Miras; bir kimsenin olumu anında, yakınlarına (mirascı olan yakın akrabalarına) intikal edecek butun malları, hakları, borcları ve hukuki durumları olarak tanımlanmaktadır.
Peki, miras davasının acılabilmesi icin ne gibi adımlar izlenmelidir?
Bir miras davasının acılabilmesinden bahsetmek icin aranan ilk şart miras bırakan kişinin vefatıdır. Miras davası miras bırakan kişinin vefatından sonra ceşitli şekillerde acılabilmektedir. Miras bırakan kişinin vefatından sonra ilk olarak bakılması gereken ise murisin bir vasiyetnamesi olup olmadığıdır. Bir vasiyet var ise miras dağıtımı da vasiyete uygun olarak yapılacaktır. Ancak vasiyetnamenin olmadığı durumlarda miras paylaşımı cok karmaşık boyutlara ulaşabilmektedir. Bu durumda her bir mirascının ne kadar miras alacağının hesaplanabilmesi icin her bir mirascı icin ayrı ayrı terekenin tespiti davası acılmalıdır. Bu davalarda yapılacak araştırma ve tespit neticesinde soz konusu olan mal varlığı mirascılar arasında payları oranında paylaştırılır. Ayrıca bir kişinin mirascı olduğunu ispatlaması icin mahkeme tarafından mirascılık belgesi verilmelidir. Miras bırakan kişinin olumu halinde mahkemece mirascılara verilen bu belge aksi ispatlanmadıkca gecerliliğini korur.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, mirasın paylaşılabilmesi icin miras davası acılması şartı aranmaz. Mirascılar bir araya gelerek de miras konusunda uzman bir avukat eşliğinde mirasın taksimini gercekleştirebilirler. Ancak, bu durumda butun mirascıların bir araya gelmesi ve terekeyi kendi aralarında anlaşarak pay etmeleri şartı aranmaktadır.
Miras Paylaşımının Genel Hatları ve Eşin Miras Hakkı
Medeni Kanunun 499. Maddesi eşin miras hakkını duzenleyen maddedir. Genel hatları ile bakmak gerekirse eğer miras bırakan tarafından aksi beyan edilmemişse miras davalarında muris kişinin altsoyları icin yasal miras payının yarısı, ana ve babadan her biri icin yasal mirasın dortte biri, kardeşlerden her biri icin yasal mirasın sekizde biri, sağ kalan eş icin, altsoy ya da ana ve baba zumresi ile birlikte mirascı olması halinde, yasal miras payının tamamı, diğer hallerde yasal miras payının dortte ucu şeklinde hesaplanmaktadır.
Miras Davası Hangi Mahkemede Acılmalıdır?
Miras davalarının acılması icin yetkili mahkemeye başvurulması şartı aranmaktadır. Miras davalarında yetkili mahkemeler ise miras bırakan kişinin son ikametgah adresinin bulunduğu yerdeki mahkemedir. Gorevli mahkeme ise, ahkamı şahsiye davalarına bakmakla gorevli Sulh Hukuk Mahkemesi ’dir.
Miras davasının mahkemesi genel hatları ile acılacak davanın ozelliklerine gore de değişiklik gosterebilir. Bir ornek vermek gerekirse bir miras davasının konusu olan tapu tescili davası icin yetkili mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri ’dir. Ancak yine aynı şekilde miras konusu olan terekenin tespiti ya da vasiyetnamenin acıklanması gibi davalar yetkili Sulh Hukuk Mahkemeleri ’nde işlenmektedir. Bu ilk acıklamalardan da anlaşılacağı gibi miras davaları konu ve şekillerine gore cok ceşitlilik gosterebilecekleri icin oldukca karmaşık ve oyalayıcı bir surece sahip olan davalardır. Davanın acılması ve takibi konusunda bu karışıklıklar nedeni ile davanın ya da dava hakkının kaybedilme olasılığı yuksek olduğundan bu gibi davalarda bu konuda uzman bir avukata danışılması tavsiye olunur.
[h=4]Miras Davası Dilekcesi Nasıl Yazılır?[/h]Miras davalarının acılabilmesi icin Sulh Hukuk Mahkemelerine bir dilekce ile başvuruda bulunulması gerekmektedir. Bir Miras Paylaşımı Davası Dilekce Orneği aşağıda paylaşılmıştır:
TARAFLAR:
…………arasında aşağıdaki koşullarla bir miras taksim sozleşmesi akdolunmuştur.
İşbu sozleşmede ;
…………..” devreden “,
………….” devralan ” olarak anılacaktır.
KONU :
İşbu sozleşmenin konusu, ……….vefatı sonucunda devredenlerin kendilerine intikal eden, tapuda ………….adına kayıtlı olan ve edinilmiş mal rejimi gereği yarışının da ona ait olduğu, terekedeki taksim sonunda kendisine duşecek miras payına duşen …………..yer alan konutun mulkiyet hakkının tamamını, mirascılardan olan ………(devralana) devretmesidir.
