Carpinus cinsinden bir ağac olan gurgen, kurak ve ozellikleri iyi olmayan topraklarda da yetişebilir. Turkiye ’de oldukca fazladır. Karadeniz ’de gurgen ormanları vardır. Turkiye ’de hemen hemen her bolgede gurgene rastlamak mumkun. Coğunlukla Ege, Marmara, Trakya, Kuzey ve Doğu Anadolu ’da yetiştirilir. Bolu, Kastamonu, Coruh ve Amanoslar ’da da kucuk gurgen ormanları vardır. Kıyı bolgelerinde de karışık ormanlarda gurgene rastlanır. Dunyada Asya, Avrupa ve Amerika ’da yetişen 25 ’in uzerinde gurgen ceşidi bulunur. Kuzeyde bulunan Ukrayna ’da cok fazla gurgen ormanı vardır. Bu turler doğal olarak yetişir. Turkiye ’de ise 2 ceşit gurgen vardır.
[h=3]Ozellikleri Nelerdir? [/h]“Gurgen” ifadesi Ermenice “Garbeni” kelimesinden dilimize gecmiş bir kelimedir. Sağlam ve dayanıklı olması sebebiyle bazı cocuklara da “Gurgen” adı verilebiliyor. Gurgen ağacı, gri tonunda girintili, oluklu govdeye sahiptir. Bazı turlerinin boyu 20 metreye kadar ulaşabilir. Genellikle 7-8 metreye boya ulaşırlar. Kibar bir ağac turu değildir. Yetişmesi icin kurak araziler bile yeterli olabilir. Ancak verimli, kuvvetli ve sulak topraklarda cok gelişir. Toprak kalitesi duştukce gurgenin gelişmesi de duşer. Nem ve cok toprak isterler. Işıkları pek sevmezler, golgeyi tercih ederler. Kirecli, taşlı ve fakir topraklarda bile gurgen yetişebilir. Bu ozellikleri sebebiyle meşe ormanları icin dolgu ağacı niteliğindedir. Aynı alanlarda ic ice yetişebilirler. Kış aylarında yaprakları dokulur. İlkbaharda yapraklanır ve cicekleri acar. Sonbaharda fındıksı meyveleri yetişir.
Her mevsimde bulunabilen ve işlenebilen bir ağac ceşididir. Odunu beyazdır, ağır ve oldukca serttir. Sivri uclu ve sert kabuklu meyveleri vardır. Meyveleri, uc toplu bir meyve ortusu ile kaplıdır. Yaprakları yumurtaya benzer ve kenarları dişlidir. Yatay veya dikey olarak yayılan bir kok sistemi vardır. Koklerin yayılmasında toprağın sertliği ve cinsi etkili olur.
[h=4]Gurgenin Kullanıldığı Yerler Nelerdir? [/h]Gurgen ağacı, başta da belirttiğimiz gibi sert ve dayanıklı kerestesi sebebiyle mobilya sektorunun olmazsa olmazı bir ağac. Mobilyacılar urunlerini satarken eğer urun gurgenden yapılmışsa ozellikle belirtirler. Gurgenin yapısı gibi dayanıklı ve nitelikli bir imajı vardır. Ahşap bir malzemede veya urunde gurgen kullanılmışsa o urunu kullanmak veya almak icin gecerli bir sebep olabilir. Kaliteli ahşap urunlerin hammaddesidir.
Gurgen, kolay kırılmayan bir ağac. Bu sebeple işlenmesi de daha guc. Mobilya sektorunde ustalar gurgen ile calışırken oldukca zorlanırlar. Esnekliği de az olan gurgeni işlemek icin diğer ağaclara gore biraz daha fazla efor sarf etmek gerekiyor. Bu sebeple kaliteli mobilya almak isteyenler genellikle gurgenden yapılan urunleri tercih eder.
Mobilya sektoru başta olmak uzere sağlam ahşap talepleri olan bircok sektorun tercih ettiği bir ağac turudur. Basınca dayanıklı ahşap parcalarda gurgen kullanılır. Dişli carklar, torna aletleri, gemi omurgası, ahşap makine parcaları, maden direği, ayakkabı kalıbı, kaldırac, ahşap spor aletleri, ahşap mutfak alet ve gerecleri, tarım aletleri ve mekik gibi urunlerin uretiminde kullanılır.
