Anason aromasına sahip olan rezene, aromatik bir bitkidir. Bu bitkiden elde edilen cayın yapımı kolay, icimi lezzetli, etkisi inanılmazdır!
Yemeklerden sonra sindirim sorunlarının ortaya cıkardığı rahatsız edici durumları herkes yaşamıştır. Bir an once şişkinlik, gaz veya geğirme gibi problemlerden kurtulmak istenir. Sağlıklı ve pratik bir cozum; rezene cayı…
Her an karşılaşabileceğiniz sindirim sorunları icin mutfak dolabınızdaki bir kavanozda mutlaka rezene tohumu bulunsun. Aynı zamanda nefes kokunuzdan rahatsız oluyorsanız ve bebeğinizin ağlama nobetleri varsa rezene cayı deneyin. Tabi diğer bircok faydasını da goz ardı edemeyiz.
Makalemizde, rezene cayı hakkında merak edilen her bilgiyi derledik!
[h=2]Rezene Cayı Nasıl Yapılır? [/h]Rezene cayının yapımı icin ceşitli yontemler kullanılabilir. Farklı bitkilerle veya bitkisel caylarla da kombine edilebilen rezene cayının lezzeti, kullanılan hazırlama yontemleri ile bağlantıdır. Cayın hazırlanması, diğer bitki caylarını hazırlama yontemlerinden farklı değildir. Ancak, uzmanların tavsiye ettiği farklı demleme teknikleri bulunmaktadır.
Rezene cayı icin tohumlar, ana malzemedir; ancak yaprakları ve kokleri de kullanılabilmektedir. Tum rezene formlarına daha guclu bir lezzet katmak icin farklı bitkiler eklenebilir.
Rezene cayını hazırlama suresi yaklaşık 5 dakika; pişirme suresi 10 dakikadır.
Cay icin malzemeler;
2 cay kaşığı rezene tohumu, kokleri veya yaprakları
2 su bardağı su
Bal veya şeker
Rezene cayı yapmak icin şu adımları izleyebilirsiniz;
Rezene tohumlarından veya kokunden 1 ila 2 cay kaşığı olcun.
Tohumları ezin veya hafif oğutun.
Ocakta orta derecede ateş sağlayın.
Caydanlığa sectiğiniz her rezene formu icin 2 bardak su ekleyin.
Suyu, buharı cıkıncaya kadar kaynatın.
Suya ezilmiş rezeme tohumlarını ekleyin.
10 dakika boyunca pişirin.
Bu aşamada ısıyı yuksek dereceye getirmeyin.
Piştikten sonra tohumlar suzulmelidir.
Cayı bir bardağa suzun.
Tatlandırma icin bal, şeker, yapay tatlandırıcı veya portakal suyu kullanılabilir.
Cayı icmeden once birkac dakika soğumaya bırakın.
Besleyici maddelerin havaya karışmaması icin mumkun olan en kısa surede tuketin.
Yukarıda saydığımız prosedur cercevesinde hazırlanan rezene tohumu cayı, doğru bir konsantre olarak kabul edilir. Bu nedenle, ozel bazı durumlar haricinde tuketicilerde komplikasyona veya yan etkiye yol acmayacaktır!
Afiyet olsun!
[h=4]Rezene Cayı Hazırlama Hakkında İpucları [/h]Rezene cayını hazırlamak kolay olsa da bitkinin ozellikleri bağlamında dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var.
Rezene tohumlarında cay hazırlamadan once bir kaşıkla veya bir bıcağın duz kenarı ile hafifce kırılırsa veya ezilirse, iceriğindeki ucucu yağlar daha fazla ortaya cıkacaktır.
Ezilmiş tohumlar veya tercihe gore eklenecek diğer bitkisel formlar suzulmelidir.
Rezene cayı icin 2 cay kaşığı tohum yeterli olacaktır. Bu tohumlar, cok sağlıklı ve besleyici ucucu yağlara sahiptir. İki kaşık tohum, iyi oranda ucucu yağ uretir.
Rezene yaprağı kullanmak icin yağların serbest kalmasını sağlamak amacıyla buyuk parcalarla doğranabilir.
Rezene tohumları dışında rezene kokleri de kullanılabilir. Miktarı yine iki cay kaşığı yeterlidir.
Kıyılmış rezene kokleri ile hazırlanacak cayın demlenmesi, kokun sert dokusuna bağlı olarak diğer rezene formları ve ek katkı maddelerinden biraz daha uzun surebilir.
