Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dunku kabine toplantısının ardından yaptığı acıklamada "Covid-19 aşısı belirlenen sıralamaya gore Perşembe veya Cuma gunu uygulanmaya başlayacak" dedi. Bunun uzerine vatandaşlar Aşı zorunlu mu? Koronavirus aşısını kimler yaptırmak zorunda? sorularının cevaplarını merak etti.
[h=3]AŞI ZORUNLU MU?[/h]Gelinen aşamada salgınla mucadelede en onemli konunun aşı calışmaları olduğunu vurgulayan Erdoğan, "Gereken test surecleri tamamlanır tamamlanmaz belirlenen oncelik sırasına gore uygulamasına gecilecektir" diye konuştu.

Sağlık Bakanlığı depolarında bekleyen Cin menşeli 3 milyon doz CoronaVac aşısına Turkiye İlac ve Tıbbi Cihaz Kurumu'ndan (TİTCK) "Acil Kullanım Onayı" verilmesi ve sağlık calışanlarından başlamak uzere yaygın aşılamaya gecilmesi bekleniyor.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, aşı ile ilgili acıklama yaptı. Cin'den sipariş edilen 50 milyon doz aşının inaktif yontemle uretildiğini, bu yontemle uretilen aşıların daha guvenilir olduğunu soyledi. Bakan Koca, yıllardır bu yonteme dayalı aşılar uretildiğini ve bir yan etkisinin olmadığını anlattı. Cin'den gelecek aşıların Turkiye İlac ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından inceleneceğini, Turkiye standartlarına uygun bulunduğu takdirde aşılamanın başlayacağını vurguladı. Bakan Koca, aşılama konusunda zorunluluk olmayacağını da soyleyerek, "Hangi aşıların hangi yontemle uretildiğini, hangi yontemin daha iyi bir yontem olduğunu vatandaşımıza anlatacağız" dedi. Koca, kamuoyunun huzurunda aşı yaptıracağını da duyurdu. Avustralya hava yolu şirketi Qantas uluslararası seferlerde koronavirus aşısının zorunlu olacağını duyurdu. Şirketin CEO'su Alan Jones, dış hat seferlerinin dışında ic hatlarda ise aşı zorunluluğunun olmasına gerek.
[h=3]KORONAVİRUS AŞISINI KİMLER YAPTIRMAK ZORUNDA?[/h]30 Aralık'ta Ankara'ya ulaşan CoronaVac aşılarının Sağlık Bakanlığı laboratuvarlarındaki guvenlik testlerinin en az 14 gun surmesi bekleniyordu.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, faz calışmaları Turkiye'de suren inaktif aşı CoronaVac'ın ara sonuclarına gore aşının yeterince guvenli ve etkili olduğunu soyledi.
Sağlık meslek orgutleri ise aşı temininde gec kalındığını ve yaygın aşılamanın bir an once başlaması gerektiğini vurguluyor.
Turk Tabipleri Birliği'ne gore (TTB), bu şartlarda "aşıya yaygın erişimin 2021 ortası-sonundan once sağlanması soz konusu değil".
TTB, aşının hastalık bulaşına etkisinin yavaş gelişeceğini ve hedef kapsayıcılık oranlarına erişmenin birkac yıl alabileceğini belirtiyor.
Yaygın aşılama nasıl yapılacak?

Sağlık Bakanlığı'nın 81 ile gonderdiği yazıya gore, Covid-19 aşısı aile sağlığı merkezlerinin yanı sıra tum kamu, ozel ve universitelere ait hastanelerde yapılacak.
Genelgede belirtilen sağlık hizmet kuruluşları, CoronaVac aşısı bakanlık depolarından illere doğru dağıtıma cıkmadan once, calışma esasları Sağlık Bakanlığı'nca belirlenen "aşı odaları" kurmaya başladı.
Buna gore yatak sayısı 50 ve altında olan hastanelerde 5, yatak sayısı 51-199 arasında olan hastanelerde 10, yatak sayısı 200-399 olan hastanelerde ise 15 adet aşı uygulama odası hazırlanıyor.
Bu sayı, hastanenin yatak kapasitesine bağlı olarak 25 aşı odasına kadar cıkabiliyor.
Bakan Koca, vatandaşların aşılanmasında "risk sıralamasının" esas alınacağını ve buna gore hazırlanan aşı takvimiyle toplum bağışıklığının en ust seviyeye cıkarılacağını soyluyor.
Bu stratejiye gore ilk olarak sağlık calışanları ve huzur evlerinde bulunan kişilerin aşılanacağı belirtiliyor. İkinci sırada asker, polis, jandarma, adli personel, cezaevinde kalanlar ve calışanlar, ucuncu sırada ise 65 yaş uzeri vatandaşlar geliyor.
Bu gruplardan sonraki aşı onceliği, vatandaşların yaşına ve kronik rahatsızlığı olup olmadığına gore belirleniyor.
Vatandaşlar, kendisine ne zaman aşı sırası geleceğini e-Nabız veya Merkezi Randevu Sistemi (MHRS) gibi mecralar uzerinden oğrenecek.
Aşı olmak isteyenlerin hastanelere ya da aile sağlık merkezlerine başvurmadan once MHRS uzerinden randevu alması gerekecek.
Aşı 28 gun arayla iki doz şeklinde uygulanacak.
Aile sağlığı merkezlerinin fiziki şartları aşı icin uygun mu?
Sağlık Bakanlığı, "başta Aile Sağlığı Merkezleri olmak uzere butun hastaneleri de kapsayan" yaygın aşı uygulamasının lojistik organizasyonunun tamamlandığını soyluyor. Ancak Turkiye'de birinci basamak sağlık kuruluşları olan aile sağlık merkezleri, Covid-19 icin yaygın aşılamaya gecildiğinde ceşitli sorunlarla karşılaşılabileceğine dikkat cekiyor.
Aile hekimliklerinde aşı surecine dair kaygıların başında fiziki yetersizlikler geliyor.
Sağlık meslek orgutlerine gore, Turkiye'deki toplam 27 bin aile hekimliği birimini hem insan kaynağı hem de lojistik imkanlar acısından birbirinden oldukca farklılık gosteriyor.
İstanbul Aile Hekimliği Derneği, mevcut aile hekimliklerinin 2 bininde hekim, 3 bininde ise aşılama hizmetlerinin olmazsa olmazlarından olan bir hemşire ya da ebenin bulunmadığını soyluyor.
Turkiye'de toplamda 7 bin civarında aile sağlığı merkezinin olduğunu ifade eden dernek, bunların bir kısmında yalnızca tek aile hekimliği biriminin calıştığını, bazılarında ise 15'ten fazla birim bulunduğunu aktarıyor.
Dolayısıyla pandemi surecinde olmazsa olmaz sayılabilecek, sosyal mesafeye izin veren fiziksel imkanlar birbirinden farklılık gosteriyor.
Turk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu uyesi Dr. Emrah Kırımlı, İstanbul'daki aile hekimliği merkezlerinin yuzde 30'unun kiralık apartman dairelerinden oluştuğunu soyluyor.
Sağlık Bakanlığı yayımladığı genelgede, aşı odasının bulunduğu yerde geniş ve ferah bekleme alanı oluşturulması gerektiğini belirtiyor ancak Kırımlı, "Aile sağlığı merkezleri genel olarak kucuk yerlerdir ve bekleme alanlarımız sosyal mesafe icin dar" diyor.