Gurgenden uretilen ahşap urunlerden bazıları şunlardır: Sebze kasası, yemek kaşıkları, kesme tahtası, bal cubuğu, kevgir, maşa, kepce, parke, kazma, kurek ve keser sapları, sandalye, merdiven basamağı, oyuncaklar, tuval mekanizması, elbise askısı, tokmak, katlanabilir hamur tahtası, katlanabilir masalar, merdiven korkulukları, tabure, şezlong…
Gurgen ağacının kereste olarak kullanılması dışında insan sağlığı icin kullanılan bir ağac değildir. Sadece genc surgunlerinin sutle kaynatılarak yapılan corbanın hamile kadınlarda duşuk riskini azalttığı bilinmektedir.
[h=3]Gurgen Ceşitleri Nelerdir? [/h]Gurgen ağacının dunya uzerinde 25 ’in uzerinde ceşidi var. Turkiye ’de bulunan iki ceşit gurgenin adları ise “Adi gurgen” ve “Doğu gurgeni” şeklindedir. Diğer gurgen ceşitlerinden bazılarını şoyle sayabiliriz: Amerikan gurgeni, Avrupa gurgeni, Japon gurgeni, Sawa gurgeni, Chonowski gurgeni, Aka-shide gurgeni, Turkzaninov gurgeni, Farges gurgeni.
Adi Gurgen: Toprak şartlarına gore boyu 20 metreye kadar cıkabilen, cok nadir de olsa 30 metreye ulaşabilen bir gurgen ceşididir. Kerestesi oldukca değerlidir. Meşe ve kayın ağacları ile kombinasyonla buyuyebilir. Diğer gurgen ceşitlerinin aksine yumuşak ve nemli toprakları tercih eder. Boyunun uzun olmasının bir sebebi de toprak tercihi sebebiyledir. Kokleri yatay olarak genişler. Kesildiğinde bile surgun verebilir. Sert olan odunu ahşap aletler ve inşaat calışmalarında kullanılır. Yakacak odunu olarak da kullanılır. Fazla ısı yayması ve komur gibi yavaş yanması sebebiyle ozellikle Avrupa ’da yakacak olarak tercih edilir. Asya, Avrupa ve Kafkasya ’da yetişen adi gurgen, Turkiye ’de ise Marmara ve Karadeniz bolgelerindeki ormanlarda gorulur.
Doğu Gurgeni: Boyu yaklaşık 5 metre civarındadır. Nadiren 10 boyu metreye ulaşır. Anavatanı kuzey İran ve Guneydoğu Avrupa ’dır. Kuru, sıcak ve alcak yerlerde gorulebilir. Yaprakları adi gurgene oranla kucuktur.
Amerikan gurgeni ise, Kuzey Amerika ’da yetişen, boyları 15 metreye kadar ulaşabilen bir gurgen ceşidi. Kanada ’da ‘altın ağac ’ olarak nitelenen Amerikan gurgeni, Avrupa gurgeninden aşılanarak yetiştirilir. Odunu kullanışlıdır.
Avrupa gurgeni de, boyu 20 metreye kadar ulaşabilen bir gurgen. Kuzeyde 57 derece enlemi dışındaki alanlarda yetişmez. Karadeniz ’e kıyısı olan alanlarda ve ormanlarda bol vardır, Karadeniz Bolgesi ’nde de sık gorulur.
[h=4]Gurgen ile Kayın Arasındaki Farklar Nelerdir? [/h]Gurgen ağacı ile kayın ağacı akraba ve benzer yapıda olmaları sebebiyle cok karıştırılır. Ancak morfolojik ozellikleri arasında farklar vardır. Gurgen ile kayın arasındaki farkı anlamak gercekten zor. Bu sebeple bazı mobilyacılar daha ucuz olduğu icin kayın ağaclarını kullanarak gurgen olarak pazarlayabiliyor. Halk arasında da benzerliği sebebiyle her iki ağacın aynı olduğu şeklinde bir goruş hakim.