Rezene tohumu ile yapılan cayın lezzetini artırmak icin bir miktar rezene koku veya yaprakları da eklenebilir. Ancak kok veya yapraklar eklendiğinde pişirme suresi 15 ila 20 dakikaya cıkarılmalıdır.
Yuksek sıcaklıklarda kaynatılmış su, rezenenin ucucu bileşenlerini tahrip edebilir.
Cay iki veya uc dakikadan daha uzun sure bekletilmeden icilmelidir. Uzun sure beklenirse ucucu bileşikler havaya salınır.
Rezene cayı, anason ve meyan cayları ile birlikte kombine edildiğinde etkili bir sindirim destekcisidir.
Daha kısa surede rezene cayı elde etmek icin hazır poşet rezene cayları tercih edilebilir.
[h=3]Rezene Cayının Faydaları Nelerdir?[/h]Bitkilere kokularını veren kimyasalların sağlık icin onemli faydaları vardır. Rezene, keskin bir anason kokusuna sahiptir. Tohumları, yaprakları ve kokleri yaygın olarak kullanılır.
Rezene ile elde edilen bitkisel cay, sindirimi artırarak, vucuttan fazla suyun atılması, bazı atıkların giderilmesi gibi diuretik işlevler gorur. İceriğindeki ucucu yağlar, gastrointestinal enfeksiyonların tedavisi icin antiseptik ozelliklere sahiptir. Cayın kokusu bile bazı insanlarda sakinleştirici etki bırakır.
Sindirim sistemi sorunları veya irritabl bağırsak sendromu olanlara ağır bir yemek sonrası bir fincan rezene cayı tavsiye edilir. Goz ardı edilemeyecek kadar cok yararı rapor edilmiştir.
Beslenme ve sağlık uzmanlarının tavsiye ettiği rezene cayının en onemli faydalarına goz atalım;
Yemeklerden sonra şişkinlik, mide ekşimesi, mide krampları ve ishal gibi sindirim sorunlarına karşı etkilidir.
Rezene cayı, doğal bir “antispazmodik” olarak kabul edilir. Bu nedenle sindirim sistemini rahatlatır, gazı giderir, irritabl bağırsak sendromunu tedavi edebilir.
Aromatik ve gaz sokturucu (karminatif) ozellikleri, irritabl bağırsak sendromu semptomları olan şişkinlik, ishal ve mide krampları icin mukemmel bir cozumdur.
Rezene cayı, bitkisel bir antiasit ve proton pompası inhibitoru gibi davranır. Yaygın olarak mide ekşimesine karşı kullanılır. Hazımsızlık belirtileriyle birlikte tek bir bardak rezene cayı icmek mide yanmasını giderir.
Midede asit seviyelerini azaltır, bağırsaklardaki parazitleri, solucanları ve bakterileri yok eder.
Rezene, ostrojen gibi bazı kimyasallara sahiptir. En buyuk faydalarından biri; ostrojen uretimini, dolayısıyla ağrılı adet (PMS), menstruel (adet) kramplar ve menopoz semptomlarını azaltma ozelliğidir.
Rezenedeki ucucu yağlarda bulunan ostrojen kas spazmlarını onler, sindirimi kolaylaştırır; hatta hıckırıkları da giderebilmektedir.
İceriğindeki ucucu yağlar, hafif estrojen benzeri ozelliklere sahiptir. Bu yuzden hormonal problemleri tedavi etmek icin ideal bir bitkisel cozumdur. Ayrıca libidoyu destekler, adet kesilmesine (amenore) karşı tavsiye edilir.
Rezene yağının ana bileşeni olan “anethole”, dişi ureme sistemini korumak amacıyla tonik olarak kullanılmaktadır.
Kalbi koruyan vitamin ve antioksidan kaynağıdır. Antioksidanlar ve vitaminler ve vucuttaki bazı temizleyici etkileri kombine olarak kotu kolesterol seviyesini duşurerek, hipertansiyonu duşurur.
Kanı temizleyerek, kalbe ve bobreklere yardımcı olur; hormonları dengeler.
İdrar akışını artırır, karaciğeri alkol hasarından korur ve sarılık gibi hastalıklara iyi gelir.
Kan temizleyici ozelliği, bobrek fonksiyonunu destekler ve bobrek taşlarını onleyebilir.
Vucudun su tutmasını onler; boylece kilo verdiren caylardan biridir. Metabolizmayı hızlandırarak, daha hızlı yağ yakılmasını sağlar, seluliti azaltır ve iştahı duzenler.