TARAFLARIN YUKUMLULUKLERİ :
Devredenler, ………..tarihinde olen ……. ’dan kendilerine intikal eden ve taksim sonunda kesinleşecek olan yukarıda bahsi gecen mulkiyet uzerindeki miras payının tamamını devralana, …………terekenin kalan kısmından hicbir hak talep etmemesi şartıyla devretmiştir.
YETKİLİ MAHKEME :
İşbu sozleşmeden doğması muhtemel uyuşmazlıklar icin …………yetkili olacaktır.
İşbu sozleşme, ../../2013 tarihinde ……………………….. ’ da beş nusha olarak imzalanmış ve bir nusha devralana teslim edilmiş, diğer nushalar devredenlerde kalmıştır.
Devreden Devralan
Miras Davasında Taraflara Tebliğ
Miras davalarının karmaşıklığından ve oyalayıcı sureclerinden bahsetmiştik. Miras davasının ilk adımı olan taraflara tebliğ gonderilmesi aşaması, bu davaların karmaşıklığını daha acık gozler onune sunmaktadır. Miras davalarında başlangıcta ve gelişme surelerinde mirasa taraf olanların hepsine birden tebliğ yapılması gerekmektedir. Miras bırakan kişinin 8 adet mirascısının olduğunu duşunursek, bu 8 mirascının her birine ayrı ayrı ikamet adresleri bulunarak tebliğ gonderilmesi gerekmektedir. Eğer bu 8 kişiden birisi vefat etmişse aynı şekilde vefat eden bu mirascının mirascıları bulunup onların da ikamet adreslerine tebliğ gonderilmesi gerekir. Tebliğ gonderme aşaması henuz davanın başlangıc aşaması olduğundan daha en başından ne kadar karmaşık ve zaman alıcı bir surec olduğunu anlamak zor olmayacaktır.
Miras Davalarında Harc Ne kadardır?
Miras davasının acılabilmesi icin yetkili mahkemeye harcı başvuru yapılmalıdır. Bu harc bedeli muddeabihin satış bedeli uzerinden belirli bir bindelik oran ile hesaplanır. Bu satış bedeli mahkemece tayin edilir ve harc bedeli satış memuru tarafından alınır. Harclar, ucret-i vekaletler, maliklere odenecek miktarlar, vs. satış memurunun veya hesap bilirkişisinin duzenleyeceği tevzi tablosunda kalemler halinde gosterilmektedir.
Miras Davalarında Vekil
Miras davalarının cok fazla davacısı olduğu durumlarda davacılar kendi aralarında bir vekil secip haklarını ona verebilirler. Bu durumda yapılacak işlemlerde (imza atma gibi) diğer mirascılar adına vekilin işlemleri tek başına gercekleştirmesi de mumkundur. Bu durum davacı tarafın sayısını azalttığından mahkemenin işleme hızını da arttıracaktır. Bu tur vekillere vekalet ucreti odenmesi maktudur ve odenecek bu ucret muvekkiller tarafından topluca kararlaştırılabilir.
Miras Davasını Kapsayan Konular
Miras Davası daha once de belirttiğimiz gibi tebliğ gonderme aşamaları ile başlar. Yalnız bu aşamadan sonra davanın işlemleri kolaylaşmaz aynı karmaşıklığı ile devam eder. Miras davasında araştırılması ve ispat edilmesi gereken diğer başlıkları kısaca şu şekilde sıralamak mumkun olacaktır:
Miras bırakan kişi yani muris kişi sağlığında mirasına ilişkin mirascılardan herhangi birine devir işlemi yapmış mıdır?
Murisin mirascıları ile ya da başka kişiler ile mirastan mal kacırma gibi bir işlemi olmuş mudur?
Murisin bıraktığı mirasın değeri toplamda ne kadardır?
Murisin mirascılarının her birine ne kadar pay duşmektedir?
Murisin yasal mirascıları kimlerdir?
Murisin mirascıları arasında mirasın reddi durumu soz konusu mudur?
Murisin herhangi bir mirascısını mirastan men etme durumu soz konusu mudur?Butun bu soruların cevapları araştırılarak gerekli delil ve belgelerle ispatlanarak bulunmalıdır.
Mirasın Paylaşımı
Miras davasının sonuclandırılabilmesi icin miras paylaşımının doğru bir şekilde gercekleştirilmesi gerekmektedir. Bunu yapabilmek icin ise Miras Davası ’na ek olarak Taksim ve İzale-i Şuyu Davaları ’nın (Ortaklığın Giderilmesi) acılması gerekmektedir. Bu davanın bir butun olarak mirasın tamamı icin acılabileceği gibi aynı zamanda sadece belli bir kısım miras icin acılması da mumkundur.