Gurgen, kayına oranla cok daha sert bir ağactır. Gurgenin daha sert olmasının sebebi, hucre ceperindeki seluloz miktarının fazla olmasıdır. Bu sebeple cok daha sert ve ağır bir ağac olan gurgenin su miktarı da azdır. Pembeye yakın bir rengi vardır. Turkiye ’de Rus kayınları ucuz olduğu icin genellikle gurgen niyetine kullanılır. Ancak bu ağaclar orta sertlikte, gurgene gore daha yumuşak ve su miktarı oldukca fazla ağaclardır. Sarı ve turuncu arası kızıla yakın renkleri vardır. Gurgenin yaprağı girintili ve dişli, kayınınki duz ve dişsizdir. Kayının govdesi silindirik, gurgenin govdesi kıvrımlı, girintilidir ve olukludur. Kayın, soğuğa ve kurak iklimlere karşı hassastır, gurgen ise kotu şartlarda yetişebilir. Gurgenin tomurcukları kayına oranla daha kısadır. Kayın, Kayıngiller familyasının bir uyesi iken, gurgen Huşgiller familyasına aittir. Kayının diğer adları ‘akhuş ’ ve ‘kızılağac ’ şeklindedir. Ayrıca, kayının diğer bir adı ‘akgurgen ’ şeklindedir. Bu sebeple kayın ile gurgen ağacları karıştırılıyor olabilir.
Mobilya sektorunde ve ahşap ihtiyacı olan sektorlerde tercih edilen ağacların başında gurgen ağacı gelir. Kerestesi cok tercih edilen bir ağac turudur. Yakacak olarak da kullanılabilen gurgen, nazik ve yumuşak şartlar istemez. Sağlam yapısı ve dayanıklılığı sebebiyle oyuncak sektorunden gemi sektorune kadar bircok alanda ahşap ihtiyacını karşılar.Gurgen ağacı ile kayın ağacı genellikle birbirine karıştırılır. Ancak yapıları ve fiziksel ozellikleri birbirinden farklıdır. Bu makalede gurgen ağacı ile ilgili derleme bilgiler bulacaksınız. Gurgen ağacı, Huşgiller ve Gurgengiller familyalarının uyesi. Huşgiller ve Gurgengiller; gurgen, huş, kızılağac ve fındık gibi orman ağaclarını iceren bitki aileleridir. Meşe ve kestane gibi kerestelik ağaclar da gurgen ile benzerlik gosterir. Carpinus cinsinden bir ağac olan gurgen, kurak ve ozellikleri iyi olmayan topraklarda da yetişebilir. Turkiye ’de oldukca fazladır. Karadeniz ’de gurgen ormanları vardır. Turkiye ’de hemen hemen her bolgede gurgene rastlamak mumkun. Coğunlukla Ege, Marmara, Trakya, Kuzey ve Doğu Anadolu ’da yetiştirilir. Bolu, Kastamonu, Coruh ve Amanoslar ’da da kucuk gurgen ormanları vardır. Kıyı bolgelerinde de karışık ormanlarda gurgene rastlanır. Dunyada Asya, Avrupa ve Amerika ’da yetişen 25 ’in uzerinde gurgen ceşidi bulunur. Kuzeyde bulunan Ukrayna ’da cok fazla gurgen ormanı vardır. Bu turler doğal olarak yetişir. Turkiye ’de ise 2 ceşit gurgen vardır.