Romatizmal ağrılar ve gut hastalığına karşı rahatlatıcı etkisi vardır. Ayrıca, doku ve eklemlerin sağlığı iyileştirir.
Soğuk algınlığı, boğaz ağrıları, ust solunum yolu hastalıkları, astım ve bronşit gibi sorunlarda destekleyici etkisi vardır. Ayrıca, balgam sokturucu ve temizleyici ozelliktedir.
Diğer faydalarını da şoyle sıralayabiliriz;
Kronik oksuruk, kusma ve sperm defeksiyonuna karşı geleneksel bir ev ilacıdır.
Bakteriyel ve fungal enfeksiyonların kontrolune yardımcı olur.
Rezene cayı şiş ve ağrılı gozlere haricen uygulandığında, ferahlatıcı etki bırakır.
Goz şişliğini azaltarak, “konjunktivit” gibi goz enfeksiyonlarını tedavi eder.
Gozlerde glokom tedavisi icin tavsiye edilmektedir.
Rezene koku yemek, kolon kanserini onlemeye yardımcı olabilir.
Annelerin sabah hastalığı ve meme ucları ağrılarına cozum olabilmektedir.
Gargara olarak kullanılabilir. Diş etlerini rahatlatır ve antibakteriyel ozelliği sayesinde nefes kokusunu onler.
[h=4]Rezene Cayının Yan Etkileri Nelerdir? [/h]Rezene cayının yukarıda sayılan faydaları, herkes icin gecerli olmayabilir. Cunku bazı durumlarda yan etkileri gorulebilmektedir.

İşte en onemli yan etkileri;
Rezene, havuc ve kereviz ailesinin bir uyesidir. Bu sebzelere alerjiniz varsa, rezene cayı alerjik reaksiyona neden olabilir.
Cildin kaşınması, kuruması veya şişmesi gibi belirtiler, rezene cayının alerjik etkileridir.
Herhangi bir ilac kullanıyorsanız, rezene cayı almadan once doktora danışmalısınız.
Kan pıhtılarına eğilimliyseniz, bu cayı fazla tuketmeyin.
Kanser hastaları icin tavsiye edilmemektedir. Ostrojene bağımlı kanser tipi olan kişiler tuketmemelidir.
Bununla birlikte, kemoterapi veya kanser icin radyasyon tedavisi sonrası mide krampları ve kusmayı yatıştırabilmektedir.
Ozellikle hamile kadınların cok fazla rezene cayı tuketmemesi gerekiyor. Rezenedeki bileşikler, potansiyel bir uterus uyarıcısıdır; bu durum gebeliğin komplikasyon riskini artırabilir. Cunku cay toksin haline gelebilir ve plasenta boyunca ilerleyerek, bebeğin endokrin sistemi gelişimine zarar verebilir.
Rezene cayı, sağlık uzmanlarının tavsiyesi olmadan tıbbi tedavilerde tamamlayıcı olarak kullanılmamalıdır.
[h=4]Rezene Cayı Bebeklerde Kullanılabilir mi?[/h]Rezene cayı, bebeklerde ağlama nobetleri (kolik) problemine karşı ozellikle tavsiye edilmektedir. Bebekler icin yaygın olarak tercih edilen bir kolik ilacıdır. Anne sutu yanında bebeklere rezene cayı verilmesi tavsiye edilir. Bebeklerde şişkinlik olasılığını azaltan ucucu gazlara sahiptir. Şişkinlik, bebekleri rahatsız eder ve bu sebeple coğu bebek kontrolsuz şekilde ağlar.
Ticari kolik ilacları, aynı zamanda rezene yağı icerir. Saf rezene cayı, emziren anneler icin de iyidir; sut miktarını ve akışını artırıcı etkisi vardır. Kolik vakalarını iyileşmesinin dışında rezene cayı, bebeğin bağışıklığını guclendirir. Ayrıca, C ve E vitaminleri bakımından zengin olması da bebekler icin avantajdır.
Rezene cayı, anemi ile mucadele kabiliyetine sahiptir. Bu da bebeklere ek faydalar sağlar. İceriğinde bulunan histaminler, kırmızı kan hucrelerinde hemoglobin uretimi artırır; bu sebeple bebekler icin cok faydalıdır.
Bebekler, yabancı ve kirli nesneleri yutmaya eğilimlidir; bu durum sindirim sağlığını olumsuz etkiler. Rezene cayı, sindirim sistemini temizleyerek, ic parazitleri ve bakterileri oldurmek icin etkili bir secenektir.
Peki, rezene cayının bebeklere veya cocuklara zararı var mı?