[h=3]Ozellikleri Nelerdir? [/h]“Gurgen” ifadesi Ermenice “Garbeni” kelimesinden dilimize gecmiş bir kelimedir. Sağlam ve dayanıklı olması sebebiyle bazı cocuklara da “Gurgen” adı verilebiliyor. Gurgen ağacı, gri tonunda girintili, oluklu govdeye sahiptir. Bazı turlerinin boyu 20 metreye kadar ulaşabilir. Genellikle 7-8 metreye boya ulaşırlar. Kibar bir ağac turu değildir. Yetişmesi icin kurak araziler bile yeterli olabilir. Ancak verimli, kuvvetli ve sulak topraklarda cok gelişir. Toprak kalitesi duştukce gurgenin gelişmesi de duşer. Nem ve cok toprak isterler. Işıkları pek sevmezler, golgeyi tercih ederler. Kirecli, taşlı ve fakir topraklarda bile gurgen yetişebilir. Bu ozellikleri sebebiyle meşe ormanları icin dolgu ağacı niteliğindedir. Aynı alanlarda ic ice yetişebilirler. Kış aylarında yaprakları dokulur. İlkbaharda yapraklanır ve cicekleri acar. Sonbaharda fındıksı meyveleri yetişir.
Her mevsimde bulunabilen ve işlenebilen bir ağac ceşididir. Odunu beyazdır, ağır ve oldukca serttir. Sivri uclu ve sert kabuklu meyveleri vardır. Meyveleri, uc toplu bir meyve ortusu ile kaplıdır. Yaprakları yumurtaya benzer ve kenarları dişlidir. Yatay veya dikey olarak yayılan bir kok sistemi vardır. Koklerin yayılmasında toprağın sertliği ve cinsi etkili olur.
[h=4]Gurgenin Kullanıldığı Yerler Nelerdir? [/h]Gurgen ağacı, başta da belirttiğimiz gibi sert ve dayanıklı kerestesi sebebiyle mobilya sektorunun olmazsa olmazı bir ağac. Mobilyacılar urunlerini satarken eğer urun gurgenden yapılmışsa ozellikle belirtirler. Gurgenin yapısı gibi dayanıklı ve nitelikli bir imajı vardır. Ahşap bir malzemede veya urunde gurgen kullanılmışsa o urunu kullanmak veya almak icin gecerli bir sebep olabilir. Kaliteli ahşap urunlerin hammaddesidir.
Gurgen, kolay kırılmayan bir ağac. Bu sebeple işlenmesi de daha guc. Mobilya sektorunde ustalar gurgen ile calışırken oldukca zorlanırlar. Esnekliği de az olan gurgeni işlemek icin diğer ağaclara gore biraz daha fazla efor sarf etmek gerekiyor. Bu sebeple kaliteli mobilya almak isteyenler genellikle gurgenden yapılan urunleri tercih eder.
Mobilya sektoru başta olmak uzere sağlam ahşap talepleri olan bircok sektorun tercih ettiği bir ağac turudur. Basınca dayanıklı ahşap parcalarda gurgen kullanılır. Dişli carklar, torna aletleri, gemi omurgası, ahşap makine parcaları, maden direği, ayakkabı kalıbı, kaldırac, ahşap spor aletleri, ahşap mutfak alet ve gerecleri, tarım aletleri ve mekik gibi urunlerin uretiminde kullanılır.
Gurgenden uretilen ahşap urunlerden bazıları şunlardır: Sebze kasası, yemek kaşıkları, kesme tahtası, bal cubuğu, kevgir, maşa, kepce, parke, kazma, kurek ve keser sapları, sandalye, merdiven basamağı, oyuncaklar, tuval mekanizması, elbise askısı, tokmak, katlanabilir hamur tahtası, katlanabilir masalar, merdiven korkulukları, tabure, şezlong…
Gurgen ağacının kereste olarak kullanılması dışında insan sağlığı icin kullanılan bir ağac değildir. Sadece genc surgunlerinin sutle kaynatılarak yapılan corbanın hamile kadınlarda duşuk riskini azalttığı bilinmektedir.
[h=3]Gurgen Ceşitleri Nelerdir? [/h]Gurgen ağacının dunya uzerinde 25 ’in uzerinde ceşidi var. Turkiye ’de bulunan iki ceşit gurgenin adları ise “Adi gurgen” ve “Doğu gurgeni” şeklindedir. Diğer gurgen ceşitlerinden bazılarını şoyle sayabiliriz: Amerikan gurgeni, Avrupa gurgeni, Japon gurgeni, Sawa gurgeni, Chonowski gurgeni, Aka-shide gurgeni, Turkzaninov gurgeni, Farges gurgeni.