Bebeklerde kolik icin rezene cayı onerilmesine rağmen kullanımı ile ilgili bazı endişeler dile getirilmiştir. Araştırmaya gore, rezene cayının gastrointestinal sistemi rahatlatarak, gaz giderici etkisi vardır; ayrıca kolik belirtilerini azaltır.
Bununla birlikte, norolojik komplikasyon geliştirebileceği tespit edilmiştir.
Bu yuzden bebeklere veya cocuklara bitkisel rezene takviyesinden ziyade saf rezene cayı verilmesi onerilir.
Rezene cayının diğer bileşenlerle etkileşime girerek bazı durumlarda bebeklerde beyin hasarına yol acabileceği de vurgulanmaktadır.
Ayrıca bebeklerde alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir.
Onemli uyarı: Ebeveynler, bebeklerine aşırı dozda rezene cayı vermemelidir. Ozellikle saf rezene cayı tercih edilmelidir. Rezene tohumu ile yapılan caylar, bebekler icin daha guvenlidir. Her şeye rağmen bebeklere rezene cayı vermeden once cocuk pediatristine danışılmalıdır!
Rezene Nedir?
Rezene, “foeniculum vulgare” (anethum foeniculum) cinsi bir Akdeniz bitkisidir. Maydanozgiller (Apiaceae) familyasının bir uyesidir.
Anavatanı Akdeniz ve Yakın Doğu olsa da, dunyanın her bolgesinde yetişebilmektedir. Dayanıklı ve uzun omurlu bir bitkidir. Kucuk sarı cicekleri ile gevrek bir yapısı vardır. Cicekleri uzun saplı ve şemsiye şeklindedir. Kokleri, yukarı doğru sapları olan beyaz veya acık yeşildir. Yaprakları, saplı ve tuysuzdur. Tuysuz, dik ve icleri boş silindir şeklinde govdesi vardır.
Rezene bitkisi; guneşli, sıcak ve kumlu bolgelerde kendi başına yetişebilir. Yuksekliği 2 metreye ulaşabilir. Meyveleri, 4 ila 10 mm uzunluğa ulaşabilen, kurumuş tohumlarıdır.
Kok, yaprak, cicek ve tohumları yemeklerde kullanılabilir; ancak yaygın olarak bitkisel ilaclarda tohumlarından faydalanılır. Gorunum ve tat olarak anason ile benzerdir; hatta faydaları bile hemen hemen aynıdır. Bu yuzden rezene tohumları bazen anason ile karıştırılır.
A, B-kompleksi, C ve D vitaminleri bakımından zengin olan rezene; antioksidanlar ve aminoasitler, yağ asitleri, kalsiyum, demir, potasyum, fosfor, magnezyum, manganez, molibden, potasyum, sodyum, kukurt ve cinko icerir.
[h=4]Rezene Hakkında Bunları Duydunuz mu? [/h]“Rezene”nin İngilizcedeki karşılığı “fennel” şeklindedir. Bu kelimenin kokeni, aynı zamanda bitkinin bilimsel adı olan Romalıların verdiği “foeniculum” kelimesinden gelmektedir. Eski Yunan ’da “maraton” adı verilmiştir.
Rezene, Eski Yunanlılar zamanından bu yana alternatif tıp ve beslenme otu olarak kullanılmaktadır.
Yunan mitolojisindeki Prometheus, ateş yakmak icin rezene sapı kullanmış.
Antik Yunan'da olimpik sporcular dayanıklılığı artırmak ve uzun omurlu olmak icin rezene tohumları tuketmiştir.
Rezene cayı, Eski Mısır, Hindistan ve Cin'de yılan ve bocek ısırıklarını tedavi etmek icin kullanılmıştır.
Tarihsel olarak rezenenin kullanımı, geleneksel rituellerde ve kutlamalarda doğanın sembolu olarak kabul edilmiştir. Bu gelenek, Eski Yunan ve Roma'ya dayanır.
Tarihte kıtlık donemlerinde aclığı yatıştırmak icin rezene tohumları yenirmiş.
14. yuzyıl İngiliz şairi Chaucer, rezeneyi, Anglo-Saksonların 9 kutsal otlarından biri olarak kabul etmiştir.
Orta Cağ'da, Midsummer'ın (Yaz Ortası Festivali) gecesinde ev halkını kotu ruhlardan korumak icin kapılara rezene asılırmış.
Romalı hekim Buyuk Pilnius, cok sayıda ilacta rezene kullanmıştır.
Yunan doktorlar, anne sutunu artırmak icin halen rezene cayı recete etmektedir.