Adi Gurgen: Toprak şartlarına gore boyu 20 metreye kadar cıkabilen, cok nadir de olsa 30 metreye ulaşabilen bir gurgen ceşididir. Kerestesi oldukca değerlidir. Meşe ve kayın ağacları ile kombinasyonla buyuyebilir. Diğer gurgen ceşitlerinin aksine yumuşak ve nemli toprakları tercih eder. Boyunun uzun olmasının bir sebebi de toprak tercihi sebebiyledir. Kokleri yatay olarak genişler. Kesildiğinde bile surgun verebilir. Sert olan odunu ahşap aletler ve inşaat calışmalarında kullanılır. Yakacak odunu olarak da kullanılır. Fazla ısı yayması ve komur gibi yavaş yanması sebebiyle ozellikle Avrupa ’da yakacak olarak tercih edilir. Asya, Avrupa ve Kafkasya ’da yetişen adi gurgen, Turkiye ’de ise Marmara ve Karadeniz bolgelerindeki ormanlarda gorulur.
Doğu Gurgeni: Boyu yaklaşık 5 metre civarındadır. Nadiren 10 boyu metreye ulaşır. Anavatanı kuzey İran ve Guneydoğu Avrupa ’dır. Kuru, sıcak ve alcak yerlerde gorulebilir. Yaprakları adi gurgene oranla kucuktur.
Amerikan gurgeni ise, Kuzey Amerika ’da yetişen, boyları 15 metreye kadar ulaşabilen bir gurgen ceşidi. Kanada ’da ‘altın ağac ’ olarak nitelenen Amerikan gurgeni, Avrupa gurgeninden aşılanarak yetiştirilir. Odunu kullanışlıdır.
Avrupa gurgeni de, boyu 20 metreye kadar ulaşabilen bir gurgen. Kuzeyde 57 derece enlemi dışındaki alanlarda yetişmez. Karadeniz ’e kıyısı olan alanlarda ve ormanlarda bol vardır, Karadeniz Bolgesi ’nde de sık gorulur.
[h=4]Gurgen ile Kayın Arasındaki Farklar Nelerdir? [/h]Gurgen ağacı ile kayın ağacı akraba ve benzer yapıda olmaları sebebiyle cok karıştırılır. Ancak morfolojik ozellikleri arasında farklar vardır. Gurgen ile kayın arasındaki farkı anlamak gercekten zor. Bu sebeple bazı mobilyacılar daha ucuz olduğu icin kayın ağaclarını kullanarak gurgen olarak pazarlayabiliyor. Halk arasında da benzerliği sebebiyle her iki ağacın aynı olduğu şeklinde bir goruş hakim.
Gurgen, kayına oranla cok daha sert bir ağactır. Gurgenin daha sert olmasının sebebi, hucre ceperindeki seluloz miktarının fazla olmasıdır. Bu sebeple cok daha sert ve ağır bir ağac olan gurgenin su miktarı da azdır. Pembeye yakın bir rengi vardır. Turkiye ’de Rus kayınları ucuz olduğu icin genellikle gurgen niyetine kullanılır. Ancak bu ağaclar orta sertlikte, gurgene gore daha yumuşak ve su miktarı oldukca fazla ağaclardır. Sarı ve turuncu arası kızıla yakın renkleri vardır. Gurgenin yaprağı girintili ve dişli, kayınınki duz ve dişsizdir. Kayının govdesi silindirik, gurgenin govdesi kıvrımlı, girintilidir ve olukludur. Kayın, soğuğa ve kurak iklimlere karşı hassastır, gurgen ise kotu şartlarda yetişebilir. Gurgenin tomurcukları kayına oranla daha kısadır. Kayın, Kayıngiller familyasının bir uyesi iken, gurgen Huşgiller familyasına aittir. Kayının diğer adları ‘akhuş ’ ve ‘kızılağac ’ şeklindedir. Ayrıca, kayının diğer bir adı ‘akgurgen ’ şeklindedir. Bu sebeple kayın ile gurgen ağacları karıştırılıyor olabilir.